چکیده

از جمله پیش نیازهای لازم برای فهم روش علمی یک فقیه، دستیابی به مبانی وی در علوم مختلف، از جمله علم رجال است. در این میان بازیابی مبانی و رویکرد رجالی میرزا جواد تبریزی، از آن جهت که ایشان میراث دار محقق خویی در قم، و از استادان صاحب سبک در دانش های فقه، اصول و رجال به شمار می آمد، مهم می نماید. مقاله پیش رو، با بهره گیری از تقریرات، آثار فقهی، اصولی و رجالی ایشان، روشن می سازد که ایشان در پذیرش خبر واحد، به وثاقت سندی باور داشته، و تضعیف یک راوی را در سند روایت، موجب تضعیف روایت می داند. همچنین حجیت قول رجالی را از باب شهادت و اخبار می پذیرد و بر این باور است که مخبرِ به وثاقت، باید ثقه و شهادتش حسی باشد. ایشان در مبانی رجالی خود به میزان چشمگیری متأثر از محقق خویی است. همچنین برخی توثیقات عام را همچون قاعده توثیق مشایخ نجاشی پذیرفته، و برخی را مانند توثیق مشایخ اصحاب اجماع قابل پذیرش نمی داند. نیز نسبت به برخی کتب حدیث و رجال، ملاحظاتی ویژه داشته و در بعضی موارد، انتساب آنها را به مؤلف مورد تردید قرار می دهد. در این مقاله همچنین به برخی فوائد رجالی در نوشته های ایشان اشاره شده است.

المبانی الرّجالیّه، المیرزا جواد التّبریزی، الرّجال، السّند، التّوثیقات العامّه، التّوثیقات الخاصّه.

من المتطلّبات الأساسیّه الّتی نحتاجها لفهم العمل العلمی للفقیه، العثور علی أساسیّاته فی العلوم المختلفه، بما فی ذلک علم الرّجال. فی غضون ذلک، من المهمّ استعاده مبانی وأسالیب المیرزا جواد التّبریزی؛ لأنّه کان وریث المحقّق الخوئی فی قم، ویعتبر من أساتذه الفقه والأصول والرّجال وصاحب أسلوب فیها. قَدَّمَت التّقریرات و آثار المیرزا جواد التّبریزی الفقهیّه والأصولیّه والرّجالیّه، والاستفاده -أحیاناً- من کتاب الفوائد الرّجالیّه، أرضیّه هذه الکتابه، والّتی أوضحت أنّه یَعتبر وثاقه السّند فی قبول خبر الواحد، و إضعاف الرّاوی فی سند الرّوایه یعتبره سبباً لإضعافها. إنّه یقبل حجّیّه قول الرّجالی من باب الشّهاده والإخبار، ویعتقد أنّ المخبِر بالوثاقه یجب أن یکون موثوقاً به وأنّ شهادته یجب أن تکون عن حس. لقد تأثّر بشکل کبیر بالمحقّق الخوئی فی مبانیه الرّجالیه. یقبل بعض التّوثیقات العامّه، کقاعده توثیق مشایخ النّجاشی، ولا یعتبر بعضها مقبوله، کتوثیق مشایخ أصحاب الإجماع. کما أنّ لدیه ملاحظات خاصّه حول بعض کتب الحدیث والرّجال وفی بعض الحالات یشکّک فی نسبتها إلى المؤلّف. وفیما یلی یُذکر بعض الفوائد الرّجالیه فی کتاباته.

تبلیغات