تحلیل تاثیر فعالیت های تکتونو-کارست در شکل گیری دره های عرضی زاگرس: در محدوده اَوز تا کَرموستج استان فارس (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
فرایندهای تکتونو-کارست نقش مهمی در شکل گیری و تغییر لندفرم ها دارند. بعضی از مناطق مانند زاگرس استان فارس، به دلیل قرار گرفتن در منطقه فعال تکتونیکی و همچنین داشتن سازندهای کارستیک، متاثر از فعالیت های تکتونو-کارست هستند. با توجه به اهمیت بررسی تغییرات لندفرمی در برنامه ریزی های مختلف، در این پژوهش نقش فرایندهای تکتونو-کارست در شکل گیری و گسترش دره های عرضی زاگرس فارس از محدوده اَوز تا کَرمُستَج تحلیل شده است. در این تحقیق از تصاویر راداری سنتینل 1، مدل رقومی ارتفاعی 5/12 متر SRTM، نقشه زمین شناسی 1:100000 منطقه و اطلاعات هیدرواقلیمی منطقه به عنوان مهم ترین داده های تحقیق استفاده شده است. مهم ترین ابزارهای مورد استفاده در تحقیق، ArcGIS و GMT بوده است. این تحقیق با توجه به اهداف مورد نظر در دو مرحله انجام شده است که در مرحله اول با استفاده از روش سری زمانی SBAS به ارزیابی وضعیت تکتونیکی منطقه و در مرحله دوم با استفاده از مدل تلفیقی منطق فازی-AHP، به پتانسیل سنجی مناطق مستعد توسعه فرایندهای کارستیک پرداخته شده است. نتایج حاصله از روش سری زمانی SBAS نشان داده است که برخی از دره های عرضی منطقه نسبت به مناطق پایین دست خود در حال فرونشینی هستند و همین مسئله سبب کاهش اختلاف ارتفاع، کاهش سرعت رواناب، ایجاد فرصت لازم برای فرسایش و انحلال و در نتیجه توسعه عرضی این دره ها شده است. همچنین بر اساس نتایج حاصله، تمامی دره های عرضی در طبقه با پتانسیل زیاد یا خیلی زیاد توسعه فرایندهای کارستیک قرار دارند که این مسئله بیانگر نقش فرایندهای کارستیک در شکل گیری دره های عرضی منطقه است. مجموع نتایج حاصله از این پژوهش نشان داده است که شکل گیری و توسعه دره های عرضی در منطقه مورد مطالعه متاثر از عوامل تکتونو-کارست بوده است.Analysis of the impact of tectonokarst activities on the formation of Zagros transverse valleys from Avaz range to Karmostaj in Fars province
Tectono-karst processes play an important role in the formation and change of landforms. Some areas, such as Zagros in Fars province, are affected by tectono-karst activities due to being in a tectonically active area and also having karstic formations. Due to the importance of studying landform changes in different planning, in this research, the analysis of tectono-karst processes in the formation and expansion of the transverse valleys of Zagros, Fars, from the range of Avaz to Karmostaj has been done. In this research, Sentinel 1 radar images, SRTM 12.5m high digital model, 1:100000 geological map of the region and hydroclimatic information of the region are used as the most important research data. The most important tools used in the research were ArcGIS and GMT. This research has been carried out in two stages according to the desired goals, in the first stage, the tectonic status of the region has been evaluated using the SBAS time series method, and in the second stage, using the Fuzzy Logic-AHP integrated model, to the potential The measurement of areas prone to the development of karstic processes has been discussed. The results obtained from the SBAS time series method have shown that some of the transverse valleys of the region are subsiding in comparison to their downstream regions, and this problem has caused a decrease in the height difference, a decrease in the speed of runoff, creating the necessary opportunity for erosion and dissolution, and in The result is the transverse development of these valleys. Also, based on the results, all the transverse valleys are located in the category with high or very high potential for the development of karstic processes, which indicates the role of karstic processes in the formation of transverse valleys in the region. The total results of this research have shown that the formation and development of transverse valleys in the studied area were affected by tectokarst factors.
تبلیغات
