داستان قرآنی/عزیر پیامبر

او کالّذی مرّ علی قریة و هی خاویة علی عروشها قال أنّی یحیی هذه اللّه بعد موتها…)؛خداوند،وی (عزیر پیامبر را) و مرکبش را صد سال میراند، آنگاه برانگیخت و از او پرسید: چند وقت است که در اینجا هستی؟ …(سوره بقره، ایه 259)
عزیر پیامبر (ارمیای نبی) عزیر(ارمیا) یایرمیا (ع) یکی از پیامبران مهمّ بنی اسرائیل است که نسبش به بنیامین فزرند حضرت یعقوب(ع) میرسد.در سال چهارم سلطنت یوتاتیم ،پادشاه آل یهودا،به عزیر وحی شد :«بنی اسرائیل را به سوی حق و راه راست هدایت کن». آن حضرت اعلامیهای را در بیت المقّدس (بیت الله) برای مردم قرائت کرد.در این اعلامیه آمده بود:«ای آل یهودا!تقوای الهی پیشه کنید و شریعت حضرت موسی(ع) را به پا دارید تا خداوند شما را مورد رحمت قرار دهد.بدانید که اگر چنین نکنید،عزیر به شما اعلام خطر میکند که به دست سپاه بابل کشته یا اسیر میشوید و چنانچه به تورات عمل نکنید،تمامی کتب موجود میان شما را جمع میکنند و در آتش میسوزانند». (عمادزداه اصفهانی،تاریخ الانبیاء،ص456)
وقتی خبر انتشار اعلامیه; ارمیا به گوش یوتاتیم رسید،فرمان داد تا آن را پاره کنند وبسوزانند و ارمیا را هر کجا یافتند،دستگیر کرده،بکشند.
سرانجام همان طور که حضرت عزیر پیشگویی کرده بود،بخت النّصر،پادشاه بابل،بیت المقدّس را تسخیر و تمام داراییها و جواهرات مردم را غارت کرد.او یوتاتیم را دستگیر کرد و به بابل فرستاد،سپس برادرش صدقیا را جای وی نشاند.صدقیا،ارمیای نبی را ده سال به زندان افکند،امّا بخت النّصر او را از زندان آزاد و بسیار اکرام کرد و آل یهودا را به عنوان اسیر به بابل فرستاد.( دائرةالمعارف الاسلامیه،ج11،ص 636)چگونه این مردگان زنده میشوند؟
روزی عزیر پیامبر با سبدی پر ازانجیر و انگور بر الاغش سوار و به سوی شهر ویران شده; بیت المقدّس رهسپار شد.وقتی از تپه; شهر بالا رفت و نگاهی به بدنهای بیجان مردگان افکند،با خود گفت:چگونه این سرزمین دوباره زنده و آباد میشود؟
)او کالّذی مرّ علی قریة و هی خاویة علی عروشها قال انّی یحیی هذه اللّه بعد موتها…)؛خداوند او و مرکبش را میراند،پس از صد سال،دوباره وی را برانگیخت و از او پرسید:چند وقت است که در اینجا هستی؟ او پاسخ داد:یک روز یا یک نیمه روز.
خداوند وی را از آنچه گذشته بود،با خبر ساخت.آنگاه الاغش را در برابرش زنده کرد و انگورها و انجیرها یش را به همان حالت تازه بازگرداند و عمرش را دراز کرد.به طوری که او سالها در شهر و دشت از میان مردم میگذشت. (طبری، تفسیر،ج1،ص 666)
در قرآن نام عزیر پیامبر تنها یک بار ( ایه; 30 سوره; توبه) یاد شده و یک بار هم،به طور ضمنی،در ایه 259 بقره به داستان زنده شدن او اشاره شده است.
با توجّه به ایه 30 سورهتوبه وبنابر روایت ابن عباس،جماعتی از یهود،عزیر را پسر خدا میدانستند که گروهی از آنها در زمان پیامبر اسلام(ص) میزیستند،ولی به مرور زمان،این عقیده کاملاًاز میان یهود رخت بربسته است.(خزائلی،محمّد،اعلام قرآن،ص 45)پیشگویی ارمیای نبی(ع) در مورد نبوّت حضرت محمّد (ص):
یکی از صفات پیامبر(ص) در تورات و انجیل نبوّت است .)الّذین یتّبعون الرّسول النّبی الأمّی الّذی یجدونه مکتوباً عندهم فی التّوراة و الانجیل…)؛کسانیکه از رسول پیامرسان اُمّی (درس ناخوانده) پیروی میکنند؛کسی که صفاتش را در تورات و انجیل مکتوب مییابند….(سوره اعراف،ایه 157)
در تورات،کتاب ارمیای نبی،در مورد پیامبر موعود(محمّد(ص)) نوشته شده است:«انبیایی که از قدیم،پیش از تو و من آمدهاند،درباره سرزمینهای گوناگون،ممالک عظیم و نیز جنگ و بلایا نبوّت کرده(و خبر داده)اند،امّا پیامبری که درباره شالوم (سلام) نبوت میکند،هنگامی که کلامش تحقّق یافت، شناخته خواهد شد که آن پیامبر را حقیقتاَ خداوند فرستاده است».(کتاب ارمیای نبی (تورات) فصل 28 ، 8-10)
از نظر عبدالأحد داود،أسقف پیشین کلیسای روم،این پیشگویی تنها منطبق با حضرت محمّد است.(عبدالأحد داود، محمّد (ص) در تورات و انجیل)
در 60 کیلومتری شهرستان شاهرود به طرف خراسان دو روستا وجود دارد یکی به نام اسرائیل و دیگری به نام «اِرمیان»،که گفته میشود،در آن،قبر حضرت ارمیا (عزیر) قرار دارد.(عمادزاده اصفهانی،تاریخ انبیاء،ص 677)