مفهوم «خدایان، دیگر خدایان و همه خدایان» در ایدئولوژی سلطنتی شاهان هخامنشی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
کتیبه های سلطنتی هخامنشی که بیشتر سه زبانه (فارسی باستان، ایلامی، بابلی) هستند، به استثنای کتیبه بیستون از جنبه روایی تهی هستند، این کتیبه ها جهانبینی و ایدئولوژی شاهان و شاهنشاهی هخامنشی را بازتاب می دهند. یکی از مهم ترین موضوعات کتیبه های هخامنشی پیوند شاه با خدا است؛ این پیوند بیش از آنکه رنگ و بوی دینی داشته باشد، بر جنبه سیاسی و ایدئولوژیک شاه هخامنشی با خدا تأکید می کند. مهم ترین و بزرگ ترین خدای نام برده شده در این کتیبه ها، اهورامزداست. بر مبنای این کتیبه ها پیوند میان اهورامزدا و شاه بدیهی و روشن است، او پادشاهی را به شاه بخشیده است و شاه هخامنشی در راستای تحقق و اجرای اهداف خدا گام بر می دارد، اما این تمام ماجرا نیست، در کتیبه های سلطنتی از عبارات کلی «خدایان خاندان سلطنتی، خدایان، دیگر خدایان و همه خدایان» نیز نام برده شده است، همچنین در کتیبه های سلطنتی دوران اردشیر دوم و اردشیر سوم به خدایان آناهیتا و میترا اشاره شده است، آیا این خدایان همان خدایانی هستند که با عبارات کلی از آنها یاد شده است و چه پیوندی با اهورامزدا و شاهان هخامنشی دارند؟ متون بایگانی باروی تخت جمشید در این باره چه اطلاعاتی در اختیار قرار می دهند، آیا می توان به رواداری و تساهل هخامنشی در کتیبه های آنها استناد کرد؟، واکاوی دقیق کتیبه های سلطنتی و مدارک مکمل به ویژه متون آیینی بایگانی باروی تخت جمشید نشان می دهد که پیوند شاه هخامنشی با خدا از نظر ایدئولوژیک و مشروعیت بخشی بسیار مستحکم بوده است و اینکه در جهانبینی آنها چندین خدا وجود داشته است؛ در واقع آنها از چندین خدا کمک می گرفته اندThe Concept of "Gods, Other Gods, and All the Gods" in the Royal Ideology of the Achaemenid Kings
The Achaemenid royal inscriptions, which are mostly trilingual (Old Persian, Elamite, Babylonian), except for the Bistun inscription, are empty of narrative aspects, reflecting the worldview and ideology of the Achaemenid kings and empire. One of the most important subjects of Achaemenid inscriptions is the connection of the king with god; This connection emphasizes the political and ideological aspect of the Achaemenid king with god more than it has a religious smack. The most important and greatest god mentioned in these inscriptions is Ahuramazda. Based on these inscriptions, the connection between Ahuramazda and the king is obvious, he has given the kingdom to the king and the Achaemenid king is taking steps to achieve the goals of God, but this is not the whole story. "The gods of the royal family, the gods, other gods, and all the gods" are also mentioned. Also, in the royal inscriptions of Artaxerxes II and Artaxerxes III, are mentioned the two gods Anahita and Mithra. what is their connection with Ahuramazda and the Achaemenid kings? What information does the Persepolis Fortification Archive provide in this regard? Can the Achaemenid tolerance be cited in their inscriptions? An exact analysis of the royal inscriptions and supporting documents, especially the ritual texts of the Persepolis Fortification Archive, shows that the Achaemenid king's connection with God was ideologically and legitimately very strong and that there were several gods in their worldview, in fact, they have received help from several gods, supplicated to them and sacrificed for them.
تبلیغات
