ناهید یحیایی انزهایی

معماری و تزیینات بنا، از جمله هنرهای مهم در عهد صفوی بوده است. هنرمندان و معماران، آثار بسیار نفیسی را در این دوره بر جای گذاشته اند که همه به دستور پادشاهی هنردوست به اجرا درآمده است. کاخ «عالی قاپو» - که یکی از بناهای مهم این دوره می باشد- در غرب میدان نقش جهان اصفهان، واقع و دارای تزیینات و گچ بری های بسیار چشم گیری است که در طبقه ششم، اتاق صوت آن به اوج خود می رسد. عمارت عالی قاپو، همواره مورد توجه هنرمندان بوده و تاریخ نویسان بسیاری، از هنرهای به کار رفته در این کاخ، یاد کرده اند. در این پژوهش، نقش و علت ساخت گچ بری های موجود در اتاق صوت، به طور جامع مطالعه شده است، چیزی که در پژوهش های دیگر در لابه لای تألیفات، به صورت پراکنده به آن، اشاره کرده اند. پرسش های اصلی این پژوهش، عبارتند از: 1) علت اصلی ساخت این گچ بری ها در دیواره و سقف اتاق صوت چه بوده است؟ 2) این گچ بری ها دارای چه ویژگی و نقوشی هستند؟ روش این پژوهش، تاریخی-تحلیلی است و با استفاده از مطالب کتاب خانه ای و اسنادی جمع آوری شده است. با بررسی و تحلیل نقوش تنگ بری و همین طور مصالح و شیوه کارکرد آن ها، این نتیجه گرفته می شود: گچ بری های اتاق صوت برگرفته از فرم های ظروفی، مانند تُنگ، جام و صراحی است و نقوش به کار رفته در این اتاق، الهام گرفته از  موتیف های گیاهی و حیوانی می باشد.