ساختار و غرض سوره تحریم: کشف استدلالی با رویکرد جامع
آرشیو
چکیده
سوره تحریم یکی از سوره های کوتاه قرآن کریم است. بااین که مفسران توجه گسترده ای به مضامین خاص این سوره هم چون اشاره به توبه نصوح یا حکم شرعی تحریم امر حلال نشان داده اند اغلب آیات آن را پراکنده و جداازهم تفسیر نموده اند؛ گویی میان آیات مختلف سوره پیوندی وجود ندارد. البته، معدود مفسرانی اغلب از معاصران به وحدت ساختاری این سوره باور داشته، و برای کشف ساختار و غرض آن کوشیده اند؛ اما درعمل هریک با کاربست شیوه ای به نتیجه ای متفاوت با دیگران رسیده، و به نظر می رسد کم تر کسی از ایشان توانسته است برپایه نگاهی بی طرفانه عینیت گرایانه همه شواهد را بازبیند و گزینشگرانه با آن ها روبه رو نشود. مطالعه کنونی کوششی است برای تحلیل ساختار و کشف غرض سوره تحریم با کاربست روشی جامع همه روش های پیشینیان، و با کوشش برای بازنمودن تحلیلی عینیت گرایانه و مستدل از ساختار و غرض سوره. بنا ست از این فرضیه دفاع شود که برخلاف تصور اغلب مفسران پیشین و محققان معاصر، آیات سوره نه در مقام تبیین شیوه اخلاق مدار رویارویی با همسران در محیط خانواده، که در مقام هشدار نسبت به فعالیت عناصری خیانت پیشه در اطراف خانواده پیامبر (ص) است. گذشته از تبیین متفاوتی که از غرض سوره در این مطالعه حاصل شده، روش تحلیل ساختار و غرض سوره در این مطالعه نیز نوآورانه است؛ روشی که می توانش «روش جامع بازشناسی غرض سوره» نامید و اکنون در این مطالعه برای نخستین بار بازنموده می شود.Argumentative Discovery of the Structure and Purpose of Sārah al-Taḥrīm: A Comprehensive Approach
Sūra al-Taḥirīm is one of the short Sūras of the Qurʾān. Although the commentators have shown a wide attention to the special themes of this Sūra, such as the reference to al-Tawba al-Naṣūḥ (Persistent remorse for a sin), or the Jurisprudential order of banning a legitimate act, they have interpreted most of its verses scattered and separate from each other; It is as if there is no connection between the different verses of the Sūra. Of course, few commentators, mostly contemporaries, believed in the structural unity of this Sūra, and tried to discover its structure and purpose based on such a unity; But in practice, each of them reached a different result from the others by using his own manner, and it seems that none of them has been able to review all the evidence based on an objective view and not face them selectively. The current study is an attempt to analyze the structure and discover the purpose of Sūra al-Tahirim by using a comprehensive method including all the methods of the predecessors, and with an effort to present an objective and reasoned analysis of the structure and purpose of the Sūra. It is necessary to defend this hypothesis that contrary to the opinion of most previous commentators and contemporary scholars, the verses of the Sūra are not in the position of explaining the moral manner of confronting the spouses in the family environment, but as a warning against the activity of traitorous elements around the family of Muhammad the Prophet. Apart from the different explanation of the purpose of the Sūra obtained in this study, the method of analyzing the structure and purpose of the Sūra in this study is also innovative. This method can be called the “comprehensive method of identifying the meaning of the Sūra” and is presented in this study for the first time.