آرمین پیاب

یکی از اهداف مهم شهرسازی تأمین ایمنی و امنیت ساکنان شهر است. ایمنی بخشی به شهر جهت حفاظت از شهروندان و دارایی همگانی و خصوصی در برابر بلایای طبیعی و غیرطبیعی با اتخاذ روش های نوین ضرورتی است که در همه سطوح مطرح است. ب ا توج ه به قرارداش تن کاربری ه ای حیات ی، هر یک از مناطق شهر از اهمی ت بس یاری برخ وردار است؛ بنابراین برنامه ری زی جه ت کاه ش خس ارات ایج اد ایمنی و پای داری نس بی ش هرها از اقدام ات مهم برنامه ری زی ش هری است. بر همین اساس پدافند غیرعامل از اهمیت ویژه ای در سیاست گذاری ها برخوردار است؛آن چه بحران جنگ و بلایا را در شهرها به یک فاجعه تبدیل می کند در بسیاری از موارد ناکارآمدی وضعیت شهرسازی از منظر ملاحظات پدافندی است؛ بنابراین ارزیابی آسیب پذیری و تدوین راهکارهای مناسب جهت کاهش خسارات ضروری است. مورد پژوه ش ی مطالعه حاضر منطقه 2 از مناطق 10 گانه شهرداری شیراز است. در این پژوهش منطقه دو به منطقه هایی تقسیم بندی شده و با بررسی 14 شاخص موثر در میزان آسیب پذیری بافت شهرها با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی میزان آسیب پذیری نواحی منطقه 2 در سه دسته بندی کم،متوسط و زیاد تعیین گردیده است. یافته ها حاکی از آن است که 7.2% و 43.7% و 49.08% از منطقه 2 به ترتیب در پهنه های خطر کم، متوسط و زیاد که نواحی 6 و 13 در پهنه خطر کم، نواحی 1، 4، 5، 7، 10 و 12 در پهنه متوسط و همچنین نواحی 2، 3، 8، 9، 11 و 14 در پهنه خطر زیاد قرار دارند و بر همین مبنا اولویت های برنامه ریزی و مدیریت بحران براساس ملاحظات ساختاری شهر و میزان آسیب پذیری مناطق ارائه شده است. کلیدواژگان: آسی ب پذیری، پ دافند غی رعامل، من اطق ش هر، ف رایند تحلیل سلسله مراتبی، ش هر شیراز.

امروزه، پدیده خانه های دوم به یکی از مهمترین دلایل تغییر چشم انداز حومه های شهری و مناطق شهری و روستایی پیرامون کلانشهرها تبدیل شده است. این خانه ها به منظورگذراندن اوقات فراغت،گاهی برای دوران بازنشستگی، تعطیلات آخرهفته و گاهی برای سرمایه گذاری خریداری می شوند. یکی از مهمترین پیامدهای این پدیده، خوشه ای شدن و جدایی شهر در زمینه فضایی و اجتماعی می باشد. در ایران با رونق شهرنشینی، سکنه شهرها برای گذران اوق ات فراغ ت و کس ب آرام ش به ساخت مسکن ویلایی در مناطق اطراف شهرها پرداخته ان د. شهر جدید صدرا یک نمونه بارز از شکل گیری خانه های دوم در قالب الگوی باغ- مسکن از پیش اندیشیده شده می باشد. از اینرو بررسی دلایل و پیامدهای این الگوی سکونت و جدایی گزینی فضایی اجتماعی ناشی از آن از ابعاد مختلف ضروری به نظر می رسد. رویکرد حاکم بر این پژوهش، تحلیلی-توصیفی می باشد. به منظور جمع آوری اطلاعات از روش اسنادی-کتابخانه ای و همچنین آمار و داده های پرسشنامه های طرح ساماندهی باغشهرهای صدرا، استفاده شده است. به منظور بررسی جدایی گزینی و میزان هم پیوندی محدوده باغشهرها نسبت به سایر عرصه های شهری، از روش ماتریسی گولر استفاده شده است. یافته های تحقیق نیز بیانگر این است که بیش از نیمی از افراد، انگیزه اصلی از تهیه باغ مسکن را گذران اوقات فراغت در ایام پایان هفته و تعطیلات بیان نمودند. نتایج حاصل از بررسی میزان هم پیوندی باغشهرها با سایر عرصه های شهر حاکی از آن است که باغشهرهای صدرا از منظر شاخص طبیعی و محیط زیستی با 77.5% بیشترین و از لحاظ شاخص اقتصادی با 28.13% کمترین میزان هم پیوندی و یکپارچگی را با سایر عرصه های شهر صدرا دارا هستند. و در نهایت میزان هم پیوندی کلی این محدوده ها، برای باغشهرهای صدرا نسبت به سایر نقاط شهری برابر 43.05% می باشد. براساس اطلاعات حاصله، باغشهرها موجب ساخت ناموزون و نامتعادل در شهر شده و گرایش به قطبی شدن یا جدایی گزینی فضایی و ناهنجاری های ساختاری در این شهر در حال رشد و گسترش می باشد. بنابراین باید توجه داشت که آث ار مثب ت گردش گری خان ه ه ای دوم به خودی خود به وقوع نخواهد پیوست و به منظور تحقق آن می بایست به شیوه صحیح برنامه ریزی و مدیریت شود.