گوشت حلال
آرشیو
چکیده
متن
در شماره (70) بخشی از آنچه را مؤلف محترم در این مقاله نگاشتهاند، منتشر کردیم و در این شماره به ادامه آن میپردازیم .
حرمت خوردن گوشتهای غیرحلال (اعم از گوشت مردار،خوک و درندگان) به طور ارشادی؛ یعنی به منظور رهبری به حکم خرد و امضاء آن است؛ زیرا گوشت مردار به خاطر از میان رفتن گلبولهای سفیدش، زمینهای مساعد برای رشد میکروبها و ظهور انواع بیماریها میباشد. خوردن گوشت خوک نیز که همه گونه قذورات و مدفوعات خوراک آن استعلاوه بر ایجاد خوی درندگی در انسان، به دلیل دارا بودن کرمها و میکروبهایی مخصوص به نام «تریشین» تأثیری بسیار در تقویت نیروی جنسی و بیبندوباری میگذارد .
خوک پلیدخوار است و تنها با پوزهاش عرق میکند،چربی خوک از نوع خطرناکترین نوع چربی حیوانی میباشد که میان پوست و گوشت قرار گرفته است .
عیاشی نقل کرده است که یکی از اصحاب امام صادق(ع) از ایشان پرسید: فدایت شوم! برای چه خداوند مردار و خون و گوشت خوک را حرام نموده است؟ فرمود: خداوند تبارک و تعالی چیزی را حرام ننموده و یا چیزهائی را حلال نکرده است، مگر برای حفظ مصالح خود مردم و بندگان، نه آنکه بنا به میل و علاقه خود بعضی چیزها را حلال نموه و بر اثر بیمیلی و بیعلاقگی چیزهائی را حرام کرده باشد. خداوندی که خالق بندگان است، میداند چه چیزهائی بدن آنها را قوام میبخشد و جسم و تن آنها را اصلاح میکند، پس آنها را حلال فرموده است و آنچه را که به انسان ضرر میرساند، از راه لطف و تفضّل حرام و نهی نموده، ولی در حالت اضطرار و وقتی که دسترسی به چیزی نباشد، به اندازهای که [شخص] تلف نشود، [استفاده از حرام را] مباح فرموده است تا مختصری مصرف کند و نه زیادتر. اما گوشت مردار که حرام شده است اگر کسی آن را بخورد، بدنش را ضعیف و ناتوان و قوای بدنیاش سست و نسلش منقطع میشود و به مرگ ناگهانی و سکته میمیرد.
خوردن خون هم سبب جراحات معده و کلیه و قساوت قلب و بیرحمی میشود، به طوری که دیگر [شخص] به فرزند و پدر و مادر و دوست صمیمی خود رحم نمیکند وحتی حاضر به قتل آنها میشود.
خوردن گوشت خوک نیز بیغیرتی، بیتعصبی، فساد اخلاق و معایب دیگر را در فرد به وجود میآورد .خداوند عدهای از قوم بنیاسرائیل و یا سایر ملل را به صورت خوک و خرس مسخ نمود و مردم را از استفاده آنها نهیفرمود تا آنکه به عقوبت آنها گرفتار نگردند.
شراب نیز به خاطر فسادی که دارد، حرام و شراب خوار مانند بت پرست میباشد. شرابخواری موجب ارتعاش اعضای بدن است و نورانیت شخص را زایل میکند و جوانمردیاش را از میان میبرد واو را به کارهای زشت از قبیل:آدم کشی، خونریزی، زنا با اقرباء و محارم وادار میکند و شارب خمر، عقلش را از دست داده، به هر مفسده و فتنهای کشیده میشود. (تفسیر جامع،ج2،ص:157)
رابطه بهداشت معنوی با بهداشت گوشت حلال
رسول خدا(ص) فرمود: در شگفتم که چرا کسی که از ترس درد از خوراک پرهیز میکند، از گناهان به خاطر ترس از دوزخ پرهیز نمیکند؟ روح الأمین از پروردگارم به من خبر داد که هیچ کس نمیرد تا همه روزی مقدر خود را بخورد. از خدا پروا کنید و در طلب رزق حلال باشید و بدانید که دو گونه روزی وجود دارد، یک روزی که شما میجویید و یک روزی که شما را جوید. روزی خود را از حلال جویید که اگر از راه حلال جویید، آن را بر حلال خورید و اگر از راه حرام جویید، آن را به حرامی خورید و همان روزی شما گردد و ناچارید آن را بخورید.
