فجر مقدس

قسمت اول
روزانه شاهد اتفاقات زیادی هستیم و اخبار متنوعی را می شنویم . در نقطه ای زمزمه ای ویرانگر و در نقطه دیگر طوفانی خانمان برافکن رخ می دهد . در کشوری کودتای نظامی می شود و در کشوری دیگر جنگ و کشتاری وحشیانه را نظاره می کنیم . هواپیمایی در اینجا سقوط می کند و تصادفی هولناک در آنجا رخ می دهد . پشت سرهم و بدون حتی لحظه ای توقف این جریان ها به وقوع می پیوندند . مردم اگر این همه اخبار و اطلاعات را خود به خود از یاد نبرند خود تلاش می کنند که آنها را فراموش کنند . آیا هیچ از خود پرسیده ایم شاید برخی از این اتفاقات نوید نزدیک شدن لحظه دیدار و زمان ظهور مهدی (ع) باشند؟
بسیاری از مردم ما اصلا نمی دانند که نشانه ظهور یعنی چه، چون تا به حال چیزی در این باره نشنیده اند و خود هم به دنبال جستجوی چنین مطلبی نبوده اند . لذا با دیدن چنین جریان هایی هیچ چیز به ذهن آنها خطور نمی کند . متاسفانه برخی از افراد هم که در مورد بعضی از این نشانه ها حرف هایی شنیده اند وقتی آنها را می بینند و یا خبر آن را می شنوند چنان بی تفاوت رد می شوند که گویی اتفاقی نیفتاده است . نتیجه مواجه شدن بعضی دیگر هم با این وقایع چیزی جز ایجاد شک و شبهه در اذهان آنها نیست . آنهم به حدی که قدرت تشخیص خود را به کل از دست داده و مبهوت و متحیر می شوند .
با توجه به این همه بی خبری سعی کرده ایم تا آنجا که می شود پرده ابهام را از مسئله نشانه های ظهور حضرت مهدی (ع) بزداییم و به شکل جدیدی این مطلب را طرح کنیم . به طوری که هر فرد مؤمن و متعهدی بتواند با پیگیری جریان ها برحسب تاریخ وقوع آنها چشم انتظار آمدن حضرت و دیگر حوادث و وقایع مرتبط با آن باشد .
بسیاری از نویسندگان نشانه های ظهور را به دو دسته حتمی و غیرحتمی دسته بندی می کنند و به طرح و بحث آنها می پردازند . برخی دیگر هم به طور اجمالی و فشرده با نگاهی گذرا به این مطلب رد می شوند . در حالی که در زمان حاضر آنچه مهم است این است که هر فرد بتواند با پیگیری این حوادث در دام آنها که به دروغ ادعای مهدویت می کنند نیفتاده و به خاطر کثرت و وفور اتفاقات دچار سردرگمی نگردد .
این سلسله مقالات، نیمه دوم سالی را که آخرین سال غیبت است و به ظهور حضرت مهدی (ع) ختم می شود، به تصویر می کشد . برای استخراج مجموعه این رویدادهای پی درپی، به آن دسته از احادیث تمسک جسته ایم که به تاریخ خاصی اعم از روز، ماه یا سال اشاره داشته اند که بحمدالله همه علائم حتمیه در این محدوده گنجیده اند . البته لازم است بگوییم که بسیاری از علائم ظهور حضرت، زمان خاصی را مشخص نمی کنند و از همین رو در این مقالات چندان به آنها نپرداخته ایم و برخی را هم که لازم بود پیش از ورود به بحث راجع به ماه های سال قبل از ظهور مطرح شوند، در بخش اول مطالب آورده ایم:
انواع ظهور
همانگونه که غیبت حضرت ولی عصر (ع) به دو بخش صغری و کبری تقسیم شده است در مورد ظهور حضرتش هم ظهور اصغر و ظهور اکبر (فجر مقدس) را می توان دید .
