تحلیل اثرگذاری توان ژئوتوریستی دریاچه زریوار بر اقتصاد نواحی روستایی پیرامون (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف پژوهش آمیخته(کمی-کیفی) حاضر که با روشی توصیفی-تحلیلی انجام گرفته ؛ آسیب شناسی وضع موجود مهمترین، موانع و مشکلات موثر بر عدم بهره مندی رضایت بخش نواحی روستایی پیرامون دریاچه زریوار از توان ژئوتوریستی آن در راستای تنوع بخشی اقتصادی و ارائه راهکارهای کاربردی در جهت تغییر این وضعیت می باشد. در راستای تحقق این امر نیز، داده ها به روش پیمایشی و به صورت هدفمند از میان مسئولین، مدیران گردشگری و توسعه ای منطقه، دهیاران، شوراها و آگاهان پنج روستای مجاور تالاب زریوار(دره تفی، نی،کانی سانان،کانی سفید، ینگیجه)، متخصصان دانشگاهی و محققان دارای سابقه پژوهش در ارتباط با اثرگذاری تالاب زریوار در اقتصاد منطقه، سرمایه گذاران بخش خصوصی در بخش گردشگری تالاب زریوار، صاحبان کسب وکارهای خرد موقتی وابسته به گردشگری و گردشگران بازدیدکننده از تالاب زریوار و ورودی به روستاهای مورد مطالعه، گردآوری و در بخش کیفی با تکنیک تئوری بنیادی و در بخش کمی با روش تحلیل عاملی، تجزیه و تحلیل گردیدند. نتایج، نشان دادند که چهار عامل اصلی نارسایی های مدیریتی، ضعف برنامه ریزی و کمبود خدمات و امکانات مورد نیاز جهت تنوع بخشی اقتصادی و توسعه ژئوتوریسم؛ ضعف در تامین منابع مالی و فضای امنیتی حاکم بر روستاهای مرزی مورد مطالعه؛ نارسایی های اجتماعی و فضای نامناسب کسب و کار؛ و ضعف در بازاریابی و آموزش و کمبود تقاضا که دربرگیرنده 60 شاخص یا مانع بودند، مهمترین موانع و چالش های پیش روی تنوع بخشی به اقتصاد روستاهای حاشیه تالاب زریوار بواسطه گسترش ژئوتوریسم می باشند. در این میان، عامل اول، یعنی؛ نارسایی های مدیریتی، ضعف برنامه ریزی و کمبود خدمات و امکانات مورد نیاز با دارا بودن بیشترین تعداد شاخص ها یا موانع تجمع یافته و بیشترین مقدار ویژه، مهمترین و اثرگذارترین، مانع شناخته شد.