مرتضی اثمری

علیرغم افزایش قابل ملاحظه دقت مدل های عددی گردش عمومی جو و مدل های منطقه ای، تاکنون هیچ کدام از آنها قادر به پیش بینی در مقیاس کوچک نیستند. به این منظور، مدل های مختلف آماری و دینامیکی برای شبیه سازی و ریز مقیاس نمایی خروجی مدل های GCM و RCM ابداع شده اند. در مطالعه حاضر، با استفاده از مدل MAGICC-SCENGEN خروجی های دو مدل گردش عمومی جو HadCM2 و ECHAM4 با لحاظ هجده سناریوی انتشارIPCC، برای دهه های آینده ریز مقیاس گردیده، نتایج آن بر روی ایران تجزیه و تحلیل شد. هر دهه شامل یک پریود 30 ساله است که دهه2000 نماینده (2015 تا 1986)، 2025 (2040تا 2011)،2050 (2065تا 2036) و 2075(2090 تا 2061) و دهه 2100 (2115تا 2086) است. نتایج اجرای مدل با داده های HadCM2 بیانگر کاهش 5/2 درصدی بارش کشور تا دهه 2100 است. در حالی که برای دوره مشابه در مدل ECHAM4 بارش های کشورمان به میزان 8/19 درصدافزایش مییابد. تحلیل مکانی نتایج مدل HadCM2 نشان می دهد که در دهه های آینده استان های مازندران، گلستان، خراسان شمالی، شمال خراسان رضوی و سمنان، تهران و بخش هایی از گیلان و قزوین با افزایش بارش مواجه خواهند شد، در حالی که مدل ECHAM4 برای مناطق مذکور کاهش بارش را پیش بینی کرده است. همچنین، مدل HadCM2 برای نواحی جنوب شرق کشورمان، شامل استان های هرمزگان، کرمان، بوشهر،جنوب فارس و بخش هایی از سیستان و بلوچستان کاهش بارش را پیش بینی نموده است، اما در مدلECHAM4 مناطق مذکور در دوره مشابه افزایش بارش را تجربه خواهند کرد. در هر دو مدل تمامی استان های کشور با افزایش دما در آینده مواجهند.این دو مدل، افزایش دمایی بین 3 تا 6/3 را تا دهه 2100 پیش بینی می کنند که بیشترین افزایش دما به دهه 2100 و مدل ECHAM4 مربوط است که افزایش دمایی حدود 1 درجه سانتیگراد بیشتر از مدل HadCM2 پیش بینی می کند. در هر دو مدل توزیع مکانی افزایش دما با هم مطابقت دارند.