آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۰

چکیده

متن

ولادت
بامداد جمعه، پانزدهم شعبان 255 هجرى قمرى، دوازدهمین اختر آسمان امامت و ولایت‏حجة بن‏الحسن المهدى(عج) در خانه امام عسکرى(ع) در شهر «سامرا» دیده به جهان گشود. مادرش نرجس، ریحانه، سوسن و صیقل خوانده مى‏شد. آن یادگار الهى حجت، قائم، خلف صالح، صاحب الزمان و بقیة‏الله لقب گرفته است و مشهورترین لقبش حضرت «مهدى‏» است.
این مولود مسعود دو غیبت دارد; نخست غیبت صغرى، که‏69 سال طول کشید و بعد از شهادت امام عسکرى(ع) در سال 260ه .ق (زمان‏6 سالگى حضرت) آغاز شد و تا سال‏329ه .ق (زمان درگذشت آخرین نایب خاصش «على بن‏محمد سیمرى‏») ادامه یافت. پس از آن، غیبت کبرى آغاز شد که از سال‏329ه .ق تا کنون استمرار یافته است و پایانش بر کسى جز خداوند آشکار نیست.
امیرمؤمنان(ع) فرمود: [امام] غایب ما دو غیبت‏خواهد داشت که یکى طولانى‏تر از دیگرى است. در دوران غیبت او، تنهاء;ء کسانى در اعتقاد به امامتش پایدار مى‏مانند که داراى یقینى استوار و معرفتى کامل باشند.
در انتظار مهدى(ع)
از باورهاى عمومى جهان اسلام، به ویژه جامعه تشیع، اعتقاد به مهدویت و آمدن مصلحى بزرگ است. آن که تلاشهاى شبانه‏روزى دیگر مصلحان و مشعلداران هدایت را به ثمر مى‏رساند و انسان گرفتار کج‏رویها و دلخوشى‏هاى زودگذر و اضطراب و دودلى و حیرت را نجات مى‏بخشد. به راستى انتظار وجود چنین نجات‏بخشى دلهاى مرده را زنده مى‏کند و مردم را از نومیدى، که بزرگترین مشکل روانى قرن معاصر است، رها مى‏سازد. پیامبر گرامى اسلام چنین انتظار مثبت و سازنده‏اى را عبادت و بندگى خداوند سبحان برشمرده، مى‏فرماید:
افضل اعمال امتى انتظار فرج الله - عزوجل-; برترین و والاترین کارهاى امت من داشتن امید و تلاش در راستاى فرج الهى است.
و امیرمؤمنان على بن‏ابى‏طالب(ع) نیز فرموده:
انتظروا الفرج و لاتیاسوا من روح الله فان احب الاعمال الى الله - عزوجل - انتظار الفرج; شما امیدوار فرج و گشایش الهى باشید و از کمکهاى خداوند نومید نگردید; همانا برترین اعمال در نزد خالق یکتا انتظار فرج است.
انتظار در امتهاى گذشته
پیامبران گذشته در میان امتهاى خویش از اصلاح اساسى و اجراى عدالت همگانى سخن مى‏گفتند و وعده ظهور مصلح بزرگ به پیروان خود مى‏دادند. آنها خود با تمام توان در این راستا مى‏کوشیدند; قربانیان و شهداى فراوانى تقدیم مى‏داشتند; در جهت اصلاح جوامع گرفتاریهاى بسیار تحمل مى‏کردند; ولى اصلاح فراگیر و جهان شمول تحقق پیدا نکرد.
ابراهیم خلیل الرحمان(ع)، بعد از طوفان نوح، به ارشاد و تبلیغ پرداخت تا بسیارى از افراد پاک مجذوب وى گشتند و سر تسلیم فرود آوردند. او با نمرودیان درافتاد و رنجهاى بسیار تحمل کرد; ولى نمرود (حمورابى)، با منحرف ساختن مردم، ساختن بهشت و دوزخ و سوق دادن مردم به سوى مادیت، افکار شیطانى خود را گسترش داد; در نهایت‏سد راه شد و عدالت عمومى تحقق پیدا نکرد و باز آن وعده ابراهیم(ع) اجرا نشده باقى ماند. موسى پیامبر(ع) با تلاش قوم خویش را از دست فرعون نجات داد. ولى به پیروزى جهانى نرسید. عیسى(ع) تلاش فراوان کرد; ولى در نهایت او را به دار آویختند تا فریاد عدالت‏خواهى‏اش خاموش شود و خود به چپاول سرمایه‏هاى مادى و معنوى مردم بپردازند. البته خداوند سبحان عیسى(ع) را از شر آنان محفوظ داشت و براى روز دیگر، که همان وقت ظهور است، به آسمان برد. او از آسمان فرود مى‏آید و پشت‏سر حضرت مهدى قرار مى‏گیرد. قرآن مى‏گوید:
«و قولهم انا قتلنا المسیح عیسى بن‏مریم رسول الله و ما قتلوه و ما صلبوه و لکن شبه لهم ... و ما قتلوه یقینا، بل رفعه الله الیه و کان الله عزیزا حکیما»
گفتار [دروغ] آنان که گفتند: ما مسیح «عیسى بن‏مریم‏» رسول خدا را کشتیم در صورتى که او را نکشتند و نه به دار آویختند; بلکه امر بر آنان مشتبه گردید ... به یقین، آنان عیسى(ع) را نکشتند; بلکه خداوند او را به سوى خود بالا برد; و پیوسته خداوند بر هر کارى مقتدر است و اعمالش از روى حکمت.