برای واضح تر شدن این مطلب باید گفت:
غیبت صغری آن زمانی مطرح شد که شیعیان پس از مدت ها ارتباط مستقیم و از نزدیک با امام زمان خویش (ع) هنوز چندان آمادگی فهم و قبول بحث غیبت و ندیدن ایشان را نداشتند; چرا که نمی دانستند بدون حضور امام چگونه می توان از سویی با یکدیگر همراه و همگام و متحد بود و از سوی دیگر احکام شرعی و مسایل دینی را استنباط و استخراج کرد . علاوه بر ده ها مطلب دیگری که آنها را به سوی امامشان متوجه می کرد و باید در عصر غیبت خود بر عهده می گرفتند .
هر چند در عصر غیبت صغری این طور نبود که هر کس بتواند به خدمت حضرت مهدی (ع) برسد لیکن با وجود چهار نایب حضرت، ارتباط شیعیان همچنان با امام خویش برقرار بود، تا مبادا به خاطر این تغییر وضعیت ناگهانی دچار حیرت و سردرگمی شوند . در طول این مدت که حدود 70 سال طول کشید تا حدی موضوع غیبت برای شیعیان جا افتاد و از لحاظ ذهنی و فکری برای حضور در عصر غیبت کبری آماده شدند .
همانند این جریان را در آن سوی قضیه هم خواهیم داشت; یعنی همانطور که عصر غیبت به دو بخش صغری و کبری تقسیم شد تا مردم با مفهوم غیبت علاوه بر آشنایی، انس بگیرند، در مورد ظهور هم چنین مطلبی صادق است و عصر ظهور به دو بخش اصغر و اکبر (فجر مقدس) تقسیم می گردد . در عصر ظهور اصغر هر چند مردم توفیق زیارت حضرتش را پیدا نمی کنند لیکن حوادثی را مشاهده می کنند که مقدمات ظهور اکبر به شمار می آیند و مردم را برای زندگی در آن زمان آماده می کنند .
این تقسیم بندی را می توان از برخی روایات برداشت کرد . مثلا در برخی احادیث حضرت را به خورشید فروزان تشبیه نموده اند . به خوبی می دانیم که پیش از غروب خورشید اشعه های آفتاب تا مدت معینی می ماند و پس از آن سیاهی شب بر آسمان سایه می افکند و طلوع خورشید هم سریعا واقع نمی شود بلکه پس از آنکه زمان اذان صبح شد به مرور هوا روشن شده و در پی آن شعاع های نورانی خورشید در آسمان پدیدار می شود . حضرت مهدی (ع) هم که خورشید تابان آسمان امامتند، خواهی نخواهی، پیش از آنکه وجود مقدسشان بخواهد بر همگان ظاهر و آشکار گردد، باید ظهور اصغری داشته باشند که زمینه ساز آن ظهور اکبر گردد .
البته نباید توقع داشت که شرایط غیبت صغری با ظهور اصغر یکسان باشد . همانطور که آنچه از خورشید پیش از غروب و پس از طلوعش می بینیم یکسان نیست .
برخی از مسائلی که شاید در عصر ظهور اصغر دیده شوند از این قرار است:
1 . بالا رفتن سطح فهم عمومی و پیشرفت دانش و فناوری
در این عصر پیشرفت های علمی عظیم و اکتشافات محیر العقولی از بشریت دیده می شود که پیش از آن سابقه نداشته است . همان انسانی که تا دو قرن قبل بر چهارپایان سوار می شد و به این سوی و آن سو می رفت این روزها از اتومبیل و هواپیما استفاده می کند و تلفن، تلویزیون، رادیو، کامپیوتر و ... جزئی از زندگی روزمره اش شده است . منابع نفتی و معادن فلزات مختلف را استخراج کرده و تا آنجا که بتواند برای استفاده خود به کار می برد . این تحولات به قدری است که به اندازه کل تحولات علوم و فنون بشری تا قرن نوزدهم که ابتدای آن است برابری می کند .