علی بن ابی طالب(ع)فرمود: هر که نام خدا را بر خوراک برد، از حق نعمت آن او را هرگز پرسش نکنند(بردن نام خدا بر خوراک، هنگام ذبح آن است).
پیامبر اکرم(ص) فرمودند: کسی که خوراکش حلال باشد، قلبش با صفا و نازک میشود،چشمهای او از خوف خدا اشکبار میگردد و دعای او به اجابت میرسد.(مجمع البیان،ج5،ص353)
قرآن کریم میفرماید: )یا آیها الرّسل کلوا من الطّیبات و اعملوا صالح)؛ ای رسول ما، از غذای پاک و حلال تناول کنید و به اعمال نیکو بپردازید.(مؤمنون،آیه51)
از این آیه میتوان چنین استنباط کرد که بین تغذیه از غذاهای پاک و انجام رفتارهای شایسته رابطهای مستقیم وجود دارد. حلال خواری همچنین باعث برکت در عمر انسان و افزایش رزق و روزی میشود. خوردن حرام انسان را به آتش دوزخ و غضب خدا نزدیکتر میکند و در روآیات آمده است که دعای شخص حرام خوار قبول و مستجات نمیگردد.
در آیات گوناگون غذای حلال و پاک با کلیدیترین اصول تربیت انسان مانند تقوی، عمل صالح، پیروی نکردن از شیطان و دوری از فساد و فتنه در کنار هم ذکر شدهاند. از اینرو، علما و مفسران بزرگ همانند: مرحوم علامه طباطبایی(ره) معتقدند که ذکر این معارف در کنار هم نشانگر رابطه عمیق و پیوند تأثیرگذار آنهاست. قرآن کریم در بیان اهمیت حلال خوری تا آنجا پیش رفته است که حتی رسیدن انسان به هدف خلقتش؛ یعنی عبودیت، بندگی و یکتاپرستی را در گرو رزق حلال میداند.
تأثیر حلالخوری بر زمینهسازی ظهور
فراگیری، نهادینه و دائمی شدن حلالخوری در شرایط سوم و چهارم ظهور تأثیر مستقیم دارد.
تاثیر بر شرط سوم: یاران امام مهدی(عج) از ویژگیهایی منحصر به فرد برخوردارند که آنها را از راه عبودیت، طهارت، پاکی، توکل و توسلِ همیشگی به دست آوردهاند.
بنابراین، از آنچه تاکنون بیان شد، معلوم میگردد که حلال خوری ِهمیشگی از شرایط اولیه عبودیت و پاکی دائمی است؛ زیرا «از کوزه همان برون تراود که در اوست».
تأثیر بر شرط چهارم: پذیرش درونی و آمادگی روحی از زمینههای مهم قبول حق و پای بندی عملی به آن است که در میان برجستهترین عواملِ این آمادگی درونی میتوان به طهارت بطن (شکم و درون) که خود حاصل رزق حلال و طیب است، اشاره کرد چنان که حضرت سید الشهدا(ع) عامل عدم پذیرش مواعظشان را حرام خوری برشمردند.
اثر روانی
بر عکس گوشت حیوانات حرام گوشت که در انسان خوی درندگی را به وجود میآورد، خوردن گوشت حلال اثراتی مثبت بر روح و روان انسان میگذارد.«تذکیه»به معنای ذبح حیوان است که سبب پاکیزگی و گوارا شدن گوشت آن میشود. دین اسلام همانطور که پاکیزگی ظاهری و جسمانی را در نظرگرفته، به طهارت و نظافت معنوی نیز توجه کردهاست.حیوان بهرهدار پس از اینکه خون پلید آن بیرون ریخته شود، به طرزی محسوس لذیذ و پاکیزه میشود. شرط دیگر ذبح که استقبال (رو به قبیله بودن) و تسمیه (بردن نام خدا بر حیوان) میباشد،به حکم خرد دارای تأثیر معنوی و روانی است؛ زیرا با این کار شعار خدا پرستی تمام شئون بشری را فرمیگیرد و تأثیر آن در خون و سلولهای بدن انسان، از نظر سلامت و اعتدال مادی و معنوی بسزا میباشد و تنها به این وسیله قوای عامله و نیروی جسمانی پاک و پاکیزهای در دسترس روح و روان خدادادی قرار میگیرد. این به خاطر کمال علاقهای است که میان روح و بدن وجود دارد و اینکه پیدرپی در تأثیر و تأثّر و فعل و انفعال از یکدیگر هستند. ناگزیر همانطور که عقیده و اندیشه مورد دقت و بررسی است و حقیقت بشر همان روح معرفی شده است، به همان اندازه نیز درباره تشکیل قوای عامله و نیروهای جسمانی و سلولهای بدن انسان نیز رعایت شده تا شعار خدپرستی در تار و پود آن به کار رود و متناسب با روح و روان انسان شود و بشر تنها به این وسیله میتواند با دو نیروی معنوی و مادی خود را به اوج کمال انسانیت برساند.
