بازخوانی تطبیقی محرک نخستین و ویژگی های آن از دید ارسطو و ابن سینا (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
یکی از محوری ترین موضوعات فلسفه، حرکت می باشد که تأثیرات شگرفی در دیگر علوم داشته است. در کنار تبیین حرکت از سوی فلاسفه، نیاز آن به محرک، مهم ترین بخش این موضوع است. فیلسوفان همواره دو نگاه به این امر داشته اند. برخی حرکت را در جهان هستی رد می کنند و به ثبات و سکون معتقدند و برخی دیگر، جهان هستی و پدیده های آن را پیوسته در حال حرکت می دانند. ارسطو و ابن سینا با روش برهانی و عقلانی، به تبیین حرکت در جهان هستی و پدیده های آن پرداخته و محرک حرکت را عاملی بیرونی در نظر می گیرند که خود دچار دگرگونی نیست و علت حرکت دیگر پدیده هاست و آن را محرک نخستین می نامند. در دیدگاه هر دو، شوق و اشتیاق پیوند میان متحرک و محرک می باشد که ارسطو بر پایه ی آن تنها به محرک نخستین باور دارد و برای اثبات آن، برهان حرکت را می آورد؛ ولی ابن سینا افزون بر اینکه به محرک نخستین باور دارد و عامل حرکت بودن برای دیگر پدیده ها را برای آن تبیین می نماید، از محرک نخستین به عنوان خالق و علت موجِده یاد می کند و در این زمینه از ارسطو فاصله می گیرد. هر دو فیلسوف، محرک نخستین را سرمدی و جاودانه، واحد، بسیط، ضروری الوجود، زنده، سرچشمه ی خیر، نیکی، لذت و ابتهاج می دانند و این ویژگی ها را با دلیل و برهان برای آن اثبات می نمایند.A comparative rereading of the prime mover and its characteristics from the point of view of Aristotle and Avicenna
One of the most central topics since the beginning of philosophy is movement and transformation, which has had tremendous effects on other sciences. Along with the explanation of movement by philosophers, its need for a stimulus is the most important part of this issue. Analyzing the history of thought shows two views on this issue among philosophers. Some deny movement and change in the universe and believe in stability and stillness, while others consider the universe and its phenomena to be constantly moving and changing. Aristotle and Avicenna are two philosophers who explain the movement in the universe and its phenomena with a logical and rational method and consider the stimulus of movement as an external factor that does not undergo transformation and is the cause of the movement of other phenomena. And this external stimulus is called the primary stimulus. In the view of both, passion is the link between the mover and the stimulus, based on which Aristotle believes only in the first mover, and to prove it, he brings the proof of movement; But Avicenna, in addition to believing in the prime mover and explaining that it is the cause of movement for other phenomena, mentions the prime mover as the creator and the cause of creation and departs from Aristotle in this regard. Both philosophers consider the prime mover to be eternal, unique, simple, essential, living, the source of goodness, goodness, pleasure, and happiness, and they prove these characteristics with reasons and proofs.