ترجمه نسخ خطی، رویکرد روشی جدید در مطالعات تاریخی در شناسایی معابر نفوذ فرهنگ، تمدن و واژگان غربی در ایران/ مورد پژوهی: نسخه خطی طباخی جدید

چکیده

مطالعه تاریخ ترجمه در ایران، در زمره پژوهش های ارزشمند آگاهی بخش رشته های مختلف علوم از جمله علوم انسانی و اجتماعی است که از دیرباز در ایران رواج داشته است. در دوره معاصر، در نتیجه شرایط ایران در دوره قاجار، به خصوص دوره ناصری، با حمایت ناصرالدین شاه، تکاپوهای وسیعی که تحت عنوان نهضت ترجمه از آن یاد می شود، در امر ترجمه متون صورت گرفت. با هدف آشنایی با فرهنگ و تمدن غرب که از طریق ترجمه به راحتی قابل دسترس بود. غالبأ این گونه آثار به زبان فرانسه بودند که توسط افراد باسواد و آشنا به زبان فرانسه، ترجمه شدند. این مقاله با عنایت به موضوع همایش کنونی که روش های مختلف پژوهش های علوم انسانی و اجتماعی را شامل می شود، دانش ترجمه و تصحیح نسخ خطی را به عنوان یکی از مصادیق روش های پژوهش با ظرفیت پژوهش میان رشته ای، تلاش می کند ذیل بازنمایی اهمیت ترجمه و تصحیح نسخ خطی، تحولات تاریخی و اجتماعی متأثر از مضمون نسخه خطی "طباخی جدید" را ارائه نماید. این اثر به دستور مظفرالدین میرزا قاجار و توسط علی بخش قاجار، از زبان فرانسه به فارسی ترجمه شده است. مطالعه، شناسایی و تحلیل نسخه خطی طباخی جدید، افزون بر مؤلفه های نسخه شناسانه، قابلیت ارائه آگاهی های گسترده و گوناگونی از نفوذ فرهنگ و رسوم اروپایی به ایران از معبر نسخ و متون آشپزی، همچنین ورود واژگان فرانسوی در زبان فارسی را خواهد داشت.