مساجد و جهاد فرهنگی

تا کفر و شرک و نفاق در جهان وجود دارد و ظلم و فریب و جهل و اختلاف در جهان یکّه‌تازی می‌کند، «جهاد فرهنگی» در زندگی بشر ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
«قرآن» و «مسجد» و «عالمان دین» مثلت نجات بشریت از فقر و فساد و بیداد هستند.
قرآن، کتاب جهاد فرهنگی؛
مسجد، مدرسه جهاد فرهنگی؛
و عالمان دین، استادان و فرماندهان جهاد فرهنگی هستند.
امروز که هجوم فرهنگی بیگانگان، به ایمان و اخلاق و آداب و رفتار مسلمانی بیش از همیشه و با شدت تمام در جریان است، قرآن و ادیان آسمانی عموماً مورد هجوم شیطان بزرگ قرار گرفته است.
عقاید آسمانی و ارزش‌های مشترک ادیان توحیدی و قوانین فطری و عقلی و فرامذهبی، مورد تحقیر و توهین و تمسخر جبهه شیاطین قرار دارد. جهاد فرهنگی و سازماندهی و آموزش نیروهای مؤمن و اصول‌گرا ؛ یعنی پاسداران فرهنگ پیامبران، آب حیات جامعه‌هاست. در جوامع اسلامی مهم‌ترین راهکار دفاع و جهاد فرهنگی، ساماندهی فعالیت‌ها بر سه محور «قرآن»،  «مساجد» و «عترت نبوی(ص)» است. محور قرار دادن عالمان دین و آشنایان به فرهنگ نبوی، شرط موفقیت در دفاع و جهاد فرهنگی است.
اصولاً این مثلث، مثلث نجات بشریت است. قرآن، حبل الله است، عترت و عالمان دین، کشتی نجات بشریت‌اند و مسجد، کشتی نوح امت اسلامی است.
رسول گرامی(ص) فرموده است:
«یجی یوم القیامة ثلاثَةٌ یشکون: المصحف، و المسجد و العترة. یقول المصحف: یا ربّ حرّقونی و مزّقونی. و یقول المسجد: یا ربّ عطّلونی و ضیّعونی. و تقول العترة: یا ربّ قتلونا و طردونا و شردونا. فأجثوا للرکبتین فی الخصومة فیقول الله لی: انا  اولی  بذالک؛1
روز قیامت سه چیز به شکایت بر می‌خیزند:
قرآن، مسجد و عترت.
قرآن می‌گوید: پروردگارا! مرا سوزانیدند و پاره پاره کردند.
مسجد می‌گوید: بارالها! مرا معطل گذاشتند و تباه کردند.
و عترت می‌گوید: خداوندا! ما را کشتند و راندند و آواره کردند.
پس برای داوری و حل و فصل شکایت [در روز قیامت] آماده باشید.
در این هنگام، خداوند به من می‌فرماید: من شایسته‌ترم که از حق این سه دفاع کنم».
رسول گرامی(ص) وضو گرفتن در هوای سرد را کفاره گناهان و رفت و آمد فراوان به سوی مساجد را نوعی مرزبانی و جهاد می‌شمارد و واژه «رابطوا» در قرآن (آل عمران/200) را بر این گونه «مرزبانی» حمل کرده است.
امام صادق(ع) نیز فرموده است:
«ثلاثة یشکون الی الله عزّوجلّ: مسجد خراب لا یصلی فیه اهله، و عالم بین جهال، و مصحف معلّق قد وقع علیه غبار لا یقرءُ فیه؛ سه چیز به سوی خدای عزوجل شکوه می‌برند:
مسجدی که ویران باشد و در آن نماز نخوانند.
عالمی که بین جاهلان باشد.
و قرآنی که غبار روی آن را گرفته و خوانده نشود».2
امام صادق(ع) از رسول اعظم(ص) نقل کرده است:
«من کان القرآن حدیثه و المسجد بیته، بنی الله لی بیتاً فی الجنة؛3 کسی که سخنش قرآن و خانه‌اش مسجد باشد، خداوند برای او در بهشت خانه‌ای بنا می‌کند».
