فرهنگ اسوه(2)

12- اهل بیت علیهم السلام
درقرآن، در آیه تطهیر واژه «اهل‏بیت‏» به کار رفته است.
طبق آیه، خداوند رجس را از آنان دور کرده و عصمت و طهارت راویژگى بارزشان قرار داده است. پیامبر(ص)که نقش تبیین و تفسیرآیات را برعهده داشت و گاه با گفتار و گاه با رفتار پرده ازرازهاى قرآنى بر مى‏داشت، کوششى برجسته را در بیان معنا و مصداق‏«اهل‏بیت‏» به انجام رسانید; از جمله رفتارهاى نبوى که سنى وشیعه، نقل کرده‏اند. رفتن مکرر پیامبر(ص)در اوقات نمازبردرخانه على(ع)و فاطمه(س)است که با صداى بلند در هر باربرآنان به عنوان اهل‏بیت، سلام مى‏گفت; تا از این رهگذر مصداق آیه‏تطهیر را آشکار کند.
در زیر به ذکر یک روایت از روایتهاى وارده در این زمینه،اشاره مى‏کنیم:
ابن عباس مى‏گوید: ما، نه ماه پیامبر(ص)را در وقت هر نمازمشاهده کردیم که بردرخانه على(ع)مى‏رفت و مى‏گفت: «السلام علیکم‏و رحمه‏الله و برکاته، اهل بیت! انما یریدالله لیذهب عنکم الرجس‏اهل‏البیت و یطهرکم تطهیرا»
13- باران
از على(ع)روایت‏شده که فرمود:
«کان رسول الله(ص)یستمطراول مطر و یقوم حتى یبتل راسه ولحیته‏»
پیامبر(ص)در اولین بارانى که مى‏بارید، زیر آن قرار مى‏گرفت تاجایى که سر و محاسن او خیس مى‏شد.
14- بخشودن
«کان رسول الله(ص)یامر فى کل مجالسه بالعفو»
پیامبر(ص)در هر یک از مجلسهاى خود به بخشودن و در گذشتن ازدیگران سفارش مى‏کرد.
15- بخشش
على(ع)فرمود:
«کان رسول الله اجود الناس کفا»
پیامبر(ص)بخشنده‏ترین مردم بود.
ابى‏عمر مى‏گوید:
من کسى را بخشنده‏تر از پیامبر(ص)نیافتم.
16- بخل
ابى‏بصیر مى‏گوید: به امام باقر(ع)عرض کردم: آیا پیامبر(ص)ازبخل به خدا پناه مى‏برد؟
او فرمود: بلى، اى ابامحمد! در هر صبح و شام و ما(نیز)به خدااز بخل پناه مى‏بریم.
17- بندگى خدا
امام باقر(ع)مى‏فرماید:
عائشه در یک شب به پیامبر(ص)که نزد او بود، گفت: چرا خود رابه مشقت مى‏افکنى، درحالى که خداوند آنچه از توسرزده و خواهدزد، بخشیده است؟
پیامبر(ص)پاسخ داد:
آیا من بنده شکورى نباشم؟
امام صادق(ع)فرمود:
«کان رسول الله(ص)... یعلم انه عبد»
پیامبر(ص)... خود را یک بنده مى‏دانست.
18- بنى‏هاشم
پیامبر(ص)بنى‏هاشم را جایگاهى ویژه مى‏بخشید; از میان بنى‏هاشم،امامان دوازده‏گانه برخاسته‏اند و سلسله پاک زهرا(س)از این طائفه‏پدید آمده‏اند. رفتار پیامبر(ص)با بنى‏هاشم درحقیقت زمینه سازى‏براى جلب توجه به نسل پاکى است که در میان بنى‏هاشم پدید خواهدآمد. این رفتار، بعدى الهى داشت و نه ماهیتى قوم گرایانه.
پیامبر(ص)مى‏خواست از این رهگذر، آل محمد(ص)را معرفى کند.
دشمنان اسلام که از عصبیتهاى قومى پیروى مى‏کردند، از ارج‏گذارى‏پیامبر(ص) بربنى‏هاشم رنج مى‏بردند. از این‏رو، آنان بیشترین‏دشمنى‏ها را با بنى‏هاشم به عمل آوردند.
آنچه در زیر مى‏آید، یکى از رفتارهاى پیامبر(ص)بابنى‏هاشم است‏که امام باقر(ع) آن را بیان کرده است:
«کان رسول الله(ص)یصنع بمن مات من بنى‏هاشم خاصه شیئا لایصنعه‏باحد من المسلمین کان اذا صلى على الهاشمى نضح قبره بالماء ووضع رسول الله(ص)کفه على‏القبر حتى ترى اصابعه فى‏الطین فکان‏الغریب یقدم او المسافر من اهل المدینه فیرى القبر الجدید علیه‏اثر کف رسول الله(ص)فیقول من مات من آل محمد(ص)؟»
پیامبر(ص)نسبت‏به کسى که از بنى هاشم مى‏مرد، رفتارى ویژه‏داشت که نسبت‏به هیچ کس از غیر آنان انجام نمى‏داد. هنگامى که‏بر هاشمى نماز مى‏گذارد، قبر او را با آب تر مى‏نمود و دستش رابر قبر مى‏گذارد، به گونه‏اى که جاى انگشتان حضرت درگل باقى‏مى‏ماند. انسان غریبى که به شهر مى‏آمد یا مسافرى که به مدینه برمى‏گشت و اثر انگشت پیامبر(ص) را بر روى قبر جدید مى‏دید،مى‏پرسید: چه کسى از آل محمد(ص) فوت کرده است؟