آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۸۱

چکیده

متن

پیامبر اکرم صلى اللّه علیه و آله و سلم: «مَن اَقرَضَ اَخاهُ المُسلِمَ کانَ لَهُ بِکُلِّ دِرهَمٍ أَقرَضَه وَزنُ جَبَلِ أُحُدَ مِن جِبالِ رَضوى وَ طُورِ سَیناءَ حَسَناتٍ. و اِن رَفِقَ بِهِ فِى طَلَبِهِ، تَعَدّى بِهِ عَلَى الصِّراطِ کَالبَرق الخاطِفِ اللّامِعِ بِغَیرِ حِسابٍ وَلاعَذابٍ.» (وسائل الشیعه، ج 13، ص 88) کسى که به برادر مسلمانش قرض بدهد، به اندازه هر درهمى که به او مى‏دهد. به بزرگى کوه اُحد از کوه‏هاى رضوى و طور سینا، براى او پاداش‏هایى هست و اگر در مورد گرفتن طلب خود با آن مؤمن، مدارا و رفاقت کند، همانند برق خیره کننده و درخشان، بدون حساب از روى پل صراط بگذرد. پیامبر اکرم صلى اللّه علیه و آله و سلم: «مَن أَقرَضَ مُؤمِناً قَرضاً یَنتَظِرُ بِهِ مَیسُورَهُ، کانَ مالُه فى زکاة، و کان هو فِى صَلاةٍ مِنَ المَلائِکَةِ حَتّى یُؤَدِّیِه».
 وسائل الشیعه، ص 87؛ثواب الاعمال، ص 308) کسى که به مؤمنى تا مدّتى که او توان اداى آن را داشته باشد، قرض بدهد، مال او به عنوان زکات است (و ثواب زکات را دارد) و قرض دهنده تا هنگام اداى قرض، مورد درود فرشتگان است. پیامبر اکرم صلى اللّه علیه و آله و سلم: «وَ مَن شَکا إلَیهِ أَخُوهُ المُسلِمُ فَلَم یُقرِضهُ حَرَّمَ اللّهُ عَزّ وَ جَلَّ عَلَیهِ الجَنَّةَ.» (وسائل الشیعه، ج 13، ص 88) کسى که برادر مؤمنش (بر اثر نادارى) به او شکایت نماید و او قرض الحسنه به آن برادر دینى ندهد، خداوند بهشت را بر او حرام مى‏گرداند. پیامبر اکرم صلى اللّه علیه و آله و سلم: «مَن احتاجَ إِلَیهِ أَخُوهُ المُسلِمُ فِى قَرضٍ و هُوَ یَقدِر عَلَیهِ فَلَم یَفعَل، حَرَّمَ اللّهُ عَلَیهِ رِیحَ الجَنَّة» (بحارالانوار، ج 103، ص 138) کسى که برادر مسلمانش بر اثر تهیدستى به قرض گرفتن از او نیاز دارد و او با این که توانایى قرض دادن را دارد، قرض ندهد، خداوند بوى بهشت را بر او حرام مى‏کند. پیامبر اکرم صلى اللّه علیه و آله و سلم: «مَن یَمطُلُ عَلى ذِى حَق حَقَّهُ و هُوَ یَقدِرُ عَلى أَداءِ حَقِّه فَعَلَیهِ کُلَّ یَومٍ خَطِیئَةُ عَشّارٍ» (وسائل الشیعه، ج 13، ص 85) کسى که در مورد اداى حقّ کسى امروز و فردا کند، با این که توانایى دادن آن را دارد، هر روز گناه یک دهم بگیر(رباخوار)، برگردن او خواهد آمد. 
