چکیده

برپایه روایاتی، پیامبر اکرم (ص) زوج سوره ناس و فلق را مُعَوِّذَتَین نامیده اند. این امر حکایت از مضامین مشترک و هم افزایی این دو سوره دارد. در این مطالعه با کوشش برای شناخت محور موضوعی سوره و با رویکرد سوره شناسانه به نقد معنای مشهور برخی مفردات این دو سوره پرداخته می شود. شرّ از کلمات مشترک این دو سوره است که معمولاً در مقابل خیر پنداشته، و به بدی معنا شده است؛ درحالی که با توجّه به مؤلفه معنایی اصلی این ریشه گسترش یافتن و پخش شدن منظور از شر آثار وجودی هر مخلوقی است. معنای فلق هم، برخلاف قول مشهور، سپیده دم نیست؛ بل که سپیده دم یکی از مصادیق آن است. با توجّه به دیگر واژگان به کاررفته از ریشه فَلَقَ در قرآن، فَلَق شامل هر گونه شکافتن و شکفتنی می شود که از آن پدیده ای رخ می نماید. ازآنجاکه همه مخلوقات عالَم با نوعی شکافتن خلق می شوند، فلق همه هستی را دربر می گیرد. در این مطالعه برپایه همین رویکرد سوره شناسانه درباره معنای مشهور الفاظ خَنّاس، غاسق، وَقَب و نفّاثات نیز تأملاتی خواهیم داشت و نقدهایی مطرح خواهیم نمود.

The Words of Al-Muʿawwaḍatayn: Critique of Qurʾān Commentaries Based on the Structure of This Two Sūras

Based on some traditions, the Prophet Muḥammad called the Suras Al-Nas and Al-Falaq “Al-Muʿawwadhatayn”. This indicates the common themes and synergies of these two suras. In this study, with an effort to understand the thematic axis of these suras, the popular meaning of some vocabulary of these two suras is criticized. Evil is one of the common words of these two suras, which is usually thought of as the opposite of good, and is meant as evil; While according to the main semantic component of this root (spreading) it means the existential evil of every creature. Contrary to the popular commentary of the word, the meaning of al-falaq is not the dawn. Dawn is one of its examples; not the litrally meaning. Considering the other words used from the same root in the Qurʾān, we can say that al-falaq includes any kind of splitting and blossoming from which a phenomenon occurs. Since all the creatures of the world are created by some kind of splitting, al-falaq includes all of existence. In this study, based on the same approach, we will have reflections and critiques about the popular meaning of the words Khanasa, al-ghāsiq, waqab and al-naffāthāt.

تبلیغات