مجتبی طاوسی

یکی از مسائل مهم در نظام آموزش عالی اشتغال هم زمان با تحصیل دانشجویان دکتری در خارج از دانشگاه است. در این خصوص، برنامه هایی در قالب حمایت از فعالیت تمام وقت دانشجویان دکتری با هدف تأمین هزینه های معیشتی آنان اجرا می شود. در این مقاله، آمار و زمینه ها و مطالعات تطبیقی برنامه های حمایتی برای تأمین هزینه های معیشتی دانشجویان دکتری بررسی شده است؛ برنامه هایی که هدف از آن جلوگیری از اشتغال دانشجویان دکتری به کارهای نامرتبط در خارج از دانشگاه و افزایش حضور و فعالیت های پژوهشی تمام وقت آنان در دانشگاه است. این پژوهش از نظر نوع و کاربرد و شیوه گردآوری و تحلیل داده ها توصیفی است. مطالعه تطبیقی در کشورهای منتخب انجام شده و تأثیر سیاست های حمایت مالی از دانشجویان دکتری در ارتقای بهره وری آنان بررسی شده است. همچنین، با بررسی سیاست ها و قوانین مصوب در شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت عتف (علوم، تحقیقات و فناوری)، وزارت بهداشت و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و نحوه اجرایی سازی آن ها، تصویر دقیقی از قوانین به دست آمده است. بررسی ها نشان می دهد که حمایت های مالی از دانشجویان دکتری، از طریق افزایش حضور آنان در مراکز پژوهشی وکاهش اشتغال در کارهای غیرمرتبط، سبب افزایش بهره وری آن ها در دوران تحصیل می شود.