خاستگاه اختلاف خوانش مفسران در تفسیر عبارت كُنْ فَيكُون
آرشیو
چکیده
متن قرآن از نگاه اکثر عالمانِ مسلمان یک سان و مصون از تحریف است؛ اما گاهی در تفسیر یک آیه اختلاف مفسران منجر به تقابل آراء شده است. مفسران عبارت کن فیکون را ذیل دو گونه کلی خوانش مجازی و حقیقی تفسیر کرده اند. این اختلاف خوانش ، جبر و اختیار مخلوق را در تکوین رقم زده است. طبق یافته های تحقیق، منشاء این اختلاف، بیش تر در مبانی، روش و گرایش مفسر خودنمایی می کند. در حوزه مبانی مفسر اختلاف قرائات و اعراب، حجیّت ظواهر و زبان قرآن از عوامل مؤثر در اختلاف آراست. در تفسیر عبارت کن فیکون، مفسران اهل سنّت از سه روش تفسیر قرآن با قرآن، قرآن با روایات و قرآن با قول صحابی و تابعی بهره برده اند؛ اما مفسران امامیه فقط به تفسیر با آیات قرآن و روایات معصومین (ع) بسنده کرده اند. گرایش مفسر نیز در مباحث کلامی، فلسفی، عرفانی و اعتقادی در اختلاف خوانش آنان بسیار مؤثر است. هرچند جایگاه تفسیر به دلیل بشری بودن آن، از متن قرآن جداست؛ اما بررسی خاستگاه این تفاوت ها، در انتخاب و گزینش خوانش ها و کشف افق های روشنی از مراد الهی و عمل به آنها کارگشا ست.The Origin of Interpreters' Differing Readings in the Exegesis of the Phrase Be, and It Is
The text of the Qurʾān is considered consistent and protected from distortion among most groups; however, sometimes the difference in interpretation of a verse by commentators has led to conflicting opinions. The phrase “Kun Fa-Yakūn” (Be, and it is) has been interpreted under two general categories: allegorical and literal readings. This difference in interpretation has shaped the concepts of determinism and free will in creation. According to research findings, the origin of this difference lies mostly in the foundations, methods, and inclinations of the interpreter. In the realm of foundational principles, differences in recitations and Arabic grammar, the authority of apparent meanings, and the language of the Qurʾān are among the influential factors in differing opinions. In the interpretation of the phrase “Kun Fa-Yakūn” Sunni interpreters have utilized three methods: interpretation of the Qurʾān by the Qurʾān, the Qurʾān with traditions, and the Qurʾān with the sayings of companions and followers; however, Imami interpreters have limited themselves to interpretation with Qurʾānic verses and traditions of the infallibles. The interpreter's inclination in theological, philosophical, mystical, and doctrinal discussions is also very influential in their differing readings. Although the place of interpretation, due to its human aspect, is separate from the text of the Qurʾān, examining the origins of these differences is helpful in selecting readings and uncovering clear horizons of divine intent and acting upon them. This article, through library research and a descriptive-analytical method, has examined "the origin of the difference in interpreters' readings in the interpretation of the phrase “Kun Fa-Yakūn”.
تبلیغات