ارتباط قرآن، مسجد و عالمان دین، پیوندی ناگسستنی و همچون پیوند کتاب، مدرسه و معلم است که مسیر پیشرفت فرهنگی از دل این مثلث‌حیات بخش می‌گذرد.
قرآن، کتاب فلاح و رهایی بشریت از حاکمیت زر و زور و تزویر است.
مسجد، مدرسه بزرگ و دانشگاه مطلوب و محبوب الهی است.
پیامبران و امامان و عالمان دین نیز استادان و معلمان و آموزگاران نظام آموزشی برگزیده خداوند متعال هستند.
تعطیل و تخریب و اخلال در نظام تربیتی و آموزشی خدا، بزرگ‌ترین ستم بر بشریت و بزرگ‌ترین جنایت فرهنگی و تلاش همیشگی جبهه استکبار و کفر و شرک  جهانی است.
مساجد؛ پایگاه مقاومت فرهنگی
تخریب مساجد در جمهوری آذربایجان،
آتش زدن مساجد در پاکستان،
تخریب مسجد بابری در هندوستان،
تخریب و تعطیل مساجد شیعه در عربستان،
انفجار مساجد در عراق و...
همه و همه، یک هدف را دنبال می‌کند، و از یک انگیزه شیطانی ریشه می‌گیرد. همه و همه، در پی‌قطع ارتباط انسان و خدایند. حقیقت این است که خدا، بزرگ‌ترین مشکل صهیونیسم و کفر و استکبار جهانی است و چون خدا را نمی‌توانند از نظام آفرینش حذف کنند، به قلع و قمع و تخریب و توهین و تعطیل و رقیب‌تراشی برای آیات الهی، پیامبران الهی، کتب الهی، مساجد الهی، شخصیت‌های الهی و آمران به معروف و ناهیان از منکر می‌اندیشند و هر کجا به گونه‌ای اقدام می‌کنند.
به این آیات قرآنی دقت کنید:
(وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمّنْ مَنَعَ مَساجِدَ اللهِ أَنْ یُذْکَرَ فیهَا اسْمُهُ وَ سَعى‏ فی خَرابِها أُولئِکَ ما کانَ لَهُمْ أَنْ یَدْخُلُوها إِلاّ خائِفینَ لَهُمْ فِی الدّنْیا خِزْیٌ وَ لَهُمْ فِی اْلآخِرَةِ عَذابٌ عَظیمٌ)؛ 4
«و کیست ظالم‌تر از آنکه از یاد خدا در مساجد جلوگیری کند و در تخریب آن بکوشد؟ آنان حق ورود به مساجد جز در حال ترس و وحشت نداشته‌اند. بهره‌ایشان در دنیا، خواری و بی‌آبرویی و در آخرت، عذاب بزرگ است».
امروزه آمریکا و انگلیس و حکومت‌های وابسته و گروهک‌های پرورده آنها با همه امکانات به جنگ سخت‌افزاری و نرم‌افزاری با فرهنگ مساجد  و عقاید پیامبران و هویت آنان می‌پردازند.
اقدامات زیر، نمادهای این تلاش‌های شیطانی است:
1. برگزاری مسابقه کاریکاتور در توهین به پیامبر بزرگ اسلام، توسط خبرگزاری‌های غربی.
2. برگزاری جشنواره جوک علیه ادیان و مذاهب.
3. انفجار در مسیر کاروان‌های زیارتی.
4. انفجار مسجد دیسی در یوسف خیل (ولایت پک‌تیای افغانستان).
5. انفجار مسجد براثا در بغداد، با 77 شهید و 130 زخمی.
6. انفجار مسجد جامع زاهدان، با 28 شهید و حدود سیصد زخمی.
7. تخریب مساجد صعده، توسط جنگنده‌های آمریکایی.
8. ممنوعیت ساختن مناره برای مساجد در سوئیس.
