کیکاووس یاکیده

این مقاله برای پاسخ به پرسش «نقش قدرت و افراطی گری در خلق هویت انسانی چیست»، بر این فرضیه استوار گشته که افراطی گری به عنوان یکی از شیوه های اعمال قدرت، واکنش فرد یا افراد منقادِ قدرت در جهت باز پس گیری هویت خویش است. در این پژوهش که با رویکرد کیفی و تکیه بر روش های تفسیری صورت گرفته، شخصیت و هویت انسان از منظر اندیشمندان حوزه فلسفه، سیاست، روان شناسی و جامعه شناسی در تطبیق با ماهیت دازاین از نگاه «هایدگر» بررسی شده و دو گونه متفاوت و هم زمانِ هویت برای هر فرد شناسایی شده است که به آنها نام «هویت موجود» (به مفهوم آنچه فرد توسط آن شناسایی و تعریف می گردد) و «هویت ممکن» (به مفهوم هویت تصویرشده در ذهن فرد و دیگر هویت های قابل تصور برای هر فرد) داده ایم. با بررسی دازاین که بر پایه آشکاری خودش می فهمد، ضرورت تطبیق هویت موجود و ممکن در زیست او مورد توجه قرار گرفته، با تمرکز بر نقش قدرت و شیوه های اعمال قدرت در پرتو این هدف، پروسه ای از اعمال قدرت برای امکان- ابزارسازی دیگران به قصد تطبیق هویت موجود و ممکنِ اعمال کننده قدرت رخ می نماید که آن پروسه را «هم خیال سازی» (به مفهوم روند دخالت، تغییر و تعیین آرزوها و در پی آن اهداف و خواست های افراد با شیوه های مختلف در اشکال آگاهانه و ناآگاهانه و در نظر آوردن دیگران تنها به عنوان ابزاری برای فراهم سازی شرایط حصول خواست ها، اهداف و آرزوهای خود، نهاد خود، گروه خود، جامعه خود و...) نامیده ایم. منقادِ «هم خیال سازی» که برای بازپس گیری هویت ممکن خود و به انقیاد کشاندن دیگران به واکنش های افراطی مبادرت می کند، در حوزه های گوناگون زیستِ دازاین پیگیری شده است تا اطراف هجوم برنده به هویت دازاین در زیست کنونی به منظور قابل محاسبه و پیش بینی پذیر کردن دازاین مشخص شده، عوارض و اسباب افراطی گری نمایان گردد و بستری برای چاره اندیشی فراهم آید.