اثرات اجتماعی:
از آنجایی که خوردن گوشت حلال، اثرات مثبتی در روح و روان انسان میگذارد و در او شایستگیهای اخلاقی به وجود میآورد، امنیت اجتماعی را به همراه دارد. و جامعه را سالم میسازد.
اثرات اقتصادی
در زمان کنونی با توجه به توسعه اسلام و تعداد بسیار زیاد مسلمانان، متقاضیان حلال بسیار زیاد است. بنابراین، مسلمانان و جهان اسلام بازار مصرف بسیار خوبی برای محصولات دارنده کد حلال هستند و محصولات کشتارگاهها هم در مرز مخصوصی عرضه نمیشوند، بلکه صاحبان آنها همواره در پی عرضه محصولات خود در سطح جهانی هستند و تصرف این بازار مصرف (جهان اسلام) برای آنها سود اقتصادی و اهمیتی بسیار دارد و این، تنها از طریق کسب کد حلال برای محصولات خود عاید آنها میشود.
آثار فرهنگی
برتری کد حلال و آثار محصولات حلال در سطح جهان، خود به خود، فرهنگی دینی و نیز فرهنگ مسلمانان را در عرصه جهانی میشناساند و رواج میدهد.
تأثیر به سمت قبله ذبح کردن حیوان
تحقیقات نشان داده است که الکترولیکها، سلولها و تمام عناصر تشکیل دهنده بدن از موادی با بارهای مثبت و منفی تشکیل شدهاند. زمانی که حیوان در جهت قبله که میدان مغناطیسی زمین است با یک انحراف جزئی قرار میگیرد، عناصرش جهت و آرایشی بسیار خوب پیدا میکند که اثرات خوبی بر سلامتی اعضای بدن حیوان میگذارد و سلولهای او را در بهترین وضعیت قرار میدهد.
یک از جهاتی که میتواند اهمیت و فواید گوشت حلال را نشان دهد، اثرات استرس در گوشت و مقایسه میزان این اثرات در گوشت حلال و غیرحلال است.
رابطه استرس و گوشت
به حداقل رساندن سطح استرس به منظور بهبود و حفظ کیفیت گوشت در تمام مراحل از جمله: حمل و ارسال دام به کشتارگاهها، نگهداری و آماده سازی قبل از کشتار، نحوه احداث و طراحی کشتارگاه به خصوص طراحی سطوح و راهروهای جایگاه کشتار دام و خونگیری از دام و… مدنظر قرار میگیرد.
بروز استرس در مراحل فوق کیفیت گوشت را پایین میآورد و از یک سو، قسمتهایی سیاه رنگ به نام Dark cutting که خشکتر و تیرهتر از گوشت طبیعی است، به وجود میآورد و از طرف دیگر منجر به کوتاه شدن نیمه Shelf life نگهداری آن میگردد.
جالب توجه اینکه، کاهش استرس از مباحثی است که در میان مستحبات و مکروهات «ذبح» در فقه اسلامی مطرح شده است. دستوراتی مانند نشان ندادن وسیله ذبح به حیوان، ذبح نکردن حیوان در مقابل حیوانی دیگر، تیز بودن چاقو و سرعت در ذبح و حتی آب دادن به حیوان قبل از کشتار و… همگی در جهت کاهش استرس حیوان در هنگام ذبح میباشد.
