القهار
آرشیو
چکیده
متن
هنگامی که حضرت موسی(ع)فرعون را به سوی ایمان به خدا دعوت نمود،فرعون سرباز زد و گمان کرد که خداوند نمیتواند بر او غلبه کند: )و قال فرعون یا هامان ابن لی صرحاً لعلّی ابلغ الأسباب. اسباب السماوات فاطّلع الی اله موسی و انی لأظّنه کاذباً و کذلک زین لفرعون سوء عمله و صدّ عن السّبیل و ماکید فرعون الا فی تباب)؛و فرعون به وزیرش گفت: ای هامان ،برای من کاخی بلند بنا کن تاشاید به راههای آسمان ره یابم و به خدای موسی آگاه شوم و من موسی را دروغگو میپندارم و اینچنین برای فرعون زشتی کارش زیبا شد و مکر و حیله فرعون جز در زیان و تباهی نبود. (سوره غافر،آیه های 36 و 37)
فرعون این سخنان را با حالتی تمسخرآمیز بر زبان آورد. در نتیجه،خداوند قهار او را در رودخانه غرق کرد تا عبرتی برای پند آموزان باشد.
پیش از او نیز خداوند بر تمام گردنکشان ظالم و مستکبر غلبه کردهاست؛خدای قهاری که همه چیز مسخّر و تحت سیطره قهر و قدرت او میباشد: )وهو القاهر فوق عباده و یرسل علیکم حفظة حتی اذا جاء احدکم الموت توفّته رسلنا و هم لا یفرّطون. ثم ردّوا الی اللّه مولاهم الحق اَلا له الحکم و هو اسرع الحاسبین)؛و اوست خدایی که قهر و اقتدارش ما فوق بندگان میباشد و برای حفظ شما فرشتگانی را میفرستد تا آن گاه که هنگام مرگ یکی از شما فرا رسد. رسولان ما او را میمیرانند و در قبض روح شما هیچ کوتاهی نخواهند کرد،سپس به سوی خدایی که به حق مولای بندگان است،باز میگردند. آگاه باشید که حکم خلق با خداست و او زودتر از هر محاسبی به حساب خلق رسیدگی میکند. (سوره انعام،آیه های 61 و 62)
خداوند قهار است و میتواند بر همه مردم غلبه کند و آنها را مجبور کند که او را بپرستند،ولی میخواهد مردم او را با اراده و اختیار خود بپرستند، چنانکه میفرماید: )…فمن شاء فلیؤمن و من شاء فلیکفر…)؛هر که بخواهد،ایمان آورد و هر که بخواهد،کفر ورزد. (سوره کهف، آیه29)
همچنین میفرماید: )انّا خلقنا الانسان من نطفة امشاج نبتلیه فجعلناه سمیعاً بصیراً. انّا هدیناه السّبیل امّا شاکراً و امّا کفور) ؛ما انسان را از نطفهای مختلط(بی حس و شعور)خلق نمودیم و او را میآزماییم و شنوا و بینا کردیم و راست را به وی نمایاندیم،خواه شکرگزار این نعمت باشد و خواه آن نعمت را کافر شود. (سوره انسان،آیه های2 و3)
از جمله موارد ظلم و تکبّر انسان به نفس خویش،این است که حقایق و امور آشکار در ذهن او پوشیده میشوند و به این ترتیب،او ناحق تکبّر میورزد و میپندارد که قادر به هر کاری است. اگر انسان خوب به حقیقت بنگرد،خواهد فهمید این خداوند است که هر چیز را در جهان هستی برای او مسخّر ساخته تا جهان را آباد سازد، ولی آدمی از این حقیقت غافل گشته تا آنجا که میگوید: »انسان طبیعت را در اختیار خود ساخته و معجزات را آفریده است«. او باید بداند،هر اندازه هم که به قدرت و اسباب آن دست یابد و هر چه اسرار طبیعت را کشف کند،باز به پای قدرت خداوند نمیرسد و از قهر او در پناه نمیماند. )…حتی اذا اخذت الاَرض زخرفها و ازّینت و ظنّ اهلها انّهم قادرون علیها اتاها امرنا لیلاً او نهاراً فجعلناها حصیداً ٍکاَن لمتغن بالأمس کذلک نفصّل الآیات لقوم یتفکّرون)؛تا وقتی که زمین از سبزی و خرّمی زینت برگیرد و آرایش یابد و مردمش خود را بر آن قادر و متصرف پندارند،آن گاه فرمان ما به شب یا روز فرا رسد و با آن همه زیور،زمین را چنان درویده و خشک کند که گویی دیروز در آن هیچ نبود. اینگونه خدا آیاتش را به روشنی برای اهل تفکّر بیان میکند. (سوره یونس،آیه 24)
