بررسی ترجمه ی متون ملی فرهنگی فارسی به روسی و بالعکس با تکیه بر روش های ترجمه

چکیده

فرهنگ قلب تپنده ی هر ملت است که در نبض جاریِ زبان و گفتار نمایان شده، نوع نگرش مردمان جامعه به جهان هستی، باورها، سنت ها و رفتار اجتماعی شان را بازتاب داده و در بطن ادبیات شفاهی و در پی آن در ادبیات رسمی ملت ها ریشه می دواند. زبان و فرهنگ تار و پود در هم تنیده ی ساختار هر جامعه هستند که یکی بدون دیگری بی معنا است. از همین رو در ترجمه ی متون ملی فرهنگی به هیچ وجه نمی توان فرهنگ زبان مبدأ و مقصد را نادیده گرفت. پژوهش پیش رو بر اساس روش توصیفی تحلیلی، بررسی تطبیقی، بهره گیری از منابع کتابخانه ای و نمونه گیری از مثل ها، کنایه ها و ضرب المثل ها در متون و مطالعات مختلف و بر اساس دسته بندی واقعیت های فرهنگی از نقطه نظر ورشاگین کاستاماروف، زبانشناس های روس و طبقه بندی دابراوُلسکی، محقق روس در خصوص انواع ترجمه و معادل ضرب المثل ها به بررسی ترجمه ی عناصر ملی فرهنگی فارسی به روسی و بالعکس می پردازد. تعداد بسیار اندک پژوهش صورت گرفته در خصوص این موضوع، ضرورت انجام این تحقیق را قوت می بخشد، چرا که تا به حال پژوهش مستقلی در خصوص روش های ممکن در ترجمه ی عناصر ملی فرهنگی در زبان های روسی و فارسی انجام نشده است. نگارندگان تحقیق حاضر در جواب به این سؤال که آیا تنها یک روش و رویکرد برای ترجمه ی چنین متونی مورد استفاده قرار می گیرد یا خیر به بررسی این موضوع پرداخته و در بخش یافته ها با توجه به هدف نهفته در سؤال تحقیق به تحلیل نمونه ها و عناصر فرهنگی و چگونگی برگردان آن ها می پردازند. در نهایت، پیشنهادات، راهکارها و نیز روش های مختلف ترجمه ی عناصر ملی فرهنگی را در نتیجه گیری ارائه می دهند. نتایج بدست آمده، پیشنهاداتی را در خصوص ترجمه ی عناصر ملی فرهنگی در اختیار دانشجویان زبان روسی و در حقیقت مترجمان آینده می گذارد تا در هنگام ترجمه ی چنین متونی حساسیت، تأمل و دقت بیشتری داشته باشند.