9. اختلاف افکنی در میان فرزندان مساجد در بلاد گوناگون.
این اقدامات، احساس خطر اردوگاه شیطان از بیداری و اتحاد و همکاری فرزندان مساجد دنیای اسلام را نشان می‌دهد.
نقش مساجد
مساجد نقاط برگزیده خدای متعال برای هدایت جامعه بشری است.
مساجد، کانون بیداری، روشن‌فکری و تبادل عواطف و آگاهی در فضای ملکوتی است.
مساجد، خانه نیایش و عبادت خداست.
مساجد، مؤثرترین پایگاه‌های پیشگیری از جرم و جنایت است.
مساجد، پشتوانه محبّت، اخوّت، صلح و همزیستی بشریت است.
مساجد، مرکز پرورش پارسایان و دانشوران و مجاهدان تاریخ است.
مساجد، کانون هدایت فرهنگی و تقویت بنیه و توان روحی مجاهدان است.
مساجد، کلاس درس ایمان، اخلاق، مهرورزی و همفکری و همکاری است.
مساجد، دفاتر تشکل «حزب الله» در سراسر جهان است.
مساجد، خانه امن «آمران به معروف و ناهیان از منکر» است.
مساجد، مرکز نشر سخنان پیامبر اعظم(ص) و مرکز گسترش تفکر اهل بیت: است.
مساجد، باغ و بوستان دل‌پذیر نسل جوان و مهمان‌سرای پرجاذبه خدای رحیم و رحمان است.
مساجد، کانون تأثیرگذار در نهضت‌های اسلامی در سراسر تاریخ است. در انقلاب سربداران سبزوار، نهضت مشروطه، در انقلاب اسلامی و در همه نهضت‌های اسلامی، «مساجد» کانون بیداری و فداکاری بوده است.
مساجد، رسانه‌های صادق، مطمئن، زنده و مؤثر در زندگی امت اسلامی هستند.
مساجد، پایگاه تدریس و تحصیل بصیرت سیاسی و اجتماعی است.
مساجد در شناخت ارزش‌ها، ایمان به ارزش‌ها، گسترش ارزش‌ها و تداوم و نهادینه شدن ارزش‌های الهی، نقشی برجسته‌دارد.
مساجد در گسترش عدالت، تمرین عدالت و حمایت از عدالت، برجسته‌ترین نقش را ایفا می‌کند.
مساجد، در تعالی اخلاقی، تقویت روح عرفانی، و در ارضای حسّ معنویت‌گرایی انسان، نقش نخست را دارد.
مساجد، پایگاه انذار و تبشیر پیامبران و امامان و صالحان و معلمان و عالمان دین در طول تاریخ است.
مساجد، کانون اصلاح اندیشه، اخلاق، رفتار و روابط اجتماعی هستند.
مساجد، خانه پیامبران، امامان، پارسایان، مجاهدان ، دانشوران و پاکیزگان در سراسر جهان است.
مساجد، بهترین سنگر مقاومت فرهنگی، دفاع سیاسی، دفاع از آزادی و استقلال و حقوق محرومان گیتی است.
مساجد، پارلمان‌های بی‌هزینه و پرفایده برای هر منطقه و محله و خیابان و کوچه دنیای اسلام است.
مساجد، کانون امید، خودباوری، اتحاد، حق‌شناسی، ظلم‌ستیزی، آگاهی دانشوری، مشاوره و تعاون فرزندان اسلام و قرآن است.
مساجد، دارالقرآن‌های راستین تمام مناطق و محلات بلاد اسلامی است.
مساجد، دارالحدیث‌راستین فرزندان اسلام است.
مساجد، دارالشوری امت اسلامی است.
مساجد، کانون مسابقات ایمانی و اخلاقی و علمی و خدمات اجتماعی و راه رهایی از مسابقات بیهوده ورزشی است.
