فرزانه امانی

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه مبتنی بر موفقیت  بر بهبود شایستگی اجتماعی و پیشرفت تحصیلی نوجوانان دختر انجام شد. در این برنامه از دو بسته ی آموزشی، «ارتقای راهبردهای موفقیت» و همچنین بسته ی «توانمندسازی والدین» استفاده شد. جهت طراحی و تدوین این بسته ها از برنامه های یادگیری اجتماعی-هیجانی بهره گرفته شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی است که در آن از پرسشنامه شایستگی اجتماعی و همچنین میانگین نمرات ماهانه در دروس، قبل و بعد از مداخله استفاده شد. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان دختر پایه دهم شهرستان مشهد بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 45 نفر جهت شرکت در پژوهش انتخاب شدند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که تفاوت معن اداری بین گروه ها در افزایش شایستگی اجتماعی (05/0> (P و پیشرفت تحصیلی (05/0>P) وجود دارد. همچنین گروهی که علاوه بر دانش آموزان به والدین آنها نیز بسته ی«توانمندسازی والدین» آموزش داده شده بود از پیشرفت تحصیلی و شایستگی اجتماعی بالاتری در مقایسه با گروه کنترل برخوردار بودند.

یکی از ویژگی های مهم معلمان در قرن 21 خلاق بودن است و لازمه خلاق بودن، فکور بودن است. در این میان، تربیت معلم اهمیت زیادی در تربیت معلمان فکور دارد. این مقاله مروری با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی مفهوم و ابعاد تدریس فکورانه و نقش آن در تربیت معلم فکور و همچنین ویژگی های معلم فکور می پردازد. بر اساس نظر شون و دیویی، سه بعد مهم تأمل، تأمل در حین و تأمل پس از عمل و گفتگوی فکورانه در موقعیت است. از هریک از این سه بعد، می توان جهت تربیت معلمان فکور در برنامه های تربیت معلم استفاده نمود. تأمل پس از عمل، رایج ترین نوع تأملی است که در دانشگاه ها یا مراکز تربیت معلم، افراد را به آن ترغیب می کنند و استفاده می شود. تأمل و عمل فکورانه، فرایندی است که جنبه رشدی دارد که دارای مراحلی است. اگر چه، تأثیرات فوری تأمل کم است، اما تأثیرات بلند مدتی دارد که به تجارب معلم و گنجینه دانش معلمان اضافه می شود.