پیامبر اکرم صلى اللّه علیه و آله و سلم: «مَن أَنظَرَ مُعسِراً کانَ لَهُ عَلَى اللّهِ فِى کُلِّ یَومٍ صَدَقَةٌ بِمِثلِ مالَهُ عَلَیهِ حَتّى یَستَوفى حَقّه». (بحارالانوار، ج 103، ص 151) کسى که بدهکار تهى‏دستى را مهلت دهد، بر خداست که براى او به اندازه طلبش، هر روزه پاداش صدقه بدهد، تا آن هنگام که طلبش را به او پرداخت کنند. پیامبر اکرم صلى اللّه علیه و آله و سلم: «مَن أَرادَ أَن یُظِلَّهُ اللّهُ فِى ظِلِّ عَرشِهِ یَومَ لاظِلَّ اِلّا ظِلَّهُ، فَلیُنظِر مُعسِراً أَو لِیَدَع لَهُ عَن حَقِّهِ .» (بحارالانوار، ج 103، ص 150 - 151) کسى که مى‏خواهد خداوند او را در آن روزى که سایه‏اى جز سایه خدا نیست، در سایه عرش خود، قرار دهد، به بدهکار مهلت دهد و یا حقّش را به او ببخشد. پیامبر اکرم صلى اللّه علیه و آله و سلم:
 «مَن یَسَّرَ عَلى مُؤمِنٍ وَ هُوَ مُعسِرٌ، یَسَّرَ اللّهُ عَلَیه حَوائِجَهُ فِى الدُّنیا وَ الآخِرَة». (بحارالانوار، ج 103، ص 152 - 153) کسى که بر مؤمنى که در تنگنا قرار گرفته، آسان بگیرد و به او مهلت دهد، خداوند به او در مورد نیازهاى دنیا و آخرتش آسان مى‏گیرد. امام باقر علیه السلام:
 «أَوَّلُ قَطرَةٍ مِن دَمِ الشَّهِیدِ کَفّارَةٌ لِذُنُوبِهِ اِلّا الدَّینَ، فَاِنّ کَفّارَتَهُ قَضاؤُهُ.» (وسائل الشیعه، ج 13، ص 83) نخستین خونى که از پیکر شهید به زمین مى‏ریزد، کفّاره و پاک کننده همه گناهان او است، مگر قرض و بدهکارى‏اش که کفّاره آن، فقط اداى آن است. امام صادق علیه السلام: «السُّرّاقُ ثَلاثَةٌ: مانِعُ الزَّکاةِ، وَ مُستَحِلُّ مُهُورِ النِّساءِ و کَذلِک مَن اِستَدانَ وَ لَم یَنو قَضاءَةُ.» (بحارالانوار، ج 103، ص 146) دزدها سه دسته‏اند: ترک کننده زکات، حلال داننده مهریّه زنها براى خود و کسى که قرض بگیرد و نیّت اداى آن را ننماید. امام صادق علیه السلام: «ما مِن مُسلِمٍ أَقرَضَ مُسلِماً قَرضاً حَسَناً یُرِیدُ بِهِ وَجه اللّهِ اِلّا حَسِبَ اللّهُ لَهُ أَجرَها کَحِسابِ الصَّدَقَةِ حَتّى یَرجِع إِلَیهِ.» (وسائل الشیعه، ج 13، ص 87، ثواب الاعمال،ص 308) هر مسلمانى که براى رضاى خدا به مسلمانى قرض الحسنه بدهد، حتماً خداوند پاداش آن را مانند پاداش صدقه‏دادن حساب مى‏کند، تا هنگامى که آن قرض به او باز گردد. امام صادق علیه السلام: «مَکتُوبُ عَلَى الجَنَّةِ: اَلصَّدَقَةُ بِعَشرٍ، وَ القَرض بِثَمانِیَةَ عَشَرَ، وَ اِنَّما صارَ القَرضُ اَفضَلَ مِنَ الصَّدَقَةِ، لِأَنّ المُستَقرِضَ لایَستَقرِضُ اِلّا مِن حاجَةٍ، و قَد یَطلُبُ الصَّدَقَةَ مَن لایَحتاجُ اِلَیها.» (بحارالانوار، ج 103، ص 139) بر در بهشت نوشته شده است: پاداش صدقه ده برابر، ولى پاداش قرض دادن، هجده برابر است. پاداش قرض به این دلیل از پاداش صدقه بیش‏تر است که قرض گیرنده جز از روى نیاز قرض نمى‏گیرد، ولى صدقه گیرنده گاهى با این که نیاز ندارد، صدقه مى‏گیرد.

تبلیغات