عوامل تعیین کننده سفر و رفتار گردشگران کشاورزی در مناطق روستایی استان مازندران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

گردشگری کشاورزی ابزاری جهت تنوع بخشی اقتصادی، حفاظت از منابع زمین، مناظر کشاورزی و دارایی های فرهنگی مقصد شناخته می شود که می تواند به عنوان یکی از راهبردهای توسعه پایدار در جوامع روستایی موردتوجه قرار گیرد. بااین حال موفقیت در این زمینه مستلزم توجه به مسئله برنامه ریزی و مدیریت تقاضا برای جذب و ترغیب گردشگران علاقه مند است و این امر نیز با درک چرایی و چگونگی الگوی فرآیندهای رفتاری و تصمیم گیری سفر آن ها آغاز می شود. لذا هدف از این مطالعه درک عوامل مؤثر برنیات رفتاری گردشگران نسبت به گردشگری کشاورزی در مناطق روستایی استان مازندران می باشد و به منظور درک و تبیین صریح فرآیند اتخاذ تصمیمات، در پژوهش حاضر از مدل رفتار برنامه ریزی شده استفاده شده است. این پژوهش ازنظر هدف، از نوع تبیینی، و بر اساس ماهیت از نوع کمّی مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش، گردشگرانی هستند که تجربه سفر به استان مازندران را داشته اند. روش نمونه گیری غیر احتمالی در دسترس بوده و داده های پژوهش نیز از طریق پرسشنامه مجازی جمع آوری شد. طبقه بندی و تحلیل داده ها نیز با استفاده از نرم افزارهای SPSS25 و SmartPLSS 3.3.3 انجام شد. در آزمون فرضیات مشخص شد که سه عامل تعیین کننده نیات رفتاری در مدل رفتار برنامه ریزی شده (نگرش نسبت به گردشگری کشاورزی، هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری ادراک شده) تأثیر مثبت و مستقیمی برنیات رفتاریِ گردشگران کشاورزی دارند. همچنین نقش تعدیل گر تجربه گذشته در رابطه بین این سه عامل با نیات رفتاری تائید نشد. یافته های پژوهش نشان داد که اغلب گردشگران این مقصد گردشگرانی هستند که تمایل به فعالیت های تفریحی و تفرجی دارند و گردشگر تخصصی حوزه گردشگری کشاورزی نیستند؛ لذا ایجاد برند و تصویر مقصد جدیدی از مناطق روستایی استان به عنوان مقصد گردشگری کشاورزی توسط برنامه ریزان و بازاریابان مقصد توصیه می شود.