مطالعه راهبردی نظریه ژانر در گونه شناسی «سه خشتی های کرمانجی»
آرشیو
چکیده
سه خشتی های کرمانجی، سروده هایی سه مصراعی هستند که سابقه شان به ادبیات دوره پیشااسلامی می رسد؛ اما هنوز در شاخه ادبیات شفاهی شمال خراسان سروده و خوانده می شود. هدف پژوهش حاضر، «گونه شناسی» و بررسی «زمینه های معنایی» آفرینش سه خشتی های کرمانجی است. پرسش اصلی مقاله، این است که سه خشتی ها را بر مبنای چه نظریه ای می توان در گونه های مشخصی رده بندی و بررسی کرد؟ روش تحقیق پژوهش حاضر در مرحله نخست، تحقیقات میدانی برای گردآوری این سروده ها و در مرحله طبقه بندی و تحلیل، مبتنی بر «نظریه ژانر» است. بر اساس این نظریه، مجموعه سروده های گردآوری شده به سه دسته «حماسی»، «غنایی» و «اندرزی» (تعلیمی) تقسیم می شود. یافته های پژوهش نشان می دهد که در گونه حماسی، رخدادهای تاریخی بیشترین سهم را داشته اند. گونه غنایی نسبت به دو مورد دیگر بسامد و تنوّع بیشتری دارد و به دو نوع عاشقانه های داستانی و غیرداستانی تقسیم می شود. آموزه های اندرزی تعلیمی و توصیف زندگی ایلیاتی و کوچ نشینی هم بخش دیگری از زمینه های معنایی مورد بررسی خواهد بود.Typology and Semantic Analysis of Se-Kheshties Based on Genre Theory
Kurmanji Se-Kheshties are three-stanza poems that trace their origins back to the pre-Islamic period of literature, yet they continue to be composed and recited within the realm of oral literature in North Khorasan. This research aims to provide a typological classification and a semantic analysis of the creation of Kurmanji Se-Kheshties. The primary question addressed in this article is: based on which theory can Se-Kheshties be classified into specific types? The research methodology employed in this study comprises field research in the initial stage, involving the collection of these poems, followed by classification and analysis based on genre theory. According to this theory, the collected poems are categorized into three distinct types: Epic, Lyrical, and Didactic. The research findings reveal that the epic genre prominently incorporates historical events, exerting the greatest influence. The lyrical type displays higher frequency and greater diversity compared to the other two types, and it is further categorized into two subtypes: fictional and non-fictional romances. Additionally, the research explores the instructional aspect of educational teachings and provides insights into the depiction of nomadic life within the examined semantic domains.