پس هر اندازه هم به انسان عطا شود،باز هم نمیتواند از حیطه قدرت خداوند خارج گردد و همواره محتاج خداوند خواهد بود: )…ام جعلوا للّه شرکاء خلقوا کخلقه فتشابه الخلق علیهم قل اللّه خالق کلّ شیء و هو الواحد القهّار)؛یا آنکه این مشرکان شریکانی برای خداوند یافتند که آنها نیز مانند خدا چیزی خلق کردند و بر مشرکان،خلق خدا و خلق شریکان خدا مشتبه گردیده! بلکه تنها خدا خالق همه چیز است و او خدای یکتایی میباشد که همه عالم مقهور اراده اوست. (سوره رعد،آیه 16)
این آیه بیان میکند که هیچ کس و هیچ چیز همتای خداوند نمیباشد،او اوّل و آخر و پاینده پس از مرگِِِ بندگان و اوست که با مرگ بر بندگان چیره میگردد. نام خداوند (قهّار)همراه نام دیگر (واحد) به معنای یگانه آمده است تا بر این امر دلالت کند که هیچ کس نمی تواند بر او غلبه کند. تنها اوست که بر همه چیز چیره گشته و این شدنی نیست،مگر این که او یگانه باشد و هیچ کس شریک و همتای او نباشد.
اگر در جهان،دو خداوند وجود داشت،نظم جهانی به هم میخورد وآسمانها و زمین تباه میشدند. خداوند قهّار نیست،مگر این که یگانه باشد.
ای انسان ناتوان،آن قدرتی که برای به دست آوردنش تلاش میکنی،از آن خداست. به قدرت و تواناییهایت نبال. به خورشید و ماه و ستارگان و کوهها و چهارپایان و درختان بنگر و به خودت نگاهی بینداز! ایا اینها همه نشانههای قدرت و قهر خداوند نیستند؟! ایا خداوند نمیتواند تو را فنا سازد؟!
پاسخ تمام این پرسشها واضح ورشن است و بر هیچ انسان عاقلی پوشیده نیست،امامشکل اصلی در سرپیچی و سرکشی است که ایمان و اطمینان را از آدمی دور مینماید و شک و انکار را جایگزین آن میکند.
خداوند متعال را به یاد آور،اوست که همه چیز را آفریده است؛یگانه قهّار!
فرعون این سخنان را با حالتی تمسخرآمیز بر زبان آورد. در نتیجه،خداوند قهار او را در رودخانه غرق کرد تا عبرتی برای پند آموزان باشد.
پیش از او نیز خداوند بر تمام گردنکشان ظالم و مستکبر غلبه کردهاست؛خدای قهاری که همه چیز مسخّر و تحت سیطره قهر و قدرت او میباشد: )وهو القاهر فوق عباده و یرسل علیکم حفظة حتی اذا جاء احدکم الموت توفّته رسلنا و هم لا یفرّطون. ثم ردّوا الی اللّه مولاهم الحق اَلا له الحکم و هو اسرع الحاسبین)؛و اوست خدایی که قهر و اقتدارش ما فوق بندگان میباشد و برای حفظ شما فرشتگانی را میفرستد تا آن گاه که هنگام مرگ یکی از شما فرا رسد. رسولان ما او را میمیرانند و در قبض روح شما هیچ کوتاهی نخواهند کرد،سپس به سوی خدایی که به حق مولای بندگان است،باز میگردند. آگاه باشید که حکم خلق با خداست و او زودتر از هر محاسبی به حساب خلق رسیدگی میکند. (سوره انعام،آیه های 61 و 62)
خداوند قهار است و میتواند بر همه مردم غلبه کند و آنها را مجبور کند که او را بپرستند،ولی میخواهد مردم او را با اراده و اختیار خود بپرستند، چنانکه میفرماید: )…فمن شاء فلیؤمن و من شاء فلیکفر…)؛هر که بخواهد،ایمان آورد و هر که بخواهد،کفر ورزد. (سوره کهف، آیه29)
