تأملی بر جامعهء بدون کاغذ
حوزه های تخصصی:
از دههء 1950 تا امروز، کتابخانهها بیشتر از هر زمان دیگری در طی تاریخ خود، دستخوش تغییرات سریع و عمیق شدهاند. البته این تغییر به علت کاربرد رایانه و فناوریهای مخابراتی پیش آمده است. فناوری، کلیه فعالیتهای ما را در زمینه نگهداری رکوردها بهبود بخشیده و در ترویج اشتراک منابع بین کتابخانهها بسیار موفق بوده است. کتابخانه بدون دیوار هم اکنون واقعیت پیدا کرده زیرا بسیاری از افراد، اکنون میتوانند به فهرستهایی دست یابند که نمایشگر منابع موجود در یک کنسرسیوم کتابخانهای است و حتّی در پارهای موارد میتوانند از راه دور به نام خود از کتابخانههای دیگر کتاب دریافت کنند یا فتوکپی مورد نیاز خود را درخواست نمایند؛ این مواد بعداً به طور مستقیم از طریق پیک، پست، یا به شیوههای الکترونیکی به دست آنها میرسند. کتابخانهها از جهت در اختیار قرار دادن پایگاه دادههای الکترونیکی به صورت سیدی-رام، یا تسهیل در دستیابی شبکهای به منابعی که موجودیت فیزیکی در کتابخانه ندارند، بسیار مفید بوده اند. بعضی از کتابخانهها از این منابع برای ارائه خدماتآگاهیرسانی جاری(1) سفارشیبه استفادهکنندگان خاص بهره گرفتهاند. پیشرفتهترین کتابخانهها از نظر فناوری، بیشتر تکنولوژی خود را به مراجعین راه دورمعطوف میکنند، که خدمات الکترونیکی دریافت میکنند ولی اصلاً لازم نیست شخصاً به کتابخانه مراجعه کنند. ظاهراً فناوری همه مشکلات را حل کرده و همه چیز در کتابخانه عالی است. آیا به راستی این گونه است؟