بررسی عوامل مؤثر بر طراحی پارچه های غیاث الدین علی نقشبند یزدی در دوره صفوی
آرشیو
چکیده
بدون شک دوره صفوی از مهمترین و پررونق ترین ادوار پارچه بافی ایران محسوب می شود. در این دوره انواع پارچه های ابریشمی، مخمل، زری و دیگر انواع پارچه به سفارش دربار بافته می شد. شهر یزد در اواخر قرن دهم هجری، از مهم ترین مراکز پارچه بافی بود و خواجه غیاث الدین علی نقشبند یزدی پایه گذار مکتب پارچه بافی یزد، از هنرمندان مطرح دربار و مورد علاقه شاه عباس بود. این مقاله با هدف بررسی مهمترین عوامل مؤثر بر طرح و نقش پارچه های غیاث در دوره صفوی، بر آن است تا طر ح ها و نقوش پارچه های غیاث را معرفی نماید. بدین منظور بر اساس هدف بنیادی- نظری و روش توصیفی، تحلیلی و شیوه کتابخانه ای و مشاهده ای، اطلاعات گردآوری شد. نتایج حاکی از آنست که انواع طرح و نقش پارچه های غیاث از طرفی با اقتباس از نگارگران مکتب تبریز همچون کمال الدین بهزاد، سلطان محمد و محمد هروی و همچنین نگارگران مکتب اصفهان، همچون رضا عباسی و پیروانش و از طرفی با اقتباس از موتیف های زینتی پارچه های دوره های پیشین و همچنین هنر چینی و خط نوشته ها خلق شده اند؛ ضمن آنکه غیاث با بهره گیری از نقوش فرش تبریز، زیلوی یزد، نقوش گیاهی و حیوانی خاص طبیعت و اقلیم یزد و همچنین شیوه های ابداعی و شخصی در طراحی پارچه توانسته شیوه ای منحصر بفرد و خاص مکتب یزد خلق کند.Study of effective factors on the design of textiles Ghiyath Al-Din Ali Naqshband Yazdi fabrics in Safavid period
Certainly, the Safavid period is one of the most well-known and prosperous periods of textile weaving in Iran. During this period, all kinds of silk, velvet, gold and other types of fabrics were woven to order by the court. The city of Yazd at the end of the tenth century AH, was one of the most important centers of textile weaving and Khajeh Ghyath Ad-din Ali Naqshband Yazdi, the founder of the Yazd textile school, was one of the prominent artists of the court and a favorite of Shah Abbas. This article aims to introduce the most well-known Design adaptations and patterns of fabrics of Ghyath fabrics in the Safavid period, to introduce the types of designs and roles of Ghyath fabrics. For this purpose, information was collected based on the basic-theoretical purpose and descriptive, analytical and library and observational methods. The results indicate that the designs and patterns of Ghyath fabrics are on the one hand adapted from Tabriz school painters such as Kamaluddin Behzad, Sultan Mohammad and Mohammad Heravi and also Isfahan school painters such as Reza Abbasi and his followers and on the other hand inspired by the decorative patterns of fabrics. Past eras and some Chinese art and calligraphy have been created; Meanwhile, Ghyath has been able to create unique and special methods of Yazd school by using the carpet designs of Tabriz, Zilou of Yazd, plant and animal designs specific to the nature and climate of Yazd, as well as innovative and personal methods in textile design.
تبلیغات