علامه طباطبایى، در تفسیر آیه فوق مى‏نویسد: در اینکه عیسى بن‏مریم به هنگام ظهور مهدى(ع) فرود خواهد آمد و پشت‏سر او نماز خواهد گزارد، احادیث و روایات بسیارى، از طریق اهل سنت و شیعه، از پیامبر و ائمه اهل بیت (علیهم السلام) نقل شده که یقین‏آور است و جایى براى تردید باقى نمى‏گذارد.
پس انبیا و امتهاى پیشین در انتظار مصلحى بزرگ و نجات‏بخشى جهانى به سر مى‏بردند تا زحمات پیامبران (علیهم السلام) را به ثمر رساند و آن امرى حتمى است.
انواع انتظار
باید اذعان کرد که بشر، بر اساس طبیعت‏خویش، در پى تحقق عدالت عمومى است تا همه گروههاى جامعه از ستمگرى و استبداد و محرومیت‏خویش و دیگران رها گردند. جهت تحقق این وعده الهى دو گونه انتظار دیده مى‏شود:
الف) انتظار مخرب
بعضى از افراد جامعه چنین مى‏اندیشند که باید دست روى دست گذارند و براى نابودى ستم و استبداد هیچ فعالیتى انجام ندهند و خطرى را به جان نخرند; زیرا تحول و دگرگونى جامعه یا نابودى افراد فاسد، بر عهده دیگران است. آنان باید چشم انتظار بنشینند تا قدرتى غیبى همه چیز را دگرگون کند و زمینه بهره‏بردارى از نعمتهاى الهى را براى آنان فراهم سازد. این گونه انتظار را انتظار مخرب مى‏نامند; زیرا زمینه را براى فساد بیشتر تبهکاران و مفسدان فراهم مى‏سازد و بى‏تردید استکبار و مکتبهاى الحاد و مادى همواره مبلغ و ناشر آن بوده‏اند. متاسفانه گاه این طرز فکر ادرست‏به حساب باورهاى دینى گذاشته مى‏شود. در این نوع انتظار، گناه هم فال است و هم تماشا; هم لذت و کامجویى است و هم کمک به انقلاب مقدس نهایى; زیرا اینان فکر مى‏کنند تا فساد همه جا را فرا نگیرد آن مصلح قیام نمى‏کند.
در ره دوست‏به هر حیله رهى باید کرد طاعت از دست نیاید گنهى باید کرد
اینان هر حرکت اصلاح‏طلبانه‏اى را محکوم به شکست مى‏دانند و به هیچ تحول و حرکتى کمک نمى‏کنند و به همه حرکتها با بدبینى مى‏نگرند. این نوع برداشت از انتظار و مهدویت، جز تعطیلى احکام و حدود الهى و گسترش فساد به وسیله مستکبران دستاوردى ندارد.
ب) انتظار سازنده و پویا
سازندگى و پویایى جهت‏بهتر زیستن از آرمانهاى جوامع اسلامى است. در مکتب ارزشمند اسلام، آن که دو روزش مساوى باشد و در مقایسه به گذشته خود رشد و تکاملى نداشته باشد، مغبون و زیانکار شمرده شده است; و آن کس که امروزش از دیروز بدتر باشد، ملعون و طرد شده است. علاوه بر این، معصومان پاک گفته‏اند; آن که پرونده عملش چنان باشد که آینده خود را از گذشته بهتر نبیند، مرگ برایش از زندگى سزاوارتر و بهتر است. منتظران واقعى، چنانچه در زمان یبت‏به فرمان رهبران راستین خود گوش فرا دهند، باید از هیچ تلاشى در راستاى اصلاح جامعه کوتاهى نکنند، بلکه هر خطرى را به جان بخرند تا صلاح و سعادت تحقق یابد و زمینه ظهور آن نجات‏بخش فراهم گردد.
