مهرنوش شهنی دارابی

برآورد و پیش بینی بارش و دستیابی به مقدار رواناب ناشی از آن، نقش اساسی و مؤثری را در مدیریت و بهره برداری صحیح از حوضه، مدیریت سدها و مخازن، به حداقل رساندن خسارات ناشی از سیلاب، خشکسالی و مدیریت منابع آب ایفا می کند و به همین دلیل مورد توجه هیدرولوژیست ها می باشد. عملکرد خوب مدل های هوشمند باعث افزایش استفاده از آنها برای پیش بینی پدیده های مختلف هیدرولوژیکی شده است. لذا در پژوهش حاضر، از دو مدل هوشمند به نام های برنامه ریزی بیان ژن و ماشین بردار رگرسیونی برای پیش بینی بارش ماهانه شهرستان نهاوند استفاده شد. در این مطالعه از داده های بارش، دما و رطوبت نسبی ماهانه ایستگاه وراینه در یک دوره 32 ساله (1393-1362) استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که عملکرد هر دو مدل خوب و مشابه بوده (ضریب همبستگی حدود 92/0) ولی با توجه به بررسی معیارهای ارزیابی مختلف، مدل برنامه ریزی بیان ژن عملکرد کمی بهتر داشته است (جذر میانگین مربعات خطا به ترتیب 0478/0 و 0486/0). این در حالی است که مدل ماشین بردار رگرسیونی دارای مزیت سهولت در اجرای مدل می باشد. به طورکلی می توان گفت که مدل برنامه ریزی بیان ژن برای مدل سازی بارش ماهانه ایستگاه وراینه در شهرستان نهاوند مناسب بوده است. در پایان مقدار بارش ماهانه برای سال 1394 با مدل برنامه ریزی بیان ژن پیش بینی شد که نشان از کاهش مقدار بارش در سال 1394 نسبت به سال های قبل داشت.