چنین تحول علمی و صنعتی را مقدمه ظهور حضرت مهدی (ع) برشمردیم; چرا که لازم است همه آنها که بناست با حضرتش بیعت کنند، عظمت آن دسته از مواهب و نعماتی را که به آن حضرت عنایت شده درک کنند . اینکه حضرت مثلا در یک چشم برهم زدن از شرق عالم به غرب می روند یا در زمان ظهور یارانشان در حالی که شب در رختخواب خویش بوده اند صبح در خدمت آن حضرت قرار می گیرند . (1) باید بدانیم که مافوق قدرت بشری است .
بنابر آنچه در میان علما مشهور است معجزات پیامبران و کرامات ائمه (ع) الزاما بر اساس آن علوم و فنونی بود که در آن عصر زندگی می کردند . پس حضرت مهدی (ع) هم در آن زمان ظاهر می شوند که دانش و تکنولوژی و فنون و تسلیحات به حداکثر رشد خود رسیده باشد و بشر بتواند با ساخت سفینه های فضایی به راحتی بر مریخ گام نهاده و اختراعات مختلف خود را در آنجا مستقر کند .
در آن عصری که انسانها تنها با اینترنت و یا دیگر وسایلی که تاکنون اختراع شده اند و یا پس از این اختراع خواهند شد از نقاط دور دست با هم صحبت می کنند معجزه ایشان این خواهد بود که بدون استفاده از هیچ ابزار و وسیله ای سخنش را به گوش تمام ساکنان زمین برساند و همه هم به زبان خود آن را بفهمد . (2)
مسلما دانشمندان و متفکرانی که از مغزهای الکترونیکی، وسایل مدرن، ماهواره ها و ... برای ایجاد ارتباطات صوتی وتصویری در اقصی نقاط جهان استفاده می کنند، در مقابل این کرامت حضرت - که بدون استفاده از هیچ وسیله ماهواره ای، صوت و تصویر خویش را به هر جا که بخواهد منتقل می کند - سرتسلیم فرود می آورند و آن حضرت را غیر از دیگران یافته و اعمالش را خارق العاده می شمارند و با ایمان آوردن آنها دیگران هم حتما به آن وجود مقدس ایمان خواهند آورد .
در روایات آمده است که حضرت و یارانشان از ابرها برای رفت و آمد خویش استفاده می کنند . (3) طبیعتا آن دسته مخترعان و سازندگان هواپیماها و ماهواره ها و سفینه های فضایی در مقابل چنین وسیله نقلیه ای احساس خواری می کنند .
مضاف بر اینکه چنین دیدگاه ها و اکتشافات علمی به انسان ها قدرت درک و فهم کرامات حضرت مهدی (ع) را می دهد که به طور طبیعی هر کس نمی تواند چنین اعمالی را انجام دهد . به عبارت دیگر خداوند متعال نظریات علمی این زمان را به آن حد از رشد می رساند که زمینه های ظهور اکبر (فجر مقدس) فراهم شود .
2 . دلبسته شدن مردم به امام عصر (ع) و ازدیاد یاد حضرت
از جمله اموری که این روزها با آن مواجه هستیم (خصوصا هر چه جلوتر می رویم) این است که بسیاری از مردم را می بینیم که هر قدر با مشکلات بزرگ و بیشتری روبرو می شوند توجهشان به حضرت مهدی (ع) و علائم ظهور ایشان بیشتر می شود . در عین حال که امیدشان بیش از پیش گشته و چشم انتظار حوادثی هستند که در آینده ای نزدیک یا دور اتفاق خواهد افتاد .
به همین علت است که کتاب ها و نویسندگان بیشتری را در این زمان مشاهده می کنیم که به این خواسته پاسخ داده و تلاش در خور تقدیری را برای ترسیم آینده بر طبق احادیث و روایاتی که در دسترس دارند از خویش نشان می دهند . این امر علیرغم آن رویه ای است که در قرون اولیه اسلامی دیده می شود که صرفا به نقل احادیث و سندها پرداخته و در قرن های بعد هم بحث های کلامی را به آن می افزودند .