همچنین در روآیات متعددی ازامامان معصوم(ع) رعایت حقوق حیوانات در مرحله نگهداری و قبل از کشتار، در راستای اذیت نشدن حیوان و کاهش استرس مورد تأکید قرارگرفته است.
PH بالا سبب غلظت غیرطبیعی اسید لاکتیک میگردد. در واقع، استرس و ترشح افزایشی آدرنالین منجر به شکسته شدن گلیکوژن و در نهایت سبب ایجاد اسید لاکتیک و از بین رفتن تناسبPH گوشت میگردد. از طرف دیگر صدمات زمان حمل و نقل میتواند، افزون بر تأثیر استرس زایی، به آزردگیهای بافتی در گوشت منجر گردد.
استرس و حیوان:
جلوگیری از استرس دام، در برهه زمانی قبل از کشتارش، اهمیتی فراوان دارد و دلایل این امر در تأثیر آن بر کیفیت لاشه و گوشت نهفته است. در طی فرایند بارگیری در دامداری، حمل به بازار دام و یا کشتارگاه، تخلیه، نگهداری در اماکن انفرادی پیش از کشتار در کشتارگاه و متعاقباً انتقال دامها به نقطه کشتار، دامها با عوامل متعدد استرسزا مواجه میباشند که بسیاری از این عوامل بر روی لاشه دام اثراتی مخرب بر جای میگذارند.
در حقیقت، استرس سبب افزایش حساسیت به بیماری در دام، کاهش رشد در حیوانات جوان و کاهش وزن بدن در حیوانات بالغ میگردد. همچنین پس از ذبح نیز اثراتی بر روی گوشت آنها میگذارد، از جمله:
کاهش زمان یا عمر ماندگاری گوشت
امکان بقاء، رشد و تکثیر باکتریهای بیماریزا و مولد فساد در گوشت
اثر دیگر، کاهش میزان خونگیری است. در شرایط طبیعی کشتار، 50 درصد میزان خون موجود در بدن دام خارج میشود، اما در دامهایی که در حالت خستگی، استرس، تبداری و دیگر شرایط نامناسب ذبح میشوند، این میزان به دلیل اتساع عروق کاهش مییابد که خود سبب ایجاد ظاهری نامناسب در کیفیت گوشت میشود کاهش زمان نگهداری گوشت و در صورت پر خون به نظر رسیدن لاشه چه بسا که به ضبط لاشه نیز بینجامد.
ذبح شرعی و رعایت حقوق حیوانات
آداب، مستحبات و کروهاتی،که در فقه اسلامی درباره ذبح حیوان وجود دارد، حاکی از لزوم رعایت حقوق حیوانات میباشد.
الف)درمورد وسیله صید و ذبح: دستوراتی همچون برنده بودن آلت ذبح، نهی از قطع، بریدن و مثله کردن اندامی از حیوان و متناسب بودن وسیله صید با شکار دیده میشود. از جمله اینکه ذبح باید با وسیله آهنی تیز و با قدرت انجام شود تا عمل ذبح سریعتر انجام پذیرفته، در نتیجه، حیوان آزار کمتری ببیند. ضمن آنکه چرخاندن چاقو به دلیل آزار حیوان مکروه اعلام شده است.
ب)شوک دادن حیوان: شوک دادن حیوانات پیش از کشتن آنها به دلیل آنکه باعث میشود حیوان حین کشتار آزار کمتری ببیند، جایز است. البته در صورتی که موجب مرگ حیوان قبل از ذبح نشود.
ج)مکروه بودن کشتار در شب: با توجه به اینکه خداوند شب را مآیه آرامش انسانها و موجودات قرار داده است، کشتار حیوانات در شب، مگر در شرایط اضطرار مکروه میباشد.
د)مکروه بودن نشان دادن آلت ذبح و ذبح حیوان در برابر حیوان دیگر: طبق روآیات موجود، نشان دادن آلت ذبح و ذبح حیوان در برابر حیوان دیگر مکروه میباشد که این مسأله علاوه بر آزار روحی حیوان، روی گوشت نیز آثار نامناسب بهداشتی بر جای میگذارد.
پ)مکروه بودن کشته شدن حیوان به دست کسی که آن را پرورش داده است: این مسأله چون نوعی نامهربانی از آن استنباط میشود، مکروه است.
ت)استحباب آب دادن به حیوان قبل از کشتار: این مورد نیز علاوه بر جنبه روانی، از نظر بهداشتی نیز به خاطر کاستن جمعیت میکروبی روده مهم است.
