تعیین مقادیر نابهنجاری های آرسنیک و گوگرد در خاک های دشت خاش، جنوب شرق ایران: با تاکید بر تأثیر دراز مدت آتش فشان تفتان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در این پژوهش، میزان آلودگی آرسنیک و گوگرد در نمونه های خاک دامنه های آتش فشان تفتان و دشت خاش واقع در جنوب تفتان، جنوب شرق ایران، مطالعه شده است. غلظت عناصر آرسنیک و گوگرد در نمونه های مطالعه شده به ترتیب بین 6 تا 14 پی پی ام و 03/0 تا 51/0 درصد متغیر بوده و بالاتر از حد مجاز استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا است. نقشه های پهنه بندی آلودگی برای منطقه مورد مطالعه نشان می دهند که به طور کلی نمونه های دشت خاش، بویژه بخش جنوبی آن، نسبت به نمونه های دامنه های تفتان، آلوده تر هستند. این پدیده با افزایش بخش سیلتی و رسی خاک و افزایش پی اچ در نمونه های بخش جنوبی تفتان همراه است. از مقایسه مقادیر آرسنیک و گوگرد در نمونه های آب زیرزمینی دشت خاش ( به ترتیب 005/0 تا 1/0 و 72 تا 528 میلیگرم در لیتر) و نقشه های پهنه بندی آلودگی آب های زیرزمینی می توان نتیجه گیری کرد که واکنش های تبادل یونی ، بین ذرات خاک و آب زیرزمینی وجود داشته است. وجود برخی نابهنجاری های آرسنیک در نمونه های خاک دشت خاش و عدم وجود آن ها در نمونه های آب زیرزمینی، نشان از وجود کانی زایی های محلی آرسنیک مرتبط با فعالیت های گرمابی تفتان دارد. این کانی زایی ها اغلب مربوط به ترکیبات دارای جیوه و طلا هستند که کانی های سولفید آرسنیک (رآلگار و اورپیمنت) را به همراه دارند و در دوره هایی از فعالیت تفتان در این مناطق شکل گرفته اند. لذا مهمترین عامل در آلودگی خاک های منطقه مورد مطالعه، فعالیت های آتش فشانی-گرمابی تفتان بوده است.Determination of arsenic and sulfur anomalies in the soils of Dasht-e-Khash, SE Iran: long-term effects of the Taftan volcano
In this research pollution of soil samples from the southern slopes of the Taftan volcano, SE Iran, and the Khash Plain to the south of the volcano is studied. The concentrations of Arsenic and Sulfur in the soil samples are 6-14 ppm and 0.03-0.51 wt.%, respectively, both more than the quality standard values of USEPA. Pollution zoning maps indicate that samples from Khash Plain to the south are, generally, more polluted in comparison with the samples from Taftan slopes to the north of the area. This phenomenon is associated with an increase in the fine-grained portion (silt-clay), and the pH of the soil samples. It is inferred from the comparison of the AS and S contents of the Khash Plain aquifer (0.005-0.1 and 72-528 mg/L, respectively) and the groundwater pollution zoning maps that water-soil ion-exchange reactions have played important role in the soil pollution processes. Some significant arsenic anomalies in the soil sample, despite the lack of the same in the groundwater, are attributed to arsenic mineralization due to Taftan hydrothermal activities. The mineralization is related to mercury-gold generation in the area which is usually accompanied by arsenic sulfide minerals realgar, AsS and orpiment, As2S3. Therefore, hydrothermal activities of the Taftan volcano produce a particular effect on arsenic and sulfur soil pollution.
تبلیغات