بحمدالله دراین روزها می بینیم که ده ها و صدها کتاب و مقاله در تمام جهان اسلام با سبک و سیاق های مختلفی ابعاد موضوع را مورد بررسی قرار داده اند و این همان چیزی است که می تواند مورد پسند واقع شود . البته قابل ذکر است که این فعالیت ها منحصر به شیعه نمی شود بلکه دیگر مذاهب و مکاتب هم در این زمینه فعالیت می کنند .
میزان توجه و یاد شیعیان نسبت به حضرت ولی عصر (ع) را می توان با دوره های گذشته مقایسه نمود که تا مدت ها قبل چقدر اقبال مردم به جلسات دعای ندبه کم بوده است و این روزها در کمتر محله ای است که دعای ندبه خوانده نشود . به علاوه که مجالس بزرگ با نام ایشان و کتاب های مختلف و جشن های میلاد حضرت هر کدام به نوعی مردم را متوجه نام و وجود مقدس و مبارک ایشان می گرداند .
آیا انتشار نام و صفات امام زمان (ع) به این شکل و میزان در مدارس و مساجد و خیابان ها و جلسات و در میان عموم مردم خود دلیلی بر نزدیکی طلوع خورشید وجودی حضرت بقیة الله (ع) نمی باشد؟!
3 . صحبت های عمومی در جهان در مورد تشکیل حکومت جهانی واحد (دهکده جهانی)
اگر به تاریخ نظری بیفکنیم می بینیم که تاریخ تشکیل سازمان ملل متحد پس از جنگ جهانی اول و دوم است . پس از آنکه جهانیان خسارت های جبران ناپذیر آن دو جنگ را به جسم و جان انسان ها دیدند، گروهی بر آن شدند که چنین مجموعه ای را تشکیل دهند تا هر گاه در میان کشورها و دولت ها اختلافاتی پیش آمد رایزنی های لازم را برای رفع جنگ انجام دهند .
عالمان اسلامی هم برای اولین بار تحت عنوان «رابطة العالم الاسلامی » سالانه یک مرتبه همگی در کنار هم جمع می شوند . می توان دیگر مجامع جهانی موجود را به آن اضافه کرد .
این گونه دیدگاه ها و تشکیل چنین سازمان های بین المللی خود حکایت از آن می کند که جهان نیازمند حکومت واحد جهانی است که بتواند امنیت، آرامش و عدالت را در آن حاکم کند که جز حکومت جهانی حضرت مهدی (ع) هیچ چیز نمی تواند پاسخگوی این نیاز عمومی مردم جهان باشد که این مورد دلیلی آشکار بر طلوع آن فجر مقدس در پس دوران ظهور اصغر است . آری همگان ندا برآورده ایم که: ای مهدی صاحب الزمان (ع) ! جهان در انتظار حکومت جهانی توست .
لازم است در اینجا این نکته را تذکر دهیم که وقتی از ظهور اصغر صحبت می کنیم قصد ما این نیست که - العیاذ بالله - برای ظهور مقدس حضرت ولی عصر (ع) زمانی تعیین کنیم; زیرا این مسئله چیزی است که صرفا خداوند متعال از آن خبر دارد و در اصل ممکن است آنچه ما در ظاهر می بینیم نقطه آغاز ظهور مقدس ایشان باشد و این احتمال هم وجود دارد که چنین نباشد و خدای ناکرده این شب تار و سیاه غیبت ادامه یابد . تحقق این مسئله کلا تحت اراده الهی است و خداوند هم «فعال لما یرید» است .
ادامه دارد
پی نوشت:
× این سلسله مقالات ترجمه کتابی است با عنوان: الفجر المقدس و المهدی (ع) ; ارهاصات الیوم الموعود و احداث سنة الظهور، مجتبی السادة، چاپ اول: 1421 ق) .
1 . ر . ک: غیبت نعمانی، ص 213; کمال الدین و تمام النعمة، ص 654 .
2 . ر . ک: غیبت نعمانی، ص 170; غیبت شیخ طوسی، ص 274
3 . ر . ک: غیبت نعمانی، ص 231; کمال الدین و تمام النعمة، ص 673; منتخب الاثر، ص 476 .