گونه شناسی گذارهای فنی- اجتماعی با رویکرد فراتحلیل محتوا-تطبیق مسیرهای جدید با شواهد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دیریت نوآوری سال یازدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۴۲)
23 - 54
حوزه های تخصصی:
تئوری گذار عمدتاً به منظور حرکت از یک فناوری غالب به سوی یک فناوری جدید و نوآورانه مورداستفاده قرار می گیرد. مطالعات گونه شناسی مسیرهای گذار نشان داده گذار به فناوری های جدید شامل چهار مسیر اصلی است. اما در برخی مطالعات به بازنگری در این خصوص و احتمال وجود مسیرهای دیگر تأکید شده است. لذا هدف مطالعه تشریح گونه شناسی مسیرهای گذار با مرور ادبیات و شناسایی مسیرهای احتمالی است.
روش مطالعه، مرور نظام مند ادبیات با رویکرد فرا تحلیل محتوایی بود. جامعه آماری، مقالات با موضوع گونه شناسی مسیرهای گذار بوده که طی سال های 2022-2010 چاپ شده است. مسیرهای گذار در میان مقالات منتخب بر اساس 24 ویژگی مقایسه شدند که این ویژگی ها نیز از مرور نظام مند ادبیات اقتباس شد. در نهایت بر اساس این ویژگی ها و به خصوص سه ویژگی اصلی (فشار دورنما، بلوغ کنام و مقاومت رژیم)، 12 مسیر گذار جدید شناسایی شد. مسیر های کشف شده شامل 5 مسیر اصلی (بازتولید، دگرگونی، جایگزینی فناورانه، پیکره بندی مجدد و فروپاشی و بازآرایی) هستند که هر یک به دو مسیر تدریجی و اساسی دسته بندی شدند و نیز دو مسیر ترکیبی، فروپاشی و بازآرایی / جایگزینی فناورانه که به صورت متوالی یا هم زمان اتفاق می افتد و مسیر پیکره بندی مجدد تدریجی و دگرگونی تدریجی هم زمان.