شهرام دادگر

   آموزش مهارت های حرفه ای شرط ضروری برای تربیت حسابداران با صلاحیت و شایسته است. متاسفانه در سال های اخیر دانش آموختگان رشته حسابداری فاقد مهارت های حرفه ای عملی لازم می باشند. به دلیل وجود شکاف انتظاری بین توانایی مهارت های حرفه ای دانش آموختگان و نیازهای عملی، در پژوهش حاضر به موضوع بررسی «شکاف انتظار- عمل» در توسعه مهارت های حرفه ای براساس استانداردهای بین المللی آموزش حسابداری در مقطع کارشناسی ایران پرداخته و زوایای این شکاف مورد بررسی قرار گرفته است. در پژوهش حاضر پرسشنامه ای جهت ارزیابی این شکاف بین جامعه آماری استادان و دانشجویان رشته حسابداری در دانشگاههای دولتی مجری مقطع دکتری و حسابداران مستقل و حسابداران رسمی توزیع شد. براساس فرمول کوکران300 نفر از اعضای حرفه حسابداری، تعداد 78 نفر از استادان و تعداد 180 نفر از دانشجویان به عنوان نمونه انتخاب گردید. روایی پژوهش با استفاده از نظرات متخصصان تایید شد و پایایی در این پژوهش نیز با روش ضریب آلفای کرانباخ0.97 گزارش و تایید شد. داده ها از طریق آزمون های مقایسه دو گروه وابسته T زوجی و تحلیل واریانس تحلیل شد. یافته های این پژوهش نشان داد، مهارت های حرفه ای مطرح در استاندارد بین المللی آموزش حسابداری شماره 3 برای دانش آموختگان رشته حسابداری در ایران نیز با اهمیت می باشد همچنین « شکاف انتظار» در آموزش حسابداری وجود نداشته ولی «شکاف محدودیت ها» و «شکاف عمل» و «شکاف انتظار- عمل» در آموزش حسابداری در دوره کارشناسی وجود دارد. این نتایج بر ضرورت توجه در زمینه همسویی دانشگاه با نیازهای حرفه ای تاکید می کند.

با وجود تحقیقات بسیار در زمینه های مختلف حسابداری، به نظر می رسد که تحقیقات حسابداری نتوانسته است پاسخی کامل و بدون نقص به مسائل مطرح شده در حسابداری ارائه دهد. از طرف دیگر، این عدم پاسخگویی، سبب شده است که مسائل جدیدی در نتیجه این انباشت مسائل نیز پدید آید. به طوری که پس از تحقیقات بسیار، علم بودن یا نبودن حسابداری، همچنان مورد سوال قرار می گیرد. وضعیت کنونی نشان می دهد که تحقیقات حسابداری در هر زمان به سویی رفته است و مجدداً به همان نقطه ی آغازین بازگشته است و تنها دستاورد این تحقیقات، سؤالی جدید بوده است. بررسی تحقیقات ایرانی و خارجی انجام شده در ادبیات حسابداری، گویای این مطلب است که آن چه در پژوهش های حسابداری به آن پرداخته می شود، چیزی بیش از تحلیل همبستگی فرضیه ها نیست؛ در این پژوهش با استفاده از تحقیق اینانگا و اشنایدر(2005) ماهیت تحقیقات حسابداری را با ویژگی های تحقیقات متداول بررسی کرده و با استفاده از دلایلی که آنان برای این عدم موفقیت بر می شمارند؛ راهکارهای مورد نظر برای برون رفت از این وضعیت بررسی می شود .