سید حسین موسوی ندوشن

این پژوهش با هدف تعیین تأثیر منبع کنترل معلم، خودکارآمدی مدیریت کلاس و نظم و خودکارآمدی در تدریس بر جوّ محیطی کلاس در معلمان دوره ابتدایی شهرستان های اردکان و میبد انجام شد. این پژوهش، مطالعه ای توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه معلمان دوره اول و دوم ابتدایی شهرستان های اردکان و میبد در سال تحصیلی 94-93 تشکیل می دادند که بالغ بر 420 نفر بودند. از این میان، با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده 317 نفر برای شرکت در پژوهش انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه کلاسِ من فریزر (1982)، خودکارآمدی مدیریت کلاس ایمر و هیکمن (1991)، مقیاس کارآمدی تدریس گیبسون و دمبو (1984)، و منبع کنترل معلم رز و میدوی (1987)، جمع آوری و با استفاده از تحلیل معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که تمامی مقادیر وزن های رگرسیونی (بتا) بجز مقدار بتای بین منبع کنترل و احساس کارآمدی در تدریس معنی دار و مدل پیش فرض ارتباط بین متغیرها از برازش خوبی برخوردار است. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که منبع کنترل درونی معلم به طور غیرمستقیم از راه افزایش خودکارآمدی مدیریت کلاس و نظم بر جوّ محیطی کلاس تأثیر مثبتی می گذارد. خودکارآمدی مدیریت کلاس و نظم نیز هم به طور مستقیم، و هم به طور غیرمستقیم با تأثیرگذاشتن بر احساس کارآمدی معلم در تدریس، بر جوّ محیطی کلاس تأثیر معنی داری دارد. بر اساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت که با افزایش منبع کنترل درونی در معلمان، خصوصاً با تأکید بر مهارت های مدیریت کلاس و نظم می توان هم زمینه های افزایش خودکارآمدی در تدریس و کنترل کلاس را به وجود آورد و هم جوّ محیطی کلاس را بهبود بخشید.