مسجد و امامت
مساجد اگر با «قرآن و عترت» همراه باشد، بالاترین نقش را در جامعه اسلامی ایفا می‌کند. فهرستی از آثار و کارکردهای مساجد در جامعه اسلامی بدین شرح است:
مساجد، کانون آموزش‌عقاید اسلامی است؛ ولی عالمان عامل باید محور فعالیت‌مسجد باشند.
مساجد، کانون همفکری مسلمین است؛ ولی مردان خدا باید راهنمایی فرزندان مسجد را بر عهده گیرند.
مساجد، مرکز خنثی‌سازی توطئه‌های دشمنان امت اسلامی است؛ ولی عالمان زمان‌شناس، توطئه‌ها را می‌شناسند.
مساجد، پایگاه تربیت مجاهدان و شهیدان امت اسلامی است؛ اگر عالمان پارسا، استاد و مربی اخلاق شهیدان و مجاهدان گرانقدر‌باشند.
مساجد، مرکز تربیت اخلاقی مسلمانان است و جز وارستگان کسی نمی‌تواند مسجد و منبر را اداره کند.
مساجد، پایگاه پرورش اجتماعی مؤمنان است و مهم‌ترین اصل در پرورش اجتماعی، هماهنگی امت با امام است.
مساجد، نماد مقاومت در برابر شیطان‌های پیدا و پنهان است؛ اگر شیطان در دل امام و یا مأموم لانه نساخته باشد.
مساجد، پناه مؤمنان در حوادث غم‌انگیز زندگی است؛ اگر احساس مسئولیت اجتماعی در فرزندان مسجد پرورش یافته باشد.
مساجد، سنگر مؤمنان در برابر هجوم شیاطین انسی و جنّی است؛ اگر اهل جهاد و جبهه، کار مسجد را در دست داشته باشند.
مساجد، پایگاه مقابله با انحرافات فکری و سیاسی است؛ اگر عالمان قرآنی و حدیثی در آن امامت کنند.
مساجد، بهترین پایگاه برای بهره‌گیری از اوقات فراغت نسل جوان است؛ اگر سیاست‌گزاران ورزشی و توپ‌پرستان عصر ما، مساجد را هم قربانی ورزش نکنند.
مساجد، آموزشگاه همیشگی قرآن و علوم قرآنی است؛ اگر کارشناسان مخلص قرآنی و والدین گرامی نسل جوان را به این آموزشگاه‌های نور راهنمایی کنند.
مساجد، مقدس‌ترین پایگاه‌های اجتماع انسان‌هاست؛ اگر پارک‌ها، فرهنگ‌سراها، گردش‌گاه‌ها و... فرصتی بگذارند.
مساجد، کانون فریاد توحید و عدالت در دنیای شرک و بیداد است؛ اگر فرهنگ محمّدی و سیره علوی در آن حاکم باشد.
مساجد، جایگاهی برای رفع نیازهای شخصی و اجتماعی مسلمانان است؛ اگر پیوند مسجد و بازار به خوبی برقرار شود.
مساجد، مادر انقلاب اسلامی، فرزند انقلاب اسلامی  و یار و یاور انقلاب اسلامی و بزرگ‌ترین پشتوانه رهبری و زادگاه حوزه و بسیج و سپاه و مدرسه و دانشگاه‌های اسلامی است.
رهبر بزرگوار انقلاب اسلامی، درباره نقش کارساز مسجد چنین می‌فرماید:
اجتماع در مساجد را همچنان باید نگاه داشت، جوان‌ها مسجد را کلاس درس و صحنه رزم بدانند. به مساجد رو کنند. مساجد، خانه خداست و خانه بندگان خداست.
مساجد، کلاس دین، و درس سیاست و درس رزمندگی با دشمنان دین است.
مساجد را گرم بدارید، محافل مذهبی را مانند دوران اختناق رژیم همچنان گرم نگاه دارید.
