ارزیابی اثرات زیست محیطی ناشی از اسیدی و مردابی شدن اکوسیستم خشکی در دو منطقه جغرافیایی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
امروزه به دنبال توسعه کشاورزی، نگرانی هایی در مورد پیامدهای نامطلوب زیست محیطی مانند آلودگی آب، خاک، هوا، کاهش حاصلخیزی، فرسایش خاک و تخلیه منابع بر پایه استفاده از نهاده های غیرقابل تجدید بوجود آمده است که نیازمند چاره اندیشی در این باره است. این پژوهش به منظور ارزیابی اثرات زیست محیطی ناشی از اسیدی و مردابی شدن اکوسیستم خشکی و تخلیه منابع، طی سال زراعی 99-1398 در دو شهرستان گرگان و زاهدان انجام شد. در این پژوهش مصرف آب، کود ورمی کمپوست، مصرف نانو کلات کود نیتروژن، نانو کلات کود فسفر و نانو کلات کود پتاسیم، و مصرف کامل کود شیمیایی (از منبع اوره، سوپر فسفات تریپل و سولفات پتاسیم) به عنوان نهاده های ورودی مستعد آسیب به محیط زیست در نظر گرفته شدند. به طور کلی به ازای تولید یک تن علوفه خرفه، شهرستان گرگان به دلیل مصرف کمتر نهاده ها در تمامی بخش های اثر بارهای محیطی کمتری نسبت به شهرستان زاهدان ایجاد می کند. بر اساس نتایج شاخص نهایی می توان نتیجه گرفت که بیشترین پتانسیل آسیب زیست محیطی در شهرستان زاهدان مربوط به گروه تاثیر تخلیه منابع آب به میزان 18/3 متر مکعب و در شهرستان گرگان مربوط به گروه تاثیر اسیدی شدن اکوسیستم خشکی با مقدار 608/1 کیلوگرم معادل کیلوگرم SO2 در تولید یک تن علوفه خرفه بوده است، همچنین کمترین پتانسیل آسیب زیست محیطی در هر دو شهرستان زاهدان و گرگان مربوط به گروه های تأثیر تخلیه منابع فسفات و پتاسیم با مقادیر بسیار ناچیز می باشد. بر اساس نتایج ارزیابی شاخص زیست محیطی (Eco-X) و شاخص تخلیه منابع (RDI) به ازای تولید یک تن علوفه خرفه، شهرستان زاهدان شاخص زیست محیطی (387/3 = Eco-X) بالاتری را نسبت به شهرستان گرگان (899/2 = Eco-X) نشان داد و فشارهای محیطی بیشتری ایجاد کرد. اما شاخص تخلیه منابع (RDI) برای شهرستان زاهدان به میزان (188/3 = RDI) و برای شهرستان گرگان به میزان (456/1 = RDI) محاسبه گردید.Investigating the ecological impacts caused by the acidification and eutrophication of the terrestrial ecosystem in two geographical areas
Nowadays, following the development of agriculture, there are concerns about adverse environmental consequences such as water, soil, air pollution, fertility reduction, soil erosion, and resource depletion based on the use of non-renewable inputs, which require a solution in this regard. This study was conducted in Gorgan and Zahedan counties during the agricultural year of 2018-2019 to evaluate the environmental impacts caused by the acidification and eutrophication of the terrestrial ecosystem and resource depletion. In this study, water consumption, vermicompost fertilizer, nitrogen fertilizer nano chelate, phosphorus nano chelate, potassium fertilizer nano chelate, and chemical fertilizer consumption (from the source of urea, triple superphosphate, and potassium sulfate) are considered as inputs susceptible to environmental damage. In general, for one ton of purslane forage production, Gorgan County creates fewer ecological burdens than Zahedan County due to less consumption of inputs in all impact sectors. Based on the final index results, it concluded that the highest environmental damage potential in Zahedan County is related to the impact group of water resources depletion with the amount of 3.18 m3, and in Gorgan County, related to the impact group of terrestrial ecosystem acidification with the amount of 1.608 kilograms is equivalent to one kilogram of SO2 in the production of one ton of purslane forage, and the lowest environmental damage potential in both the cities of Zahedan and Gorgan is related to the groups of phosphate and potassium depletion with partial amounts. Based on the evaluation results of the ecological index (Eco-X) and the resource depletion index (RDI) per ton of purslane forage production, Zahedan County has a higher ecological index (Eco-X = 3.387) than Gorgan County (Eco-X = 2.899) and created more ecological burdens. However, the resource depletion index (RDI) was calculated for Zahedan County as (RDI = 3.188) and Gorgan County as (RDI = 1.456).