احمد بکلری

یکی از عمده ترین ریسک های تجاری بنگاه های تولیدی و خدماتی درکلاس جهانی، ریسک عدم تعادل بین عرضه و تقاضا است. برای پاسخ گویی به نوسانات تقاضا، تغییر ظرفیت یکی از راهکارهای پرهزینه ای است که برخی سازمان ها درپیش می گیرند. افزایش ظرفیت درمواقع افزایش تقاضا ضمن اینکه مستلزم تحمیل هزینه های ایجادی می شود، باکاهش تقاضا منجر به ظرفیت بلااستفاده و سرمایه راکد خواهد شد. کاهش ظرفیت در مواقع کاهش تقاضا نیز مستلزم فروش دارایی های سازمان گردیده و با افزایش تقاضا موجب تحمیل هزینه فروش ازدست رفته خواهد شد. برای مواجهه با این چالش پیش روی سازمان های تولیدی کلاس جهانی، انعطاف پذیری ترکیب تولید، به مفهوم ایجاد امکان تولید همزمان بیش از یک محصول در یک بنگاه یا خط تولیدی، راهکاری با هزینه اثربخش است که می تواند تا حدود زیادی ریسک عدم تعادل بین عرضه و تقاضا را جذب نماید. دراین مقاله راهکارهای ایجاد انعطاف پذیری باهزینه اثربخش در بنگاه های تولیدی کلاس جهانی مورد بررسی قرار گرفته و مدلی ریاضی برای این منظور پیشنهاد می گردد. بعنوان مطالعه موردی، انعطاف پذیری تولید درگروه خودروسازی سایپا تحلیل شده و با استفاده از مدل ریاضی پیشنهادی و نرم افزار شبیه سازی، راهکارهایی جهت افزایش انعطاف پذیری تولید درگروه خودروسازی سایپا پیشنهاد می گردد.