وظیفه ما در برابر مساجد
مساجد، نقش خویش را تا کنون به خوبی ایفا کرده‌اند ولی آیا ما هم نسبت به مساجد به مسئولیت‌های خویش عمل کرده‌ایم؟
اولین گام در تأسیس جامعه اسلامی، پایه‌‌گذاری مسجد است. رسول اعظم(ص) در مدینه در اولین‌روزهای اقامتش دو مسجد قبا و مسجد النبی(ص) را پایه‌گذاری کرد. حال آیا یکصدم آنچه برای ورزش هزینه مالی و تبلیغاتی می‌کنیم، برای مساجد هزینه کرده‌ایم؟
آیا ورزش  که تمام شبکه‌های تلویزیونی در خدمت آن است، بهتر از مساجد ایمان و اخلاق و دانش و بصیرت جامعه را پاسداری کرده ‌است.
به راستی آیا ورزش با مربی و مشاور و بازیکنان خارجی و با هدایت و رهبری جهانی آنان و با بودجه و بیت المال مسلمانان، مشروع است؟
ما وظایفی سنگین ولی ارزشمند و حیات آفرین در زمینه مساجد بر عهده داریم که فهرست‌وار به آن اشاره می‌شود:
1. تربیت امامان جماعت شایسته، چند برابر ائمه جماعات کنونی برای توسعه مساجد کشور و تأمین نیازهای فرهنگی مساجد.
2. ساختن بیش از صدهزار مسجد، که هم اکنون با وجود حدود شصت هزار مسجد، کمبود فضای عبادی و فرهنگی در هر کوچه و خیابان به خوبی محسوس است.
3. مرمت و بازسازی بیش از یک سوم مساجد موجود کشور، که به دلایل گوناگون قابل استفاده مطلوب نیست.
4. تجهیز و تـأمین لوازم ( روشنایی و گرمایشی و سرمایشی و فرش) و امکانات بهره‌برداری بهتر از مساجد.
5. تربیت کادر فرهنگی مورد نیاز مسجد و حمایت از نیروهای داوطلب موجود.
6. تأسیس مرکز هماهنگی و رسیدگی به امور مساجد در سراسر کشور، تحت نظر رهبری بزرگوار انقلاب اسلامی و مراجع بزرگوار و حل و فصل مسائل تولیت، هیئت امناء، ائمه جماعات و کانون‌های فرهنگی و دیگر امور انسانی مساجد، و ایجاد ارتباط نزدیک بین مساجد سراسر کشور به صورت شعبه‌های یک  نهاد ولایی و حوزوی.
7. نجات و رهایی مساجد از تعدد و تزاحم مدیریت‌های احتمالی.
هم اکنون در تعدادی از مساجد، متولی و هیئت امناء، در بعضی اوقاف، در بعضی کانون‌های وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در برخی سازمان تبلیغات اسلامی و در برخی خود امامان جماعت نقش اصلی را ایفا می‌کنند.
تدوین اساسنامه و آیین نامه و مقررات و تفکیک مسئولیت‌ها و توجیه دست‌اندرکاران مساجد، از اولویت‌های فرهنگی کشور است.
8. برگزاری همایش‌هایی در سطح بخش، شهر، شهرستان و در سطح مناطق و نواحی و محلات گوناگون کلان‌شهرها برای تبادل تجارب بین امامان جماعت، متولیان، هیئت امنای مساجد از مهم‌ترین نیازهای امروز است. این کار با مشاوره و حسن نیت و استمداد از معتمدان مساجد و بدون تبلیغات و تشریفات و به تدریج امکان‌پذیر است.
آری خدمت به مسجد، خدمت به بشریت و خدمت به فرهنگ اسلامی و همکاری با حضرت ابراهیم و اسماعیل8 و مریم مقدس است. امیدواریم، این بازگشت‌عمومی نظام و مردم به سوی مساجد، طلیعه اداره جهان بر اساس توحید و مسجد و عدالت باشد. ان شاء الله.
والسلام.
پی‌نوشت‌ها 1 . خصال، ج1، ص83.
2 . همان، ص69، بحارالانوار، ج80، ص385، بیروت.
3 . امالی ، صدوق، ص300.
4 . بقره/114.