تحلیل تطبیقی شخصیت پردازی زنان در منظومه هفت پیکر نظامی و هشت بهشت امیرخسرو دهلوی
آرشیو
چکیده
یکی از کانون های اصلی بلاغی و داستانی منظومه هفت پیکر و هشت بهشت در کیفیت شخصیت پردازی زنان است. کیفیت نگاه به زن و همچنین ابزاری که شاعر برای توصیف سیمای آنها به کار می برد نقشی اساسی در موفقیت منظومه ها دارد. در پژوهش حاضر شخصیت پردازی زنان از دیدگاه زیباشناسی و داستانی با توجه به هفت پیکر و هشت بهشت به صورت تطبیقی موردبررسی قرارگرفته است. نتایج نشان می دهد که زنان در هفت پیکر به دو گروه عمده تقسیم بندی می شوند. زنانی که عاقله، مستوره و جسور هستند و به راحتی تن به وصال هرکسی نمی دهند. این زنان هم از طبقه فرودین(کنیز) و هم از طبقه بالای جامعه حضور دارند. زنان دیگر هفت پیکر منفعل هستند و نظامی فقط برای تزیین کلام و نشان دادن توانایی توصیفی خود استفاده کرده است که می تواند از نقاط ضعف او نیز باشد. در مقابل، زنان در هشت بهشت اغلب هوسران و شهوت پرست هستند و تن به وصال هر خربنده و ساربان و غلام هندی می دهند. زنان هشت بهشت از هر طیف که باشند، از زن پادشاه تا کنیز، خیانت کارند و چندین حکایت از هفت داستان موجود در هشت بهشت پیرامون همین خیانت و هوسرانی است. زنان در هفت پیکر در خلوت ترین مکان ها نیز امنیت دارند و نظامی جز با صافی «شریعت» آنها را به وصال نمی رساند (مثلاً در داستان گنبد سپید)؛ درصورتی که زنان در هشت بهشت در قیدوبند هیچ آداب ورسوم و تابویی نیستند.A Comparative Examination of the Characterization of Women inHaft PeykarNizamiand HashtBeheshtAmiKhosrowDehlavi
One of the main fictional and rhetorical focal points of HaftPeykar and HastBihisht lies in their characterization of women. The quality of looking at women as well as the devices that the poet develops in order to illustrate their looks play important roles in the success of these works. The present study examines comparatively the characterization of women in HaftPeykar and HashtBihisht from aesthetic and fictional viewpoints. The results show that one can divide women in HaftPeykar to two groups: sober, inaccessible, and audacious ones who do not easily yield to men. These women belong to both the lower (slave-girl) and upper classes of the society. Other women in HaftPeykar are passive and Nizami mentions them for the sake of verbal embellishments and in order to prove his power of description, both of which can also be considered as his weak points. Conversely, women in HashtBihisht are lascivious and sensual and yield to unworthy, ignoble men. Regardless of the class they belong to, whether they are queens or slave-girls, women in HashtBihisht are infidels, and some of the anecdotes of the seven stories within HashtBihisht are devoted to the subjects of lasciviousness and infidelity. In HaftPeykar, women are safe even in the most deserted places and they find their beloved ones only through the framework of religion (as in the story of the White Dome); however, women in HashtBihisht are unfettered by any rules or conventions.
تبلیغات
