سیده پریسا مشهدی

حسابداری دانشی اجتماعی است که با محیط، ارزش ها و هنجارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه ای که در آن بکار گرفته می شود رابطه ذاتی دارد. بنابراین، منطق حکم می کند در بکارگیری چارچوب نظری و استانداردهای گزارشگری، شرایط و الزامات جامعه هدف در نظر گرفته شود. لذا به نظر برخی پژوهشگران، بکارگیری بی قید و شرط نظام حسابداری و گزارشگری فعلی نمی تواند پاسخ گوی نیازهای اطلاعاتی مبتنی بر ارزش ها و هنجارهای جوامع مسلمان باشد. جهان بینی و ارزش های مختلف به سیستم های اقتصادی متفاوتی منجر می شود و سیستم های اقتصادی به نوبه خود سیستم های حسابداری خاص خود را می طلبد. توجه به این حقیقت که اسلام دینی نیست که تنها به حوزه های فردی محصور شده باشد، بلکه نظام انسجام یافته ای را برای زندگی انسان در حوزه های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی فراهم می کند اهمیت لزوم توجه به شکل و محتوای گزارشگری مالی را دو چندان می کند. از منظر صاحب نظران رشته حسابداری، پیاده سازی حسابداری اسلامی در ایران ضروریست. لذا پژوهش حاضر به دنبال بررسی امکان سنجی پیاده سازی حسابداری اسلامی در ایران است. داده های این تحقیق با پرسش از 67 نفر از اساتید و صاحب نظران حسابداری و با آزمون tتک نمونه ای و با استفاده از نرم افزار Spss وExcel جمع آوری و تحلیل شده و این نتیجه به دست آمده است که امکان پیاده سازی حسابداری اسلامی (بعد ارزشی- معنوی حسابداری) در ایران وجود دارد.

جهان بینی و ارزش های مختلف به سیستم های اقتصادی متفاوتی منجر می شود و سیستم های اقتصادی به نوبه خود سیستم های حسابداری خاص خود را می طلبد. به نظر برخی پژوهشگران حسابداری، بکارگیری بی قید و شرط نظام حسابداری و گزارشگری مورد عمل فعلی نمی تواند پاسخگوی نیازهای اطلاعاتی مبتنی بر ارزش ها و هنجارهای جوامع مسلمان باشد(حمید،2000). بر این اساس، دراین پژوهش با استفاده از توزیع پرسشنامه میان صاحب نظران حرفه حسابداری در ایران و انجام آزمون tتک نمونه ای و با استفاده از نرم افزار SPSSوExcel این نتیجه بدست آمد که استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری در ایران علاقه مند به افشا اطلاعات در زمینه های مختلف مانند رعایت موازین شرعی، عدم وقوع تقلب مالی، رعایت الزامات مبارزه با پولشویی، رعایت حقوق کارگران و کارمندان، توجه به رعایت حقوق مصرف کنندگان، حفظ الزامات توجه به محیط زیست، توجه به بهره وری، تعالی و پیشرفت، عدم اسراف و توجه به کیفیت محصول هستند و این اطلاعات می تواند برای استفاده کنندگان مفید باشد.