حرمت خوردن گوشتهای غیرحلال (اعم از گوشت مردار،خوک و درندگان) به طور ارشادی؛ یعنی به منظور رهبری به حکم خرد و امضاء آن است؛ زیرا گوشت مردار به خاطر از میان رفتن گلبولهای سفیدش، زمینهای مساعد برای رشد میکروبها و ظهور انواع بیماریها میباشد. خوردن گوشت خوک نیز که همه گونه قذورات و مدفوعات خوراک آن استعلاوه بر ایجاد خوی درندگی در انسان، به دلیل دارا بودن کرمها و میکروبهایی مخصوص به نام «تریشین» تأثیری بسیار در تقویت نیروی جنسی و بیبندوباری میگذارد .
خوک پلیدخوار است و تنها با پوزهاش عرق میکند،چربی خوک از نوع خطرناکترین نوع چربی حیوانی میباشد که میان پوست و گوشت قرار گرفته است .
عیاشی نقل کرده است که یکی از اصحاب امام صادق(ع) از ایشان پرسید: فدایت شوم! برای چه خداوند مردار و خون و گوشت خوک را حرام نموده است؟ فرمود: خداوند تبارک و تعالی چیزی را حرام ننموده و یا چیزهائی را حلال نکرده است، مگر برای حفظ مصالح خود مردم و بندگان، نه آنکه بنا به میل و علاقه خود بعضی چیزها را حلال نموه و بر اثر بیمیلی و بیعلاقگی چیزهائی را حرام کرده باشد. خداوندی که خالق بندگان است، میداند چه چیزهائی بدن آنها را قوام میبخشد و جسم و تن آنها را اصلاح میکند، پس آنها را حلال فرموده است و آنچه را که به انسان ضرر میرساند، از راه لطف و تفضّل حرام و نهی نموده، ولی در حالت اضطرار و وقتی که دسترسی به چیزی نباشد، به اندازهای که [شخص] تلف نشود، [استفاده از حرام را] مباح فرموده است تا مختصری مصرف کند و نه زیادتر. اما گوشت مردار که حرام شده است اگر کسی آن را بخورد، بدنش را ضعیف و ناتوان و قوای بدنیاش سست و نسلش منقطع میشود و به مرگ ناگهانی و سکته میمیرد.
خوردن خون هم سبب جراحات معده و کلیه و قساوت قلب و بیرحمی میشود، به طوری که دیگر [شخص] به فرزند و پدر و مادر و دوست صمیمی خود رحم نمیکند وحتی حاضر به قتل آنها میشود.
خوردن گوشت خوک نیز بیغیرتی، بیتعصبی، فساد اخلاق و معایب دیگر را در فرد به وجود میآورد .خداوند عدهای از قوم بنیاسرائیل و یا سایر ملل را به صورت خوک و خرس مسخ نمود و مردم را از استفاده آنها نهیفرمود تا آنکه به عقوبت آنها گرفتار نگردند.
شراب نیز به خاطر فسادی که دارد، حرام و شراب خوار مانند بت پرست میباشد. شرابخواری موجب ارتعاش اعضای بدن است و نورانیت شخص را زایل میکند و جوانمردیاش را از میان میبرد واو را به کارهای زشت از قبیل:آدم کشی، خونریزی، زنا با اقرباء و محارم وادار میکند و شارب خمر، عقلش را از دست داده، به هر مفسده و فتنهای کشیده میشود. (تفسیر جامع،ج2،ص:157)
رابطه بهداشت معنوی با بهداشت گوشت حلال
رسول خدا(ص) فرمود: در شگفتم که چرا کسی که از ترس درد از خوراک پرهیز میکند، از گناهان به خاطر ترس از دوزخ پرهیز نمیکند؟ روح الأمین از پروردگارم به من خبر داد که هیچ کس نمیرد تا همه روزی مقدر خود را بخورد. از خدا پروا کنید و در طلب رزق حلال باشید و بدانید که دو گونه روزی وجود دارد، یک روزی که شما میجویید و یک روزی که شما را جوید. روزی خود را از حلال جویید که اگر از راه حلال جویید، آن را بر حلال خورید و اگر از راه حرام جویید، آن را به حرامی خورید و همان روزی شما گردد و ناچارید آن را بخورید.
