بررسی سنگ چشم گونه در دوره هخامنشی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
طی کاوش محوطه های تخت جمشید، پاسارگاد، و شوش تعداد فراوانی سنگ چشم گونه در بین اشیاء کشف شده به دست آمد که بعضی از آنها با نوشته و بدون سوراخ آویز، بعضی بدون نوشته و با سوراخ آویز و بعضی بدون نوشته و بدون سوراخ آویز بودند. این نوع سنگ دارای دو رنگ است: تیره در مرکز و روشن در حاشیه که تداعی کننده چشم است. حضور این نوع سنگ چشم با نوشته بابلی در گنجینه هخامنشی می تواند مربوط به غنایم جنگی از این منطقه باشد، اما کاربرد سنگ چشم های بدون نوشته چه بوده است؟ آیا به عنوان چشم مجسمه استفاده می شده اند؟ در این صورت، چه تفاوتی با چشم های مرصع به دست آمده از دیگر محوطه های هخامنشی مانند محوطه برازجان، یا چشم های مهره ای دارند؟ هدف این مقاله معرفی این یافته ها و توضیح کاربرد آنهاست. به این منظور، از روش توصیفی و مقایسه ای استفاده شده است. در این مقاله، نخست به شرح کشف این یافته در گنجینه های هخامنشی و چشم های ثبت شده در موزه تخت جمشید پرداخته می شود که هم زمان با توصیف انواع سنگ چشم همراه است، و در ادامه تفاوت آن با چشم های مرصع کشف شده در محوطه برازجان و چشم های مهره ای بررسی می شود. با استناد به توضیحات و خصوصیات انواع سنگ چشم و تفاوت آنها با چشم های مرصع از نقطه نظر اندازه و رنگ و فنِ ساخت، می توان کاربرد سنگ چشم های بدون نوشته را تزیینی و کاربرد سنگ چشم های با نوشته را مربوط به مراسم نذر دانست.Study of “Eye-Stone” in Achaemenid Period
During the exploration of the areas of Persepolis, Pasargad and Suse, the lot of eye-shaped stones were found in the explored objects among which some were with an inscription but without any holes, some with no inscription but with holes, and some without inscription and without holes. This stone has two colors: Dark in the center and bright in the margin which evokes an "eye". The presence of this kind of eye-shaped stone with Babylonian inscription in Achaemenid Treasures can be related to the spoils of war from this area, but what was the use of stones without inscription? Were they used as the eyes of sculptures? In that case how they differed from other Embedded eyes obtained from Achaemenid regions such as Borazdjan or eye beads? The purpose of this paper is to introduce these findings and explain their application. Descriptive and comparative methods were used for this purpose. In this article first we describe the discovery in Achaemenid treasures and the registered eyes in Persepolis Museum and meanwhile the "Eye-stone" types are explained, and in following their difference with the Embedded eyes and eye beads in the Borazdjan area is studied. With respect to the description and characteristics of the Eye-stones and their difference with the Embedded eyes, from the point of view of size and color and technique, it can be said that the application of the Eye-stones without inscription was for decorative purposes and the application of Eye-stones with inscription was for votive purposes.
تبلیغات
