پژوهشی در مکتب فلزکاری هرات با تکیه بر شش اثر شاخص
آرشیو
چکیده
خراسان بزرگ و شهر هرات یکی از مهم ترین پایگاه های فرهنگی ایران به ویژه در دوران اسلامی و از قرون میانه به این سو، است که همواره بستری برای پرورش انواع هنرهای ایرانی و اسلامی به شمار آمده است. در این میان، کانون فلزکاری و تولید انواع آثار فلزی کاربردی با سطوح بالا و برای طبقات اعیان و اشراف، از هنرهای برجسته هرات بود که در ابعاد فنی و هنری توانست بر سایر مکاتب فلزکاری جهان اسلام همچون کانون های غرب ایران (موصل) تأثیرگذار باشد. لیکن در وجه پژوهشی، این قطب مهم خراسان در عرصه فلزکاری، مورد غفلت واقع شد. ازاین رو، معرفی مکتب فلزکاری هرات و بررسی و تحلیل فنی و زیبایی شناختی شش اثر شاخصِ منتسب به آن، هدف مقاله بوده و پرسش اصلی تحقیق این است که عناصر و مؤلفه های فنی و زیبایی شناختی آثار مورد مطالعه هرات کدام است؟. خلاصه نتایج و یافته ها حاکی از آن است که کانون فلزکاری هرات علاوه بر تأثیرگذاری بر سایر مکاتب غرب ایران (موصل)، دارای ابعاد فنی و هنری تازه ای است که در عصر خود بدیع و منحصربه فرد بود. شیوه های ساخت و تولید شامل ریخته گری و قالب گیری و مهم تر، ترصیع کاری (نشاندن فلز نقره یا مس بر زمینه اثر) است که از روش های بدیع و به کار گرفته شده در تولید آثار آن عصر است. در بخش تزئینات ضمن بهره گیری از طبقات مختلف نقوش، از روایت ها و موضوعات تصویری جهت نقش پردازی استفاده شده که از آن جمله می توان به مفاهیم و مضامین نجومی و صور دوازده گانه به همراه نمادها، شکار، موسیقی و می گساری اشاره داشت. این پژوهش از نوع کیفی و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است، هم چنین شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است.Research in Herat Metalworking School Based on Six Key Works
Greater Khorasan and the city of Herat are part of the crucial cultural bases of Iran, especially during the Islamic era and the Middle Ages, which has always been the cradle and platform for the cultivation of all kinds of Iranian and Islamic arts.
In the meantime, metalworking and the production of all kinds of functional metalworks with high levels for the nobility and aristocracy was one of the prominent arts of Herat, which, in terms of technical and artistic dimensions, could surpass other schools of metalworking in the Islamic world like the centers of western Iran (Jaziratol-Arab-Mosul). Despite this, Herat was neglected as an effective pole of Khorasan in metalworking. Hence, introducing the Herat metalworking school and technical and aesthetic analysis of four significant works attributed to it is the aim of the article; the leading question of the research is: what are the dimensions and technical and artistic components of the studied works of Herat? The findings suggest that the metalworking center in Herat, in addition to influencing other schools in western Iran (such as Aljazeera-Mosul), introduced new technical and artistic dimensions that were original and distinctive for its time. Production methods include casting, molding, and inlaying (finishing metalwork - placing silver or copper metal on the work’s background), which are some of the innovative methods used in that era’s production of works. In the decoration section, various classes of motifs, narratives, and pictorial themes are utilized, including astronomical concepts, twelve forms, symbols, hunting, music, and wine drinking. This research is of qualitative type and descriptive-analytical research method, and the data gathering is through library studying method.