سعید شکوهى

برگزاری همه پرسی از سوی دولت اقلیم کردستان عراق در 25 سپتامبر 2017 از مهم ترین تحولات سیاسی منطقه خاورمیانه بعد از شکل گیری جمهوری مهاباد در میانه جنگ جهانی دوم بود. این همه پرسی نشان داد که علی رغم همه افت وخیزهایی که جنبش استقلال خواهی و ملی گرایی کردها پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی داشته است، میل به تشکیل یک دولت مستقل کردی همچنان در بین کردها وجود دارد و چون این گرایش به استقلال با یکی از اساسی ترین حقوق افراد و ملت ها یعنی اصل حق تعیین سرنوشت ارتباط دارد انتظار می رود گرایش به استقلال خواهی در میان کردها در آینده نیز تداوم داشته باشد. با توجه به این که ایران ازجمله کشورهایی است که دارای جمعیت کردی بوده و با مسئله استقلال خواهی آن ها نیز در داخل مواجه بوده است، این سؤال مطرح می شود که پارادیپلماسی چه نقشی می تواند در تعامل دولت مرکزی با کردهای ساکن در ایران و کردهای منطقه ایفا کند؟ در پاسخ به این سؤال یافته های مقاله نشان می دهند که پارادیپلماسی، برخلاف نگاه امنیتی- سیاسی حاکم بر دیپلماسی سنتی، می تواند فرصت مناسبی برای بهبود تعامل دولت مرکزی ایران با کردها فراهم آورد. همچنین مناطق کردنشین در این سیاست می توانند نقش مهمی در بازتعریف روابط ایران با مناطق کردنشین در دیگر کشورهای منطقه بازی کنند. پارادیپلماسی از طریق افزایش نقش و مشارکت اجتماعی هویت های فروملی نظیر کردها به انسجام اجتماعی منجر می شود. انسجام اجتماعی از مهم ترین عوامل در جلوگیری از اختلافات سرزمینی و مسئله استقلال خواهی است. روش مقاله تبیینی است.