مریم مدنی

حکومت پهلوی در سال 1354ش مبدأ تقویم شمسی کشور را از هجری (هجرت پیامبر: رویدادی مذهبی) به شاهنشاهی (تاج گذاری کوروش: رویدادی ملی) تغییر داد. این تغییر باعث واکنش قشرهای مختلف جامعه به ویژه روحانیون شد. شاه درنهایت در سال 1357ش برای فرونشاندن اعتراضات مردم مبدأ تقویم را از شاهنشاهی به هجری بازگرداند. هدف : پژوهش حاضر دَرپیِ رسیدن به پاسخی مناسب برای این پرسش است که واکنش گروه های مختلف مردم اعم از مذهبی (روحانیون)، دانشگاهی و احزاب به تغییر تقویم چه بود و این واکنش چه تأثیری در پیروزی نهضت اسلامی داشت؟ روش : این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر اسناد و مدارک آرشیوی و منابع اصلی انجام شده است. نتیجه : شاه با تغییر تقویم بیش تر دَرپیِ نشان دادن عظمت ایران باستان به غربی ها بود و به فکر اهانت به دین اسلام نبود؛ ولی چون نمادی اسلامی را حذف کرده بود و نمادی شاهنشاهی را جایگزین آن کرده بود، روحانیون این تغییر را توهین به اسلام و پیامبر قلمداد می کردند. دانشجویان این عمل را درجهت حذف اسلام می دانستند و احزاب هم این اقدام را زمینه تغییر قانون اساسی می پنداشتند.