علی بن ابی طالب(ع)فرمود: هر که نام خدا را بر خوراک برد، از حق نعمت آن او را هرگز پرسش نکنند(بردن نام خدا بر خوراک، هنگام ذبح آن است).
پیامبر اکرم(ص) فرمودند: کسی که خوراکش حلال باشد، قلبش با صفا و نازک میشود،چشمهای او از خوف خدا اشکبار میگردد و دعای او به اجابت میرسد.(مجمع البیان،ج5،ص353)
قرآن کریم میفرماید: )یا آیها الرّسل کلوا من الطّیبات و اعملوا صالح)؛ ای رسول ما، از غذای پاک و حلال تناول کنید و به اعمال نیکو بپردازید.(مؤمنون،آیه51)
از این آیه میتوان چنین استنباط کرد که بین تغذیه از غذاهای پاک و انجام رفتارهای شایسته رابطهای مستقیم وجود دارد. حلال خواری همچنین باعث برکت در عمر انسان و افزایش رزق و روزی میشود. خوردن حرام انسان را به آتش دوزخ و غضب خدا نزدیکتر میکند و در روآیات آمده است که دعای شخص حرام خوار قبول و مستجات نمیگردد.
در آیات گوناگون غذای حلال و پاک با کلیدیترین اصول تربیت انسان مانند تقوی، عمل صالح، پیروی نکردن از شیطان و دوری از فساد و فتنه در کنار هم ذکر شدهاند. از اینرو، علما و مفسران بزرگ همانند: مرحوم علامه طباطبایی(ره) معتقدند که ذکر این معارف در کنار هم نشانگر رابطه عمیق و پیوند تأثیرگذار آنهاست. قرآن کریم در بیان اهمیت حلال خوری تا آنجا پیش رفته است که حتی رسیدن انسان به هدف خلقتش؛ یعنی عبودیت، بندگی و یکتاپرستی را در گرو رزق حلال میداند.
تأثیر حلالخوری بر زمینهسازی ظهور
فراگیری، نهادینه و دائمی شدن حلالخوری در شرایط سوم و چهارم ظهور تأثیر مستقیم دارد.
تاثیر بر شرط سوم: یاران امام مهدی(عج) از ویژگیهایی منحصر به فرد برخوردارند که آنها را از راه عبودیت، طهارت، پاکی، توکل و توسلِ همیشگی به دست آوردهاند.
بنابراین، از آنچه تاکنون بیان شد، معلوم میگردد که حلال خوری ِهمیشگی از شرایط اولیه عبودیت و پاکی دائمی است؛ زیرا «از کوزه همان برون تراود که در اوست».
تأثیر بر شرط چهارم: پذیرش درونی و آمادگی روحی از زمینههای مهم قبول حق و پای بندی عملی به آن است که در میان برجستهترین عواملِ این آمادگی درونی میتوان به طهارت بطن (شکم و درون) که خود حاصل رزق حلال و طیب است، اشاره کرد چنان که حضرت سید الشهدا(ع) عامل عدم پذیرش مواعظشان را حرام خوری برشمردند.
اثر روانی
بر عکس گوشت حیوانات حرام گوشت که در انسان خوی درندگی را به وجود میآورد، خوردن گوشت حلال اثراتی مثبت بر روح و روان انسان میگذارد.«تذکیه»به معنای ذبح حیوان است که سبب پاکیزگی و گوارا شدن گوشت آن میشود. دین اسلام همانطور که پاکیزگی ظاهری و جسمانی را در نظرگرفته، به طهارت و نظافت معنوی نیز توجه کردهاست.حیوان بهرهدار پس از اینکه خون پلید آن بیرون ریخته شود، به طرزی محسوس لذیذ و پاکیزه میشود. شرط دیگر ذبح که استقبال (رو به قبیله بودن) و تسمیه (بردن نام خدا بر حیوان) میباشد،به حکم خرد دارای تأثیر معنوی و روانی است؛ زیرا با این کار شعار خدا پرستی تمام شئون بشری را فرمیگیرد و تأثیر آن در خون و سلولهای بدن انسان، از نظر سلامت و اعتدال مادی و معنوی بسزا میباشد و تنها به این وسیله قوای عامله و نیروی جسمانی پاک و پاکیزهای در دسترس روح و روان خدادادی قرار میگیرد. این به خاطر کمال علاقهای است که میان روح و بدن وجود دارد و اینکه پیدرپی در تأثیر و تأثّر و فعل و انفعال از یکدیگر هستند. ناگزیر همانطور که عقیده و اندیشه مورد دقت و بررسی است و حقیقت بشر همان روح معرفی شده است، به همان اندازه نیز درباره تشکیل قوای عامله و نیروهای جسمانی و سلولهای بدن انسان نیز رعایت شده تا شعار خدپرستی در تار و پود آن به کار رود و متناسب با روح و روان انسان شود و بشر تنها به این وسیله میتواند با دو نیروی معنوی و مادی خود را به اوج کمال انسانیت برساند.
