Toggle navigation
عنوان مطالب
مجلات
پدیدآورندگان
حوزه تخصصی
ناشران
السَّرد الفسیفسائی ومواصفاته فی روایه "رمل المایه" لواسینی الأعرج
(مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
نویسندگان:
امید جهان بخت لیلی
سید اسماعیل حسینی اجداد نیاکی
شهرام دلشاد
منبع:
دراسات فی السردانیة العربیة جلد 3 الربیع و الصیف 1444 شماره 2 (پیاپی 6)
کلید واژه ها:
السرد الفسیفسائی
واسینی الأعرج
رمل المایه
التشظی
التشابک
حوزه های تخصصی:
حوزههای تخصصی
علوم اسلامی
ادبیات عرب
شماره صفحات:
۲۴۴-۲۷۴
دریافت مقاله
  تعداد دانلود  : 
۱۵۴
آرشیو
آرشیو شماره ها:
۱۱
سال ۱۴۰۲ (۴)
-
دراسات فی السردانیة العربیة جلد 5 الشتاء 1445 شماره 11
-
دراسات فی السردانیة العربیة جلد 5 الخریف 1445 شماره 10
-
دراسات فی السردانیة العربیة جلد 4 الصیف 1444 شماره 2 (پیاپی 9)
-
دراسات فی السردانیة العربیة جلد 4 الربیع 1444 شماره 1 (پیاپی 8)
سال ۱۴۰۱ (۲)
-
دراسات فی السردانیة العربیة جلد 3 الخریف و الشتاء 1444 شماره 1 (پیاپی 7)
-
دراسات فی السردانیة العربیة جلد 3 الربیع و الصیف 1444 شماره 2 (پیاپی 6)
سال ۱۴۰۰ (۲)
-
دراسات فی السردانیة العربیة جلد 3 الخریف و الشتاء 1443 شماره 1 (پیاپی 5)
-
دراسات فی السردانیة العربیة جلد 2 الربیع و الصیف 1443 شماره 2 (پیاپی 4)
سال ۱۳۹۹ (۲)
-
دراسات فی السردانیة العربیة جلد 2 الخریف و الشتاء 1442 شماره 1 (پیاپی 3)
-
دراسات فی السردانیة العربیة جلد 1 الربیع و الصیف 1442 شماره 2
سال ۱۳۹۸ (۱)
-
دراسات فی السردانیة العربیة جلد 1 الشتاء 1441 شماره 1
چکیده
إنَّ السرد الفسیفسائی أسلوب من أسالیب السرد العربی الحدیث تمّ استخدامه فی العدید من الروایات الجدیده. یمتاز هذا الأسلوب السردی بالتداخل والتناقض والتشظی والتشابک والتفکک. یولّدُ عبر توظیف هذه التقنیه نصّ روائی متشابک من حیث العناصر الذاتیه والرئیسه للسرد کالزمن والمکان والشخصیه کما یتجاوز السرد عن الطریقه التقلیدیه من حیث العناصر الإطاریه وتمیل الروایه نحو الشعر والمسرحیه والقصه القصیره. جاء هذا المنهج السردیّ تلبیه للحاجات السردیه العربیه فی مسار تطورها ونضجها وظهر لیفکّک المنطق السردی القدیم المرتکز علی الخطیه والاتّساق. نظراً لأهمیه التعرف علی الأنساق السردیه الجدیده، تتوخی هذه المقاله بالاعتماد علی المنهج الوصفی التحلیلی لدراسه هذا الأسلوب فی روایه "رَمل المایه" للروائی الجزائری الشهیر واسینی الأعرج الذی یبحث فیها عن سبل تعبیریه جدیده. تظهر النتائج أنَّ "رَمل المایه" من أقرب الروایات من البنیه السردیه الفُسَیفسائیه. واسینی نظراً للبنیه المقتبسه فی سرده للروایه المذکوره من "ألف لیله ولیله" یخطو نحو التجدید والإبداع فیضفی بدوره علی السرد التراثی أحداثاً جدیدهً داعیاً إلی تقدیم الفکره الجدیده والتجربه الروائیه المتشظیه، إذ یقوم بتحطیم المنطق السردی القدیم مضموناً وصیاغهً فیتولد من شفتیه نص سردی مفکک متشظِّی یتّسم بالتعددیه والتشابک. انطلاقاً من هنا، نجد أنّ الوصف یهیمن علی الروایه، والسارد یهتمّ بالجمالیات اللغویه والدلالات والتعابیر النابضه الرائعه فیقدم الأشیاء والذوات والشخصیات بالوصف ولایعتنی بکینونه السرد وتطوره؛ فالسرد یتحول إلی کتابات إعلامیه مانیفستیه عبر هذه الأوصاف المکثفه، کما أن هذه البنیه انتهت إلی تداخل الأزمنه والأمکنه وعدم اختیار الخیط الزمکانی المتسق. الزمن والمکان لم یحددا فی السرد، فالأحداث تجری فی الأمکنه والأزمنه المختلفه، فهما یتمتعان بالتداخلات والتمازجات والقفزات والاستباقات الکثیره فیدوران بین الحاضر والماضی والشمال والجنوب والدنیا والآخره، کما أنّ الشخصیه والذات أیضاً اتسما بالتعددیه والتداخل فالروایه تفتقد الشخصیه الرئیسه بل هناک عده شخصیات تظهر فی السرد علی حده، وفی النهایه اللغه والبنیه فیها تمتازان بالانسیابیه الملحوظه والنقل بین الحالات الشعریه والقصصیه والعامیه والفصحی؛ فهی فی کل حال تتجاوز اللغه السردیه المعتاده بفضل حرکیتها ودینامیتها.
تبلیغات