در انتظار سازنده چنانچه مؤمنان تلاشى پى‏گیر در اصلاح جامعه نداشته باشند و با زشتیها و منکرات مبارزه نکنند، منتظر شمرده نمى‏شوند. در این نوع انتظار، جامعه آمادگى ویژه‏اى دارد; در هر حال خود را در خدمت مصلحى بزرگ مى‏بیند و آماده است‏با تلاش صادقانه جامعه بشرى را متحول کند و با رهبرى آن نجات‏بخش، عدل و انصاف را بر سرنوشت همه انسانها حاکم گرداند.
مفضل بن‏عمر، که از شاگردان امام صادق(ع) بود، مى‏گوید: خدمت آن حضرت بودیم، سخن از انتظار و آمادگى و پذیرش نجات‏بخش الهى، که از فرزندان رسول خدا(ص) است، به میان آمد; آن حضرت فرمود:
من مات منتظرا لهذا الامر کان کمن کان مع القائم فى فسطاطه لا بل کان بمنزلة الضارب بین یدى رسول الله(ص) بالسیف.
آن که در انتظار فرج به سر برد و با حال آمادگى براى ظهور قائم و مصلح کل از دنیا رود وضعیت او مانند کسى است که در خیمه فرماندهى آن نجات‏بخش جهت اصلاح جامعه به سر مى‏برد و گوش به فرمان است.
سپس امام صادق(ع) فرمود: بلکه بالاتر، او همانند کسى است که شمشیر در دست دارد و در راه خدا در رکاب رسول خدا(ص) جهت اصلاح جامعه و نشر اسلام حقیقى جهاد مى‏کند.
مصلح بزرگ در کتابهاى آسمانى
ظهور مهدى موعود(ع) از نعمتهاى بزرگ الهى است که خداوند به وسیله آن بر مردم و مستضعفان جهان منت گذاشته و اراده کرده آنان را سرورى و آقایى دهد. قرآن مى‏گویدم‏«و لقد کتبنا فى الزبور من بعد الذکر ان الارض یرثها عبادى الصالحون‏»
و ما، بعد از تورات، در زبور داود نوشتیم [در کتابهاى انبیا گذشته وعده دادیم]که بندگان نیکوکار من زمین را به ارث مى‏برند و در آن حکومت‏خواهند کرد.
در کتابهاى تفسیرى آمده است: این وعده الهى، در همه کتابهاى آسمانى است و مراد از «صالحین‏» قائم آل محمد، مهدى موعود(ع) و یاران اویند.
علامه مجلسى(ره) در بحارالانوار توضیح مى‏دهد: بعد از اینکه در همه کتابهاى آسمانى پیامبران وعده خود را نوشتیم، در قرآن نیز وعده خویش را تکرار کردیم.
سپس مى‏نویسد: مقصود از «ذکر» تورات است و بعضى از مفسران بر این باورند که مراد از «زبور» همه کتابهاى آسمانى است. در کتاب انجیل و تورات، در موارد مختلف از ظهور مصلح بزرگ سخن به میان آمده است که اشاره به نمونه‏هایى از آن سودمند مى‏نماید:
الف) در عهد جدید چنین مى‏خوانیم: «او پسرى خواهد زایید که نامش را «یسوع‏» «عیسى‏» مى‏گذارد. آن فرزند مت‏خویش را از گناهانشان رهایى مى‏بخشد.»
ب) در انجیل یوحنا چنین آمده است: «زیرا در حقیقت‏شنیده‏ایم که او «مسیح‏» نجات‏دهنه عالم است.»
ج) در انجیل لوقا، به صورت عموم در باره نجات‏بخش و انتظار آن، چنین مى‏نویسد:
«پس خود را حفظ کنید، مبادا دلها از پرخورى و مستى و اندیشه‏هاى دنیوى سنگین گردد.»
«و آن روز ناگهان بر شما آید، زیرا مثل دامى بر جمیع سکنه تمام روى زمین خواهد آمد.»
«پس در هر وقت دعا کرده و بیدار باشید تا شایسته آن شوید که از جمیع این چیزهایى که در زمین به وقوع خواهد پیوست نجات یابید و در حضور پسران ایشان بایستید.»
د) در عهد قدیم (تورات) راجع به امنیت کامل براى همه موجودات آمده است:
«در آن روز به جهت ایشان با حیوانات صحرا و مرغان هوا و حشرات زمین عهد خواهم بست و کمان و شمشیر و جنگ را از زمین خواهم شکست و ایشان را به امنیت‏خواهم رسانید و بعد خواب، همراه با آرامش خواهند کرد.»
ه) و نیز در باره نجات مستضعفان و ظهور مصلح بزرگ آمده است:
«هر که تا انتها صبر کند، نجات یابد.»
«زیرا شما را صبر لازم است تا اراده خداى را به جاى آورده و وعده او را بیابید»
«زیرا بعد از اندک زمانى آن آینده خواهد آمد و تاخیر نخواهد داشت.»

تبلیغات