سیره علوی(ع) ویژه جوانان

1. سیره سیاسی امام علی علیه السلام
سیره سیاسی امام علی علیه السلام، سید احمد خاتمی، ویراستار: حسین استاد ولی، نشر مطهر، تهران، چاپ اوّل، 1379 ش. 245 ص، رقعی.
کتاب سیره سیاسی امام علی علیه السلام مجموعه مقالاتی است که پیرامون سیره آن حضرت در ماهنامه پاسدار اسلام منتشر شده و سپس در قالب کتاب توسّط نشر مطهّر، به بازار کتاب عرضه شد.
چنان که از نام کتاب پیداست، مؤلف قسمتی از سیره سیاسی امام علی علیه السلام را مورد مطالعه و تحقیق قرار داده و در صدد استقصاء تمامی موارد نبوده است. و نیز در این کتاب، سیره سیاسی آن حضرت تا پایان جنگ جمل، ملاحظه شده است.
سیره سیاسی امام علی علیه السلام مشتمل بر 3 بحث مقدماتی یعنی: «مقصود از سیره سیاسی»، «سیاسی بودن علی علیه السلام» و «سیاست از دیدگاه علی علیه السلام» و 15 مبحث کلان به شرح ذیل است:
1. سیره سیاسی امام علی علیه السلام در عهد رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم؛ 2. موضع منفی امام علی علیه السلام در برابر فرصت طلبان؛ 3. بینش حکومتی امام علی علیه السلام؛ 4. حاکمیت ارزش های الهی در حکومت امام علی علیه السلام؛ 5. ابعاد توسعه در حکومت امام علی علیه السلام؛ 6. امام علی علیه السلام و کارگزاران حکومت؛ 7. شایسته سالاری در سیره امام علی علیه السلام؛ 8. آزادی فلسفی و عرفانی از دیدگاه امام علی علیه السلام؛ 9. آزادی بیان از دیدگاه امام علی علیه السلام؛ 10. دشمن شناسی از دیدگاه امام علی علیه السلام؛ 11. امام علی علیه السلام و مخالفان؛ 12. پیمان شکنان؛ 13. تشنگان قدرت؛ 14. روش های مخالفت پیمان شکنان؛ 15. روش برخورد با پیمان شکنان.
2. سیمای حکومتی امام علی علیه السلام
سیمای حکومتی امام علی علیه السلام، علی اکبر بابازاده، انتشارات انصاریان، قم، چاپ اوّل، 1378 ش، 508 ص، وزیری.
این کتاب در 34 فصل، حاوی بیش از 230 موضوع است که شیوه های اخلاقی، سیاسی و اجتماعی امیرمؤمنان علی علیه السلام در آن ترسیم گردیده و بدین وسیله، کیفیت برخورد با دیگران در حال جنگ و صلح، خشم و غضب، نشان داده شده است. نیز در این 34 فصل، گوشه ای از حقوق مردم و دولت به طور متقابل بیان گردیده و موارد به کارگیری تواضع و نرمش، قاطعیت و خشونت، بخشش و دادگری و نظیر آن، مورد بحث و تحلیل قرار گرفته است.
مباحث و موضوعات مورد بحث فقط از دیدگاه امیرمؤمنان علیه السلام و تاریخ زندگی آن حضرت تحلیل شده و به ندرت از دیدگاه سایر ائمّه علیهم السلام سخن به میان آمده است.
عناوین فصل های کتاب سیمای حکومتی امام علی علیه السلام به قرار ذیل است:
حکومت علی علیه السلام یا تجسّم عدالت اجتماعی؛ علی علیه السلام مرد ضابطه و قانون؛ علی علیه السلام مرد بی تکلّف و ساده زیست؛ کنترل عمّال و کارگزاران؛ علی علیه السلام مرد عمل و تعهّد؛ علی علیه السلام پیشگام خطرها و مشکلات؛ علی علیه السلام مرد منطق و دلیل؛ آزادی در حکومت علی علیه السلام؛ علی علیه السلام و مشاوره با مردم؛ علی علیه السلام مرد صلح و اصلاح؛ علی علیه السلام مرد سوز و مسئولیت؛ علی علیه السلام پناه بی پناهان؛ علی علیه السلام و حفظ آبروی مردم؛ تواضع علی علیه السلام؛ علی علیه السلام و اقلیت ها؛ علی علیه السلام و متخلّفان؛ علی علیه السلام و انصاف با دشمنان؛ شیوه علی علیه السلام در حال جنگ و خشم؛ علی علیه السلام و عفو دشمنان و متخلّفان؛ خوشرویی و اخلاق علی علیه السلام؛ سخاوت و بخشش علی علیه السلام؛ ایثار و فداکاری علی علیه السلام؛ توزیع به موقع بیت المال؛ زهد و قناعت علی علیه السلام؛ علی علیه السلام و کار و زندگی؛ علی علیه السلام مرد مصمّم و پشتکار، علی علیه السلام و اعتدال و میانه روی؛ علی علیه السلام و رشد اجتماعی و سیاسی؛ زندگی علی علیه السلام و تشویق؛ علی علیه السلام و تبلیغ؛ علی علیه السلام و افشای منافقین؛ شجاعت و قدرت علی علیه السلام؛ قاطعیت علی علیه السلام؛ جهادگری و ستم زدایی علی علیه السلام.
