سان روسم دخمه ای ناشناخته در کرانه جزمان رود کرمانشاه در زاگرس مرکزی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
دخمه سان روسم در تنگه هوزمانوند و در کرانه غربی رودخانه جزمان و بر سر ایلراهی که از این تنگه می گذرد واقع است. این ایلراه دشت های شمالی تر یعنی هلشی و مایشت(ماهیدشت) را با نواحی جنوبی تر یعنی هلیلان و مناطق همجوار را به هم وصل می کند و دارای اهمیتی استراتژی است. سان روسم از نوع دخمه های آزاد است. این دخمه دارای شکلی مکعب مستطیل است و ورودی آن تقریباً رو به شمال است. رودخانه جزمان از جنوب و پشت آن می گذرد این موضوع در کنار عوامل دیگر از جمله اینکه در کنار ایلراه ایجاد شده کاربری آن به عنوان گور دخمه را مورد تردید قرار می دهد. با توجه به موقعیت آن احتمالاً دارای کارکردهای دیگر است. از جمله این کارکردها می توان به دخمه ای برای نگهبانی، استراحت(مانند طاق گرا) یا انبار غلات یا بر اساس روایت های که در میان مردم رواج دارد مکانی مذهبی و آیینی بوده است. با توجه به شباهت این دخمه با برخی از دخمه ها در جزئیات از جمله در قاب ورودی و شیوه تاق گهواره ای و همچنین شیوه کندن این دخمه و چگونگی زدودن بخش های سست صخره در جوانب آن که مشابه شیوه های جداسازی قواره های سنگی در معادن سنگ در این منطقه و مناطق همجوار می باشد، به گمان این دخمه در اواسط دوره اشکانی ایجاد شده است.The Unknown Crypt of San Rossam on the Bank of the Jezman River in Kermanshah, Central Zagros, Iran
The San Rossam crypt is located in the Hozmanvand Gorge, on the west bank of the Jezman River, on the nomadic route that passes through this gorge. This nomadic route connects the northern plains, namely Halashi and Mayasht (Mahidasht), with the southern areas, namely Holeylan and neighboring areas, and is of strategic importance. San Rossam is a type of free crypt. This crypt has a rectangular cube shape and its entrance is facing north. The Jezman River flows from the south and behind it. This issue, along with other factors, such as the fact that it was created next to the nomadic route, makes its use as a tomb doubtful. According to its location, it probably has had other functions. Possibly, this crypt was a place for guarding, resting (like Taq-e Gara), and grain storage, or according to local narratives, it was a religious and ritual place. Some details of this crypt, such as the entrance shape, the cradle arch, and the construction method, are similar to some crypts. Besides, the method of removing the loose parts of the rock on the sides of the cellar is similar to the methods of separating stone blocks in the mines of this area and neighboring areas. These characteristics attribute the age of this crypt to the second half of the Parthian period.