محسن خوش طینت نیک نیت

هدف از سرمایه گذاری در سهام شرکتها، حداکثر کردن سود و رفاه سرمایه گذار است. برای رسیدن به این هدف، باید تصمیمات سرمایه گذاری مناسبی اتخاذ شود. یکی از پارامترها و معیارهایی که سرمایه گذاران در تصمیم گیری از آن بهره می برند، اطلاعات حسابداری منتشر شده توسط شرکتهاست. امروزه، حسابداری و گزارش گری اجتماعی شرکتها، به عنوان یکی از رویکردهای با اهمیت حسابداری مطرح است که در صورت اجرا می تواند اطلاعات باارزشی را در اختیار استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری، از جمله سرمایه گذاران قرار دهد. هدف تحقیق حاضر، بررسی این موضوع است که اگر اطلاعات حسابداری اجتماعی در اختیار سرمایه گذاران قرار گیرد، در تصمیم گیری آنها موثر خواهد بود یا خیر؟ و در صورتی که جواب مثبت است، میزان این تاثیر را برآورد و مشخص کنیم.

توان تجزیه و تحلیل و قدرت پیش بینی مهم ترین عامل در تصمیمات سرمایه گذاری می باشد که خود به عوامل متعددی از قبیل سود آتی،‌ قیمت سهام، بازده سهام،‌ ریسک و غیره بستگی دارد. این تحقیق نقش ذهنیت گرایی سرمایه گذاران در مورد پیش بینی سود شرکت ها و اینکه آیا استفاده از اطلاعات حسابداری مالی می تواند موجب حذف یا کاهش ذهنیت گرایی سرمایه گذاران گردد را مورد بررسی قرار می دهد. در این طرح تجربی 114 سرمایه گذار مشارکت داده شدند که اثرات توان تجزیه و تحلیل و قضاوت ذهنی آنها در سرمایه گذاری های انجام شده مورد بررسی قرار گرفت. از جمله عوامل ذهنیت گرایی همانا « پیشداوری » می باشد که یک مفهوم روانشناسی است که مانعی بر«قضاوت منطقی» رفتارهای افراد می باشد. نتایج حاصله از تحقیق حاکی از آن است که یکی از راه های کم اثر کردن یا حذف آن « راهنمایی » و « ارائه اطلاعات » در قضاوت رخدادهای آتی می باشد. این مطالعه همچنین مورد رسیدگی قرار می دهد که آیا دسترسی به صورت های مالی در زمانی که سرمایه گذاران نیاز به پیش بینی در مورد سودآوری آتی شرکت ها دارند،‌ می توانند در کاهش تعصبات و پیشداوری آنها نقش مؤثر داشته باشد؟ نتایج مطالعه حاکی از آن است که استفاده از اطلاعات حسابداری مالی می تواند در فرایند پیش بینی تعصبات داوری را کاهش دهد (البته نه به معنی حذف کامل آن). در این تحقیق زمانی که نمونه ای از دانشجویان و کارشناسان مالی مورد آزمون قرار گرفتند،‌ تعصبات کاملاً حذف گردید. این نتایج نشان می دهد که «آموزش» و «نحوه استفاده از صورتهای مالی» اعتماد بیشتری روی اطلاعات ایجاد می کند و استفاده کنندگان به صورت های مالی اتکاء بیشتری خواهند داشت.

حاصل سیستم اطلاعاتی حسابداری. صورت های مالی اساساسی می باشد و به همین دلیل بخش عمده ای از تئوری ها. تحقیقات و استانداردهای وضع شده در رشته حسابداری به صورت های مالی اساسی اختصاص دارد. هدف نهایی حسابداری تامین نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان از خدمات حسابداری است. در کشور ما نیز که هم اینک به تجربه نمودن استانداردهای حسابداری پرداخته تحقیق در این زمینه از اولویت خاصی برخوردار است. در این تحقیق سعی شده علل عدم استفاده از صورت های مالی تلفیقی در تصمیم گیری مدیران بررسی شود. جهت انجام این تحقیق 30 شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که در سال 80 سهام آنها مورد مطالعه قرار گرفته و مشمول تلفیق صورت های مالی بوده اند انتخاب و 150 پرسشنامه برای مدیر عامل. اعضای هیات مدیره و مدیران مالی ارسال گردید که حاوی 42 سوال بود که به گونه ای هدفمند طراحی شده بود. نتایج حاصله از میان 97 پرسشنامه عودت شده نشان داد. علیرغم آنکه مدیران تا حدودی به صورت های مالی تلفیقی شناخت و آگاهی دارند. ولی وجود پیچیدگی تکنیک های مربوط به تهیه صورت های مذکور و کم اهمیت بودن آنها از نظر مراجع قانونی موجب شده تا صورت های مالی تلفیقی در تصمیم گیری مدیران مورد استفاده قرار نگیرد.

تحقیق حاضر، به دنبال آزمون کارآمدی مدل اولسن (۱۹۹۵) با ترکیب شاخص پیوتروسکی (۲۰۰۰) در پیش بینی بازدهی سهام شرکت های بورس اوراق بهادار و فرابورس ایران است. متغیر وابسته تحقیق، بازدهی سهام در دوره بعد و متغیرهای مستقل شامل تغییرات سود خالص، تغییرات جمع حقوق صاحبان سهام، تغییرات شاخص پیوتروسکی در دو دوره جاری و قبل و همچنین وقفه نخست متغیر وابسته است که با استفاده از داده های تابلویی (پانل) برای 94 شرکت طی سال های ۱۳۸۶تا ۱۳۹۲ و نرم افزار ایویوز و تکنیک آماری گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) در پی آزمون فرضیه های تحقیق است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مدل اولسن ترکیب شده با شاخص پیوتروسکی با توجه به معناداری همه متغیرهای مستقل و نتایج آزمون والد، در پیش بینی بازدهی سهام شرکت ها کارآمد است. همچنین تغییرات شاخص پیوتروسکی در دوره جاری و قبل با بازدهی سهام شرکت ها در دوره بعد رابطه مثبت و معنادار داشتند.