3. سیری در سیره و جوانی علی علیه السلام
سیری در سیره و جوانی علی علیه السلام، سید مجید پورطباطبایی با همکاری دارالتّحقیق معارف اسلامی، جامعه اسلامی فرهنگیان، تهران، چاپ اوّل، 1379 ش.
در پی اعلام سال 1379 ش. از سوی رهبر فرزانه انقلاب، حضرت آیةالله خامنه ای به عنوان «سال امیرالمؤمنین علی علیه السلام» جامعه اسلامی فرهنگیان، در صدد برآمد تا با انجام اقدامی فرهنگی، به بزرگداشت این امام همام اقدام نماید. از این رو، طیّ جلساتی که با مدیران دارالتّحقیق معارف اسلامی قم برگزار شد، دست اندرکاران این طرح در صدد برآمدند کتاب هایی در قطع پالتویی در 23 جلد و 48 صفحه ارائه نمایند. مسئولیت 15 جلد آن که به سیری موجز در زندگی علی علیه السلام پرداخته، به مؤلّف محترم، سید مجید پور طباطبایی واگذار گردید. 6 جلد آن هم درباره شبهات دینی است. و 2 دفتر آخر برای بهره گیری از کلام امام علی علیه السلام در نهج البلاغه در نظر گرفته شد. در نتیجه 15 دفتر از این مجموعه 23 جلدی در سال 1379 ش. به زیور طبع آراسته شد.
فهرست دفتر اوّل با عنوان «همراه»: نکوداشت سال امیرالمؤمنین علیه السلام:
1. سرّ دلبران در حدیث دیگران؛ 2. سزاوارترین فرد نسبت به رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم؛ 3. در آغوش پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم؛ 4. در خانه پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم؛ 5. در غار حرا؛ 6. اوّلین یار و یاور رسول صلی الله علیه وآله وسلم؛ 7. اطاعت بی چون و چرا از رسول صلی الله علیه وآله وسلم؛ 8. توصیف امّ سلمه از همراهی مرید و مراد.
فهرست دفتر دوم با عنوان «جوانی پرشور»با موضوعات زیر آمده است:
1. در سایه سار نخل نبوّت؛ 2. حمایت از رسول صلی الله علیه وآله وسلم در برابر کودکان و نوجوانان کافر؛ 3. نقش علی علیه السلام در جلوگیری از قتل رسول صلی الله علیه وآله وسلم؛ 4. نقش علی علیه السلام در حفاظت از جان رسول صلی الله علیه وآله وسلم در سال های محاصره؛ 5. بت شکنی علی علیه السلام در عنفوان جوانی؛ 6. زاهد جوان؛ 7. درایت سردار جوان در برخورد با دشمن مکّار.
دفتر سوم نیز با عنوان «شب حادثه» و با این ریز عنوان ها گردآوری شده: چرا شب حادثه؟
1. رحلت حضرت ابوطالب علیه السلام؛ 2. علی علیه السلام نمونه اعلای اخلاص؛ 3. توصیف امیرالمؤمنین علیه السلام از فداکاری خود؛ 4. هجرت مسلمانان و یاران رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم به مدینه؛ 5. پیوند برادری میان مهاجران قبل از هجرت؛ 6. شورای کفر؛ 7. شب حادثه؛ 8. علی علیه السلام مؤدّی امانات و دیون رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم؛ 9. به سوی دوست؛ 10. رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم در انتظار علی علیه السلام.
دفتر چهارم با نام «پیوند آسمانی» و چنین آمده است:
1. هم ترازی و همتایی؛ 2. فاطمه علیها السلام در آستانه ازدواج؛ 3. خواستگاری علی علیه السلام از فاطمه علیها السلام؛ 4. مهریه فاطمه علیها السلام؛ 5. جهیزیه؛ 6. مجلس عقد؛ 7. پیوند آسمانی؛ 8. درس هایی از پیوند دو معصوم؛ 9. نتیجه.
دفتر پنجم به نام «خلق حماسه» است:
1. خلق حماسه؛ 2. تمجید حضرت فاطمه علیها السلام از شجاعت علی علیه السلام؛ 3. فداکاری علی علیه السلام در احد؛ 4. برتری علی علیه السلام بر همه مؤمنان در مراتب پیکار و جانفشانی در راه خدا؛ 5. علی علیه السلام پرچم دار پیروز پیکار خیبر.
دفتر ششم با عنوان «طالب و مطلوب» است:
1. ارتباط طالب و مطلوب؛ 2. علی علیه السلام طالب، رسول صلی الله علیه وآله وسلم مطلوب؛ 3. علی علیه السلام محبوب ترین خلق نزد خدا و رسول صلی الله علیه وآله وسلم؛ 4. علی علیه السلام امیرمؤمنین و بزرگ مسلمین؛ 5. جایگاه علی علیه السلام نزد رسول صلی الله علیه وآله وسلم؛ 6. علی علیه السلام حبیب رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم؛ 7. آزمایش رسول صلی الله علیه وآله وسلم توسّط خداوند؛ 8. از علی علیه السلام چه می خواهید؟ 9. آثار و نتایج مصاحبت علی علیه السلام با پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم.