اثرات اجتماعی:
از آنجایی که خوردن گوشت حلال، اثرات مثبتی در روح و روان انسان میگذارد و در او شایستگیهای اخلاقی به وجود میآورد، امنیت اجتماعی را به همراه دارد. و جامعه را سالم میسازد.
اثرات اقتصادی
در زمان کنونی با توجه به توسعه اسلام و تعداد بسیار زیاد مسلمانان، متقاضیان حلال بسیار زیاد است. بنابراین، مسلمانان و جهان اسلام بازار مصرف بسیار خوبی برای محصولات دارنده کد حلال هستند و محصولات کشتارگاهها هم در مرز مخصوصی عرضه نمیشوند، بلکه صاحبان آنها همواره در پی عرضه محصولات خود در سطح جهانی هستند و تصرف این بازار مصرف (جهان اسلام) برای آنها سود اقتصادی و اهمیتی بسیار دارد و این، تنها از طریق کسب کد حلال برای محصولات خود عاید آنها میشود.
آثار فرهنگی
برتری کد حلال و آثار محصولات حلال در سطح جهان، خود به خود، فرهنگی دینی و نیز فرهنگ مسلمانان را در عرصه جهانی میشناساند و رواج میدهد.
تأثیر به سمت قبله ذبح کردن حیوان
تحقیقات نشان داده است که الکترولیکها، سلولها و تمام عناصر تشکیل دهنده بدن از موادی با بارهای مثبت و منفی تشکیل شدهاند. زمانی که حیوان در جهت قبله که میدان مغناطیسی زمین است با یک انحراف جزئی قرار میگیرد، عناصرش جهت و آرایشی بسیار خوب پیدا میکند که اثرات خوبی بر سلامتی اعضای بدن حیوان میگذارد و سلولهای او را در بهترین وضعیت قرار میدهد.
یک از جهاتی که میتواند اهمیت و فواید گوشت حلال را نشان دهد، اثرات استرس در گوشت و مقایسه میزان این اثرات در گوشت حلال و غیرحلال است.
رابطه استرس و گوشت
به حداقل رساندن سطح استرس به منظور بهبود و حفظ کیفیت گوشت در تمام مراحل از جمله: حمل و ارسال دام به کشتارگاهها، نگهداری و آماده سازی قبل از کشتار، نحوه احداث و طراحی کشتارگاه به خصوص طراحی سطوح و راهروهای جایگاه کشتار دام و خونگیری از دام و… مدنظر قرار میگیرد.
بروز استرس در مراحل فوق کیفیت گوشت را پایین میآورد و از یک سو، قسمتهایی سیاه رنگ به نام Dark cutting که خشکتر و تیرهتر از گوشت طبیعی است، به وجود میآورد و از طرف دیگر منجر به کوتاه شدن نیمه Shelf life نگهداری آن میگردد.
جالب توجه اینکه، کاهش استرس از مباحثی است که در میان مستحبات و مکروهات «ذبح» در فقه اسلامی مطرح شده است. دستوراتی مانند نشان ندادن وسیله ذبح به حیوان، ذبح نکردن حیوان در مقابل حیوانی دیگر، تیز بودن چاقو و سرعت در ذبح و حتی آب دادن به حیوان قبل از کشتار و… همگی در جهت کاهش استرس حیوان در هنگام ذبح میباشد.
همچنین در روآیات متعددی ازامامان معصوم(ع) رعایت حقوق حیوانات در مرحله نگهداری و قبل از کشتار، در راستای اذیت نشدن حیوان و کاهش استرس مورد تأکید قرارگرفته است.
