وحید افتخاری

در این مقاله ما به مروری کلی در رابطه با مفهوم کیفیت سود، پرداخته ایم . تعاریف موجود و جهت گیری های تحقیقاتی کیفیت سود را ارائه کرده و در نهایت ابهام موجود در این گونه تحقیقات را بیان می کنیم . نتایج بدست آمده این موضوع را نشان می دهد که از آنجایی که تعریف دقیقی از خود سود وجود ندارد، نمی توانیم تعریف دقیقی از مفهوم کیفیت سود داشته باشیم و به تبع نمی توانیم معیار اندازه گیری دقیقی برای آن در نظر بگیریم. همین امر باعث به وجود آمدن ابهام اساسی در تحقیقات کیفیت سود می گردد. ابهام مذکور به این ترتیب است که با توجه به اینکه معیار اندازه گیری دقیقی برای کیفیت سود وجود ندارد ، ممکن است با استفاده از معیار های مختلف به نتایج متفاوتی دست پیدا کنیم، در نتیجه نمی توان به صورت مطلق بیان کرد که شرکت، دارای کیفیت پایینی (بالایی) از سود است، به این علت که ممکن است با معیاری دیگر به نتایج معکوسی دست یابیم . در ادامه به تفکیک به هر یک از موارد فوق پرداخته خواهد شد.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی رابطه اطمینان بیش از حد مدیریت و کارایی سرمایه گذاری با تأکید بر نقش میانجی تأمین مالی داخلی در 101 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی 1387 الی 1396 به اجرا درآمده است.  روش: گردآوری داده ها با استفاده از از نرم افزار رهاورد نوین، صورت های مالی وسایت رسمی بورس اوراق بهادار تهران انجام گرفته شده است، آزمون فرضیه های پژوهش از الگوی داده های ترکیبی صورت گرفته است.  یافته ها: بیش اطمینانی مدیریت رابطه مثبت و معناداری با تأمین مالی داخلی دارد و تأمین مالی داخلی رابطه مثبت و معناداری با سرمایه گذاری بیش ازحد و رابطه منفی و معناداری با سرمایه گذاری کمتر از حد داشته است، اما متغیر تأمین مالی داخلی تأثیر میانجی بر رابطه بین بیش اطمینانی مدیریت و کارایی سرمایه گذاری ندارد.  نتیجه گیری: با افزایش بیش اطمینانی مدیریت، تمایل مدیران به استفاده از منابع داخلی افزایش یافته است و با افزایش تأمین مالی داخلی توسط مدیران، تمایل مدیران به سمت بیش سرمایه گذاری افزایش پیدا می کند، بیش اعتمادی مدیران تأثیری مثبت در انتخاب تأمین مالی داخلی شرکت ها داشته است و تصمیم های تأمین مالی با توجه به تمایلات مدیران بیش اعتماد اتخاذ شده اند.

با توجه به مطالعات بین المللی و شکاف موجود در مطالعات داخلی، این پژوهش رابطه میان برخی معیارهای کیفیت سود حسابداری و وضعیت کلی اقتصاد در بین سال های 1380 تا 1391 را مورد بررسی قرار داده است. معیارهای مختلفی برای کیفیت سود وجود دارد، دو مورد از مهم ترین آنها، ضریب واکنش سود و پایداری سود است که در این پژوهش به بررسی این دو در وضعیت های مختلف اقتصادی پرداخته شده است. به دلیل وجود معیارهای متعدد برای اندازه گیری وضعیت کلی اقتصاد، در این مقاله چرخه های تجاری نماینده ای برای وضعیت کلی اقتصاد در نظر گرفته شده است. بر مبنای نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون و آزمون فرضیه ها، مشاهده شد که وضعیت اقتصادی بر واکنش سرمایه گذاران به سود حسابداری تأثیر می گذارد؛ به گونه ای که این واکنش به سود، در دوره رکود نسبت به دوره رونق بیشتر است. همچنین وضعیت اقتصادی بر پایداری سود تأثیر می گذارد؛ به طوری که پایداری سود در دوره رونق نسبت به دوره رکود کمتر است.