همچنین میفرماید: )انّا خلقنا الانسان من نطفة امشاج نبتلیه فجعلناه سمیعاً بصیراً. انّا هدیناه السّبیل امّا شاکراً و امّا کفور) ؛ما انسان را از نطفهای مختلط(بی حس و شعور)خلق نمودیم و او را میآزماییم و شنوا و بینا کردیم و راست را به وی نمایاندیم،خواه شکرگزار این نعمت باشد و خواه آن نعمت را کافر شود. (سوره انسان،آیه های2 و3)
از جمله موارد ظلم و تکبّر انسان به نفس خویش،این است که حقایق و امور آشکار در ذهن او پوشیده میشوند و به این ترتیب،او ناحق تکبّر میورزد و میپندارد که قادر به هر کاری است. اگر انسان خوب به حقیقت بنگرد،خواهد فهمید این خداوند است که هر چیز را در جهان هستی برای او مسخّر ساخته تا جهان را آباد سازد، ولی آدمی از این حقیقت غافل گشته تا آنجا که میگوید: »انسان طبیعت را در اختیار خود ساخته و معجزات را آفریده است«. او باید بداند،هر اندازه هم که به قدرت و اسباب آن دست یابد و هر چه اسرار طبیعت را کشف کند،باز به پای قدرت خداوند نمیرسد و از قهر او در پناه نمیماند. )…حتی اذا اخذت الاَرض زخرفها و ازّینت و ظنّ اهلها انّهم قادرون علیها اتاها امرنا لیلاً او نهاراً فجعلناها حصیداً ٍکاَن لمتغن بالأمس کذلک نفصّل الآیات لقوم یتفکّرون)؛تا وقتی که زمین از سبزی و خرّمی زینت برگیرد و آرایش یابد و مردمش خود را بر آن قادر و متصرف پندارند،آن گاه فرمان ما به شب یا روز فرا رسد و با آن همه زیور،زمین را چنان درویده و خشک کند که گویی دیروز در آن هیچ نبود. اینگونه خدا آیاتش را به روشنی برای اهل تفکّر بیان میکند. (سوره یونس،آیه 24)
پس هر اندازه هم به انسان عطا شود،باز هم نمیتواند از حیطه قدرت خداوند خارج گردد و همواره محتاج خداوند خواهد بود: )…ام جعلوا للّه شرکاء خلقوا کخلقه فتشابه الخلق علیهم قل اللّه خالق کلّ شیء و هو الواحد القهّار)؛یا آنکه این مشرکان شریکانی برای خداوند یافتند که آنها نیز مانند خدا چیزی خلق کردند و بر مشرکان،خلق خدا و خلق شریکان خدا مشتبه گردیده! بلکه تنها خدا خالق همه چیز است و او خدای یکتایی میباشد که همه عالم مقهور اراده اوست. (سوره رعد،آیه 16)
این آیه بیان میکند که هیچ کس و هیچ چیز همتای خداوند نمیباشد،او اوّل و آخر و پاینده پس از مرگِِِ بندگان و اوست که با مرگ بر بندگان چیره میگردد. نام خداوند (قهّار)همراه نام دیگر (واحد) به معنای یگانه آمده است تا بر این امر دلالت کند که هیچ کس نمی تواند بر او غلبه کند. تنها اوست که بر همه چیز چیره گشته و این شدنی نیست،مگر این که او یگانه باشد و هیچ کس شریک و همتای او نباشد.
اگر در جهان،دو خداوند وجود داشت،نظم جهانی به هم میخورد وآسمانها و زمین تباه میشدند. خداوند قهّار نیست،مگر این که یگانه باشد.
ای انسان ناتوان،آن قدرتی که برای به دست آوردنش تلاش میکنی،از آن خداست. به قدرت و تواناییهایت نبال. به خورشید و ماه و ستارگان و کوهها و چهارپایان و درختان بنگر و به خودت نگاهی بینداز! ایا اینها همه نشانههای قدرت و قهر خداوند نیستند؟! ایا خداوند نمیتواند تو را فنا سازد؟!
پاسخ تمام این پرسشها واضح ورشن است و بر هیچ انسان عاقلی پوشیده نیست،امامشکل اصلی در سرپیچی و سرکشی است که ایمان و اطمینان را از آدمی دور مینماید و شک و انکار را جایگزین آن میکند.
خداوند متعال را به یاد آور،اوست که همه چیز را آفریده است؛یگانه قهّار!
تبلیغات
