بازشناسی ساختاری- کارکردی روستاهای هالیدی (تعطیلات) در قلمرو کردان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

روستاهای هالیدی پدیده ای نوظهور است که با عوامل شهرگریزی در پیرامون کلانشهرها شکل می گیرد و در آن جمعیت ساکن دائمی در روستا از تعداد انگشتان دست نیز کمتر بوده و در مقابل جمعیت شناور در روزهای تعطیل به ویژه در پایان هفته، ظرفیت اسکان را در روستا اشباء و حتی سرریز می کنند. این پدیده به شدت در نواحی روستایی اطراف شهرهای پرجمعیت درحال بروز و ظهور است. از مناطق متأثر از پدیده روستاهای هالیدی می توان به قلمرو کردان و سکونتگاه های خوش آب و هوای پیرامونی آن اشاره نمود. این پژوهش با هدف بررسی دلایل و علت های ایجابی در بررسی روستاهای هالیدی در قلمرو کردان تهیه شده و در آن از روش تحلیل مضمون استفاده گردیده است. در نتایج نخستین پژوهش حاصل شده از مشارکت 25 تن از افراد مرتبط به روش مشاهده مشارکتی، مجموعاً 9 مضمون پایه ای کسب شد که از مفاهیم مختلف با میزان فراوانی متغیر شکل گرفته اند. همچنین نتایج حاصله از تشریح مضامین پژوهش در ارتباط با شکل گیری روستاهای هالیدی نشان می دهد که این روستاها اغلب در پیرامون مناطقی با ویژگی های طبیعی متمایز کننده و جغرافیای منحصر بفرد، با انباشت سرمایه و شرایط سهل دسترسی و دارای امنیت ایجاد می شوند. اما از آنجایی که عملاً در این سکونتگاه ها تولید به ندرت اتفاق می افتد نه می توان آنها را دارای کارکرد روستایی دانست و نه شهری، هرچند که در این پژوهش از این پدیده به عنوان روستاهای هالیدی یاد شده است. بنابراین این اتفاق موجب تخریب بسیاری از ارزش های ملموس و ناملموس اصیل به یادگار مانده از گذشته زیست این چنین روستاهایی است.