تأثیر تشیع بر تحولات شعر خانقاهی در دوره معاصر(از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
رسمیت یافتن مذهب تشیع از دوره صفوی زمینه ساز تحولات بسیاری در جامعه ایرانی شد. شعر و ادبیات و عرفان و تصوف نیز از این تحولات، برکنار نماندند. در این میان شعر خانقاهی در دوره معاصر از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی نقطه اوج تحولاتی است که اندیشه تشیع در تصوف خانقاهی، و ناگزیر در شعر تصوف خانقاهی معاصر پدید آورد.رسمیت یافتن مذهب تشیع از مهمترین عواملی بود که موجب افول تصوف خانقاهی و نیز تغییر مذهب تصوف خانقاهی از تسنن به تشیع در دوره معاصر شد. افول تصوف خانقاهی، رکود شعر خانقاهی در دوره معاصر را به دنبال داشت و تغییر مذهب تصوف خانقاهی دو تأثیر مهم بر مضامین شعر خانقاهی در دوره معاصر داشت. یاد کرد توأم با غلو مضامین شیعی که از ادوار قبل و پیش از رسمیت یافتن مذهب تشیع، متأثر از مکتب ابن عربی به شعر خانقاهی راه یافته بود و ورود مضامین شیعی جدید که در دوره مورد بحث ما و با رسمیت یافتن مذهب تشیع به شعر خانقاهی راه یافت. مسأله «ولایت» مهمترین نمونه مضامین بخش اول است که در شعر خانقاهی معاصر به دفعات به عنوان یک اصل طریقتی ذکر می شود. مسأله «مدح و مرثیه» امامان شیعه (ع) به ویژه امام علی (ع) و امام حسین (ع) مهمترین نمونه های مضامین بخش دوم هستند که در شعر خانقاهی معاصر به دفعات و به عنوان یک اصل طریقتی طرح می شوند و دو مضمون جدید «مدح و مرثیه طریقتی» و «مقتل سرائی عرفانی» را در تاریخ شعر خانقاهی فارسی خلق می کنند.The influence of Shiism on the evolution of monastic poetry in the contemporary period (From the Constitutional Revolution to the Islamic Revolution)
The officialization of Shi'ism from the Safavid period onward became the basis for many changes in various political, social, cultural, and other dimensions in Iranian society. Poetry, literature, mysticism and Sufism were not exempted from these developments. In the meantime, monastic mystical poetry in the contemporary period from the constitutional revolution to the Islamic revolution is the culmination of the developments that Shi'ism thought brought about in contemporary monastic mysticism and inevitably in contemporary monastic mystical poetry.themes of monastic mystical poetry in the contemporary period. The first effect is the exaggeration of the Shiite themes that had been introduced into the mystic poetry of the monastery under the influence of the school of Ibn Arabi, and the second effect is the introduction of new Shiite themes that were introduced in the period we are discussing and with the officialization of the Shiite religion. Shi'ism made its way to mystical monastic poetry. The issue of "province" is the most important example of the themes of the first part, which is frequently mentioned in contemporary Khanqahi poetry as a principle of Tariqa. The issue of "praise and lamentation" of Shiite imams (pbuh), especially Imam Ali (pbuh) and Imam Hussain (pbuh) are the most important examples of the themes of the second part, which are repeatedly presented in contemporary khanqah poetry and as a principle of tariqa with many exaggerations. And they create two new themes "Praise and Elegy of Tariqati" and "Muqtal Sarai Erfani" in the history of Persian monastic poetry.
تبلیغات
