حسین ابراهی زاده آسمین

امروزه شهرهای بزرگ در نتیجه مهاجرت در دهه های گذشته دارای مشکلات زیادی هستند. در مقابل، برخی گروه ها جهت دوری از مشکلات شهری به دنبال فضایی برای گذران اوقات فراغت خود و خانواده هستند. این تحرک منتج به شکل گیری موج مهاجرت دیگری در خارج از قلمرو شهرها و با ایجاد خانه های دوم در روستاهای خوش آب و هوای نزدیک شهرهای بزرگ در قالب مهاجرت معکوس روستایی از جمله اراک شده است. در این مطالعه از نظریات مهاجرت معکوس و سبک زندگی بهره برده ایم. در این مطالعه از قالب روشی آمیخته بهره برده و روش کیفی اساس کار و روش کمی در کنار آن استفاده شده است؛ ضمنا از روش تحلیل تماتیک نیز بهره برده ایم. جامعه آماری، بخش مرکزی شهرستان فراهان شامل 32 روستا که با تمام شماری به روش ترکیبی ارزیابی شدند. نتایج مطالعه حاکی از آن است که موج مهاجرت معکوس فصلی یا موقت بیشتر در روستاهای فارس زبان گسترش یافته. مهاجرین ساکن قم و اراک(کمتر از50 درصد) تعطیلات آخر هفته و مناسبتها در حالیکه ساکنان تهران(بیش از 50 درصد) تنها در مناسبت ها مراجعه می کنند. تقریبا تمامی مهاجرین طی 8 تا 13 سال پیش ایجاد شده اند. پایگاه اقتصادی-اجتماعی اغلب آنها متوسط و بالا بوده، حدود دو سوم بیش از 50 سال سن دارند، 90 درصد دارای لیسانس و کمتر بودند، ضمنا حدود 10 درصد مالکان زن بودند. تمامی آنها با ساکنین روستاها نسبت فامیلی داشتند، در برخی روستاها ایجاد خانه های دوم و مهاجرت معکوس باعث بروز اختلاف میان ساکنین شده و در برخی، اثرات اجتماعی-فرهنگی مثبتی چون ایجاد اتحاد و همدلی و جلب مشارکت آنان در اقدامات روستا داشته است. تمهای استخراج شده شامل دستیابی به ارزش ها و نیازهای فرامادی، بازگشت به هویت، نمایش یا اثبات منزلت بالا، احساس یا ابراز تمایز، مصرف بر مبنای مد و ذائقه همه چیز پسند بوده است.