دفتر هفتم با عنوان «ولایت در جوانی» است:
1. کلّیات؛ 2. ولایت در جوانی...
دفتر هشتم با عنوان «قرآن ناطق» است:
1. قرآن، کتاب هدایت؛ 2. غَرس نهال شخصیت علی علیه السلام در سرزمین وحی؛ 3. علی علیه السلام و قرآن ناطق؛ 4. همراهی همیشگی قرآن و علی علیه السلام؛ 5. علی علیه السلام و قرآن؛ 6. علی علیه السلام در قرآن؛ 7. نتیجه.
دفتر نهم با عنوان «ساده زیستی» است:
1. ساده زیستی، ارزشی والا؛ 2. توصیف ساده زیستی پیامبران الهی توسّط علی علیه السلام؛ 3. ساده زیستی رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم از زبان علی علیه السلام؛ 4. توصیف ساده زیستی رسول صلی الله علیه وآله وسلم و علی علیه السلام از زبان شهید مطهّری؛ 5. تأکید علی علیه السلام بر ساده زیستی کارگزاران حکومتی؛ 6. نمونه هایی از ساده زیستی علی علیه السلام؛ 7. نتیجه.
دفتر دهم با نام «الگوهای رفتاری» است:
1. آنچه خوبان همه دارند؛ 2. پیشوای دادگر از نگاه علی علیه السلام؛ 3. تفاوت های رفتاری علی علیه السلام با دیگران؛ 4. الگوهای رفتاری علی علیه السلام با دشمنان؛ 5. عفو و بخشش علی علیه السلام؛ 6. مهربانی با اهالی یمن؛ 7. فروش نخلستان برای اجابت خواهش مرد فقیر؛ 8. اجیر شدن برای اطعام رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم؛ 9. برحذرداشتن امیرالمؤمنین علیه السلام از عادت کردن به دشنام و نفرین؛ 10. جود و بخشش امام علی علیه السلام از منظر ابن ابی الحدید.
دفتر یازدهم با عنوان «شیوه های مدیریتی» است:
1. علی علیه السلام شایسته ترین جانشین برای مدیریت حکومت اسلامی؛ 2. اعتقاد به برادری انسان ها، اصولی ترین معیار مدیریتی علی علیه السلام؛ 3. حُسن مدیریت علی علیه السلام در جبران جنایت خالد بن ولید؛ 4. برخی از آموخته های مدیریتی علی علیه السلام از رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم؛ 5. نتیجه.
دفتر دوازدهم با عنوان «سلوک سبز» است:
1. مفهوم تربیت؛ 2. تفاوت انسان ها در پذیرش تربیت؛ 3. ضرورت و اهمیت تربیت از دیدگاه علی علیه السلام؛ 4. تربیت و بیداری مردم، هدف علی علیه السلام؛ 5. عشق علی علیه السلام؛ 6. جاذبه شخصیت علی علیه السلام؛ 7. شیوه های علی علیه السلام در انسان سازی؛ 8. سیرت برخی از یاران علی علیه السلام.
دفتر سیزدهم با عنوان «رویه قضایی» است:
1. نیاز جامعه به قوّه قضائیه؛2. قضاوت و فقاهت علی علیه السلام؛ 3. قضاوت علی علیه السلام در زمان حیات رسول صلی الله علیه وآله وسلم؛ 4. برخی از رویه های قضایی علی علیه السلام؛ 5. حکم علی علیه السلام درباره زیور آلات کعبه.
دفتر چهاردهم با عنوان «ساقی کوثر» است:
1. روایت احمد بن حنبل از ده فضیلت علی علیه السلام؛ 2. برخی از فضیلت های ویژه علی از زبان علی علیه السلام؛ 3. ولایت علی علیه السلام رکن ایمان؛ 4. افتخار علی علیه السلام به سبقت در اسلام؛ 5. عالی ترین ایمان؛ 6. اطاعت مطلق از رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم؛ 7. علی علیه السلام ساقی کوثر؛ 8. کرامت ویژه علی علیه السلام؛ 9. فروتنی امام علی علیه السلام؛ 10. بسته شدن همه درها مگر در خانه علی علیه السلام؛ 11. جوانمردی علی علیه السلام؛ 12. نگاه به چهره علی علیه السلام، عبادت است.
دفتر پانزدهم، با نام «عدالت و ارزش های اجتماعی» است:
1. خاستگاه اجتماعی مردان الهی؛ 2. عدالت و ارزش های اجتماعی؛ 3. مردم سالاری دینی؛ 4. رفق و مدارا؛ 5. تسامح و رحمت علی علیه السلام در روز فتح مکّه؛ 6. اصلاح طلبی علی علیه السلام؛ 7. قانون مداری امیرالمؤمنین علیه السلام؛ 8. نتیجه.