PH بالا سبب غلظت غیرطبیعی اسید لاکتیک میگردد. در واقع، استرس و ترشح افزایشی آدرنالین منجر به شکسته شدن گلیکوژن و در نهایت سبب ایجاد اسید لاکتیک و از بین رفتن تناسبPH گوشت میگردد. از طرف دیگر صدمات زمان حمل و نقل میتواند، افزون بر تأثیر استرس زایی، به آزردگیهای بافتی در گوشت منجر گردد.
استرس و حیوان:
جلوگیری از استرس دام، در برهه زمانی قبل از کشتارش، اهمیتی فراوان دارد و دلایل این امر در تأثیر آن بر کیفیت لاشه و گوشت نهفته است. در طی فرایند بارگیری در دامداری، حمل به بازار دام و یا کشتارگاه، تخلیه، نگهداری در اماکن انفرادی پیش از کشتار در کشتارگاه و متعاقباً انتقال دامها به نقطه کشتار، دامها با عوامل متعدد استرسزا مواجه میباشند که بسیاری از این عوامل بر روی لاشه دام اثراتی مخرب بر جای میگذارند.
در حقیقت، استرس سبب افزایش حساسیت به بیماری در دام، کاهش رشد در حیوانات جوان و کاهش وزن بدن در حیوانات بالغ میگردد. همچنین پس از ذبح نیز اثراتی بر روی گوشت آنها میگذارد، از جمله:
کاهش زمان یا عمر ماندگاری گوشت
امکان بقاء، رشد و تکثیر باکتریهای بیماریزا و مولد فساد در گوشت
اثر دیگر، کاهش میزان خونگیری است. در شرایط طبیعی کشتار، 50 درصد میزان خون موجود در بدن دام خارج میشود، اما در دامهایی که در حالت خستگی، استرس، تبداری و دیگر شرایط نامناسب ذبح میشوند، این میزان به دلیل اتساع عروق کاهش مییابد که خود سبب ایجاد ظاهری نامناسب در کیفیت گوشت میشود کاهش زمان نگهداری گوشت و در صورت پر خون به نظر رسیدن لاشه چه بسا که به ضبط لاشه نیز بینجامد.
ذبح شرعی و رعایت حقوق حیوانات
آداب، مستحبات و کروهاتی،که در فقه اسلامی درباره ذبح حیوان وجود دارد، حاکی از لزوم رعایت حقوق حیوانات میباشد.
الف)درمورد وسیله صید و ذبح: دستوراتی همچون برنده بودن آلت ذبح، نهی از قطع، بریدن و مثله کردن اندامی از حیوان و متناسب بودن وسیله صید با شکار دیده میشود. از جمله اینکه ذبح باید با وسیله آهنی تیز و با قدرت انجام شود تا عمل ذبح سریعتر انجام پذیرفته، در نتیجه، حیوان آزار کمتری ببیند. ضمن آنکه چرخاندن چاقو به دلیل آزار حیوان مکروه اعلام شده است.
ب)شوک دادن حیوان: شوک دادن حیوانات پیش از کشتن آنها به دلیل آنکه باعث میشود حیوان حین کشتار آزار کمتری ببیند، جایز است. البته در صورتی که موجب مرگ حیوان قبل از ذبح نشود.
ج)مکروه بودن کشتار در شب: با توجه به اینکه خداوند شب را مآیه آرامش انسانها و موجودات قرار داده است، کشتار حیوانات در شب، مگر در شرایط اضطرار مکروه میباشد.
د)مکروه بودن نشان دادن آلت ذبح و ذبح حیوان در برابر حیوان دیگر: طبق روآیات موجود، نشان دادن آلت ذبح و ذبح حیوان در برابر حیوان دیگر مکروه میباشد که این مسأله علاوه بر آزار روحی حیوان، روی گوشت نیز آثار نامناسب بهداشتی بر جای میگذارد.
پ)مکروه بودن کشته شدن حیوان به دست کسی که آن را پرورش داده است: این مسأله چون نوعی نامهربانی از آن استنباط میشود، مکروه است.
ت)استحباب آب دادن به حیوان قبل از کشتار: این مورد نیز علاوه بر جنبه روانی، از نظر بهداشتی نیز به خاطر کاستن جمعیت میکروبی روده مهم است.
تبلیغات
