بازتولید اندیشه ایران شاهی در سیاست نامه های دوره اسلامی: مطالعه موردی خواجه نظام الملک توسی (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (دانشگاه آزاد)
آرشیو
چکیده
به زبان ساده سیاست ایرانشاهی ریشه در اندیشه و ساختار حکومت های ایران باستان دارد. اندیشه ایرانشاهی به سان مبنای نظری حکومت های ایران باستان، به رغم تغییر و تحول متأثر از مناسبات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی، تا دوران معاصر و حداقل تا دوره سلطنت های جدید متأثر از اندیشه مونارشی غربی که ماهیت نظام ایرانشاهی را متحول ساخت، تداوم پیدا کرد. با این مبنا، هدف این مقاله بررسی تداوم سیاست ایرانشاهی در سیاست نامه خواجه نظام الملک توسی در دوران اسلامی ایران و زمام داری آل سلجوق است. روش این پژوهش کنش گفتاری کوِئینتن اسکینر و مبتنی بر فهم دوگانه متن(کتاب سیاست نامه) و بستر شکل گیری این متن است، البته داده ها به شکل کتاب خانه ای گردآوری شده اند. یافته پژوهش، نشان می دهد که سیاست نامه خواجه نظام الملک نه تنها تحت تأثیر اندیشه ایرانشاهی است بلکه این الگوی کهن حکومتی ایران به واسطه ترکیب با سنت اسلامی، تدوینی جدید یافته، به طوری که، شاه برگزیده خداوند است و در رأس هرم قدرت قرار می گیرد و حتی دگرگونی های جهان نیز تابعی از دگرگونی های سرشت شاهی تلقی می شود. نتیجه پژوهش این است که سیاست ایرانشاهی با قرائت خواجه نظام الملک، با حفظ ساخت و عناصر سنتی ایرانشاهی، به دنبال کسب، حفظ و گسترش قدرت و تحقق نظم و عدالت است.Reproducing the Ancient Iran Concept of Iranshahi in the the Islamic Period: A case study of Khwaja Nizamul Molk Tosi
Iranshahi policy is rooted in the thought and structure of the Aancient Iranian governments. The idea of Iranshahi as the theoretical basis of the governments of Ancient Iran, despite the change and transformation affected by political, social, cultural and religious relations, continued until the modern era and at least until the period of new monarchies influenced by the western monarchical thoughts. With this basis, the purpose of this article is to examine the continuity of the Iranshahi policy in the Khwaja Nizam al-Molk Tosi thought during the Islamic era of the Seljuq dynasty. The method of this research is the speech act of Quinten Skinner and is based on the double understanding of the text and the formation platform of this text, although the data is collected in the form of a library. The findings of the research show that the Khwaja Nizam al-Molk book is not only influenced by the thought of Iranshahi, but this Ancient government model of Iran has been given a new formulation due to the combination with Islamic tradition, so that the king is God's chosen one and is placed at the top of the pyramid of power, and even the changes in the world are considered to be a function of the changes in the royal nature. The result of the research is that the politics of Iranshahi with the reading of Khwaja Nizam al-Molk, by preserving the structure and traditional elements of Iranshahi, seeks to gain, maintain and expand power and realize order and justice.